Aracısız modelin adresi kooperatifler

AYCAN KARADAĞ

Üretimde verimliliği artırmak için kullanılan kimyasal maddeler ve ürünün raf ömrünü uzatmaya yönelik yöntemler güvensiz ve sağlıksız gıdaların açığa çıkmasına neden oldu. Üreticinin şirketler tarafından sömürüldüğü, tüketicinin ise tükettiği gıdanın nerede, kim tarafından, nasıl üretildiğini bilmediği günümüzde; Dayanışma Kooperatifi günden güne büyümeye devam ediyor.

Üreticiden tüketiciye aracısız bir model sunan Dayanışma Kooperatifi, kurulduğu günden bu yana ilgiyle karşılanıyor. Endüstriyel tarımla birlikte sağlıklı üretim modelinin giderek zorlaştığına dikkat çeken Dayanışma Kooperatifi üretici ve tüketici arasında köprü kuran bir model öneriyor.

Çaydan zeytine geniş ürün yelpazesine sahip Dayanışma Kooperatifi, İzmir’deki ilk şubesini Narlıdere’de açtı. Kooperatifin amacının ise, “Küçük üreticinin ayakta kalabilmesine katkı sunacak aynı zamanda tüketicinin sağlıklı ve ucuz gıda ihtiyacını karşılayacak üretici-tüketici birliği olarak faaliyet sürdürecek” olduğu belirtildi. www.dayanismakoop.com adresinden verilecek siparişlerle online olarak ürünlere ulaşılabilecek.

İzmir Dayanışma Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Halil Ertunç, kooperatifin kuruluşunu tamamlayarak tüzel kişiliğini kazandığını söyledi. Ertunç,“Klasik anlamda bir tüketim kooperatifi kurmadığımız için fikrin olgunlaşması, bu fikir etrafında bir araya gelen insanların ortak bir toplumsal gelecek projesinin ekonomik ve sosyal modellerini/nüvelerini bugünden nasıl oluşturabiliriz sorusunun cevabını tartışmaları ile mümkün olabilirdi. Yani kooperatifin fikri yapısı ve bütünlüğü en az kendisi kadar önemliydi bizim için” dedi.

Dayanışma kooperatifi meclisi oluşturarak, örgütlenmeye dönük çalışmaları yapmaya başladıklarını anlatan Ertunç, “Çalışma motivasyonumuzu diri tutan bir çaba olarak Hopa Çay’ın İzmir’de daha yaygın ve düzenli dağıtımını da bu meclisin faaliyeti haline getirdik. Bu süreçte bize tecrübe aktararak katkılarını sunan İstanbul Dayanışma Kooperatifini de anmadan geçmeyelim. Yine hükümetin tarım politikalarına karşı çiftçilerin sesi olmaya çalışan Çiftçi-Sen’den dostlarımız da bu süreçte bakışımıza zenginlik kazandırdılar.Yine bu süreçte gördüğümüz bir başka şey de, bütün İzmir’e tek bir merkezden hitap edemeyeceğimiz oldu. Fikrimizin daha kolay cevap bulacağı bir bölge olarak Narlıderede’ki arkadaşlarımızın da sahiplenmesiyle Narlıdere ve çevresinden başlamaya karar verdik” şeklinde konuştu.

"HEP BİRLİKTE ÖRGÜTLEYELİM"

Kooperatifin ilkelerini ise Ertunç şu şekilde sıraladı: "Kurucularımızla birlikte belirlediğimiz ilkeler çerçevesinde, gıda tekellerinin, ilaç ve gübre şirketlerinin, dev zincir marketlerinin, büyük dağıtım ağlarının küremizi ısıtan, iklimi değiştiren ve sağlığımızı değil kendi kârını düşünen uygulamalara ve politikalara karşı çıkar. Kooperatif, küçük üreticinin ayakta kalabilmesine katkı sunacak aynı zamanda tüketicinin sağlıklı ve ucuz gıda ihtiyacını karşılayacak üretici-tüketici birliği olarak faaliyet sürdürecek. Küçük üretici tasfiye oluyor. Tüketiciler ise sağlıklı gıdaya erişimden mahrum kalıyorlar. Kamu desteğinden yoksun bırakılmış küçük üreticiler, tarımın şirketleşmesine karşı ayakta kalma imkanlarını yavaş yavaş yitiriyorlar. Şirketlerin üretim ve pazar egemenliğinin baskısı altında üretim yapmaya çalışan köylülerin/çiftçilerin yerel tohum kullanabilme, doğal ürün yetiştirme imkanları da ortadan kalkıyor.Üretim ve tüketim süreçleri arasına giren, spekülatif-sömürücü aracılık ilişkilerini reddediyoruz. Topluma dayatılan tüketim kültürü yerine, ortak üreten ve ortak tüketen bir anlayışın yerleşmesi için çaba harcıyoruz. Şimdi kurucu fikrin kurucu eylemini hep birlikte örgütlemeye davet ediyoruz."

Urla'da kadınlar kooperatif kurup damla sakızı üretiyor

Urla'nın Gülbahçe Mahallesi'nde kurulan Gülbahçe Kadın Kooperatifi, damla sakızı yetiştiriciliği ve üretimi için çalışmalarına başladı. Damla sakızının gıda sektöründen ilaç sektörüne kadar geniş bir yelpazede kullanıldığını belirten Gülbahçe Kadın Kooperatifi Başkanı Semra Yıldız, dayanışma ile büyüyerek ülke ekonomisine katkıda bulunmak istediklerini belirtti.

“Kadınlara dokunduğumuzu düşünüyorum”

Kadın kooperatifi olarak faaliyete başladıklarını, şimdi ise damla sakızı üretmek için kollarını sıvadıklarını ifade eden Yıldız, “Bizim asıl hedefimiz damla sakızı. Belediye başkanımıza bu projemizi açıkladık. Bu bölgede sakız ağacı çok eskilere dayanıyor. Şu an ülkemizde sakız üretimi yok. Çeşme bölgesinde bir çalışma var. O yüzden sakız üretmeye karar verdik. Ülkenin ekonomisine katkı sunmak istiyoruz. İthalatı ne kadar kesebilirsek o kadar ülkemize yarar. Gün geçtikçe döviz yükseliyor. Esas amacımız sakız üretmek. Bu kooperatifi kurarken amacımız köy kadınlarına dokunmaktı. Köydeki kadınları evden çıkarmak istiyoruz. Dayanışmayla büyümek istiyoruz. Bu anlamda kadınlara dokunduğumuzu düşünüyorum. İyi bir arkadaş grubu olduk. Onlarında ekonomisine katkımız olacak. Erkek egemen bir köyden çıkarmak istiyoruz” şeklinde konuştu.