Arjantin’de futbolu özelleştirme tartışmaları
Matt Ford -dw.com
Devlet başkanı Javier Milei’nin, Arjantin’de yönetimini üyelerinin belirlediği futbol kulüplerini özelleştirmek için çıkardığı yasayı, Buenos Aires’teki bir mahkeme engelledi.
Aralık ayında iktidara gelen Milei, Arjantin’in ekonomik krizini çözebilmek için dev kamu harcaması kesintileri yapacağını ve devleti tamamen özelleştireceğini vaat etmişti.
Sağcı liberteryen, şimdi bu yaklaşımını futbola da uygulamaya çalışıyor, Arjantin’in en popüler spor dalı kötü finansal yönetim ve yozlaşma sebebiyle harap durumda, yeniden yapılandırma için yatırıma ihtiyaç duyuyor.
Ancak Arjantinli futbol kulüplerinin yasal statüsü “asociaciones civiles”, kar amacı gütmeyen sivil dernekler olarak geçiyor -yönetim kurulları ve başkanları on binlerce üyenin oyuyla seçiliyor, bu durum da paralarının nasıl yönetileceğini kontrol edemeyecekleri için yatırımcıları uzak tutuyor.
Ancak bu statüsü, kulüplere futbolun sınırlarının ötesinde müthiş bir sosyokültürel değer kazandırıyor, birçok kulüp kendi yerel topluluğu için kritik bir role sahip, profesyonel futbol kulüplerin diğer spor dallarını finanse etmenin yanında, kültür ve eğitim alanlarında farklı hedeflere odaklanabiliyor.
Milei’nin çıkardığı yasaya karşı Arjantin Futbol Birliğinin savunması bu şekildeydi. Birlik, futbolun “somut bir modele” sahip olduğunu ve devletin özel varlıklara açık müdahalesinin “anayasanın sayısız maddesini çiğnediğini” iddia etti.
Hakim Elpidio Portocarrero Tezanos Pinto Pazartesi günü bu iddiayı kabul ederek, nihai karar verilene kadar yasayı geçici olarak yürürlükten kaldırdı:
“Hayatı spor, kulüpler ve bu dünyanın ekonomik boyutuyla geçmiş hiç kimse kendi gelişimlerinde bu kulüplerin sporun sınırlarını aşan önemini inkar edemez.”
FUTBOL EFSANELERİ BÖLÜNDÜ
Arjantin erkek milli takımı, 2022 Dünya Kupası finalinde Fransa’yı yenerek kazandıkları dünya şampiyonluğunun keyfini sürdüre dursun, ülke futbolu bölgesel rakipleri Brezilya’nın çok gerisinde kaldı, kulüpler hayatta kalabilmek için sürekli en iyi futbolcularını satmak zorunda kalıyor.
Arjantin futbolunun kendi deyimiyle “yoksulluk modelini” eleştiren Milei açısından çözüm, kendi taraftarı olduğu Boca Juniors da dahil olmak üzere kulüpleri özelleştirmek.
Devlet başkanlığı görevi başladıktan henüz bir hafta sonra, Milei kulübün başkanlık seçiminde oy kullandı.
Diğer üyelerin yuhalamaları arasında Milei eski Arjantin devlet başkanı ve şimdiki koalisyon ortağı olan özelleştirme savunucusu Mauricio Macri’ye oy verse de seçimi eski Arjantin milli takımı futbolcusu ve kulüp efsanesi Juan Riquelme kazandı.
Riquelme kulüp üyelerini “Bu insanlar kulübü ele geçirip özelleştirmek istiyor. Kazanırlarsa bir daha seçim olmaz” diyerek uyardı.
Arjantin futbolunun efsaneleri, özelleştirme konusunda ortak bir fikre sahip değil. Independiente altyapısı çıkışlı, Atletico Madrid’in efsane forveti Sergio Aguero, Birleşik Arap Emirliklerinin finanse ettiği ve eski kulübü Manchester City’nin de sahibi olan City Futbol Grubunun ülkeye girmesini teklif etti.
Bu öneriyi duyan Milei, Aguero’yu “üstün zekası” sebebiyle tebrik ederken, Independiente’nin Aguero’nun yetiştiği dönemdeki başkanı Andres Ducatenzeiler, “Independiente okula gidebil diye senin kitap paralarını ödedi! Şimdi kalkmış kulübü mü özelleştirmeye çalışıyorsun? Şaka mı yapıyorsun?” diyerek çıkıştı.
ALMAN MODELİ KABUL GÖRMEDİ
Diğer yandan, eski Arjantin milli futbolcusu, Lazio, Manchester United ve Inter Milan forması giymiş olan ve şu an Estudiantes kulübünün başkanı olan Juan Sebastian Veron, Almanya’nın “Yüzde 50+1 kulüp sahipliği” formülünü önerdi.
50+1 kuralı Allan futbol kulüplerinin profesyonel futbol operasyonlarını ayrı, ticari varlıklar olarak ayırarak kulüp üyelerinin oy hakkının en az yüzde 50’sini tutmasına izin veriyor.
Ancak bu öneri hem özelleştirme karşıtı Arjantinli taraftarın ve paraları üzerinde tam kontrole sahip olmak isteyen yatırımcıları tatmin etmedi.