Artçılar ekonomiyi sağlam salladı

Ülke tarihinde 19 Mart Darbesi olarak anılacak İmamoğlu operasyonun üçüncü gününde de piyasalardaki sarsıntı devam etti.

Borsa İstanbul’da haftanın son işlem gününde BIST 100 endeksinde düşüş sürdü. Dün açılışta yüzde 5’lik kaybın ardından çalışan devre kesici, kayıpların yüzde 7’yi aşmasıyla öğlen saatlerinde yeniden çalıştı. BIST 100, haftalık bazda ise yüzde 15 düşüşe ulaşırken Kasım 2024’ten bu yana ilk kez 9 bin puanı gördü. Bankacılık endeksindeki günlük kayıp ise yüzde 9’u aştı. Haftalık düşüş yüzde 26’yı aşarak 2000 krizinden bu yana en büyük kayba işaret etti.

RİSK PRİMİ ZİRVEDE

Türkiye’nin 5 yıllık CDS oranı (kredi risk primi), gelişmelerin etkisiyle 29 baz puan artarak 328 baz puana çıktı. Bu seviyeye çıkan risk primi, Mart 2024’teki yerel seçimler döneminden bu yana en yüksek seviyeye yükselmiş oldu. 5 yıllık CDS hafta başından bu yana yaklaşık 66 baz puan arttı.

GELİŞMELERİN TEDİRGİNLİĞİ

Düşüş, haftasonu yaşanacak gelişmelerin tedirginlik yaratması ve satış baskısını artırması olarak yorumlanıyor.

Fransız banka Societe Generale’den de değerlendirme geldi. SocGen’in raporunda önümüzdeki dönemde Merkez Bankası’nın Türk lirasını mümkün olduğunca istikrarlı tutmaya odaklanacağı vurgulandı. Banka, Nisan ayında TCMB’den bir faiz indirimi beklemezken Haziran’da 150 baz puanlık indirim, Temmuz’da da 200 baz puanlık indirim öngördü. Bankaya göre yıl sonu politika faizi tahmini yüzde 35 oldu. Merkez Bankası önceki gün Türk Lirasını desteklemek için bir dizi adım açıkladı.

Türk lirası uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemlerine başlayan TCMB, değişik vadelerde TL depo alım ihaleleri düzenledi. Takvim dışı bir şekilde ara toplantı düzenleyen TCMB, lirayı desteklemek ve para birimindeki ani düşüşün enflasyon üzerindeki etkisini azaltmak amacıyla, gecelik borç verme faiz oranını 2 puan artırarak yüzde 46’ya yükseltti. TCMB ayrı bir açıklama ile finansal piyasalarda yaşanan gelişmeleri dikkate alarak, 1 hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verdiğini duyurdu. 20 Mart’taki müdahalenin ardından net döviz pozisyonu 11,2 milyar dolar düşüşle rekor seviyeye geriledi.

LİKİDİTE SENEDİ HAMLESİ

Merkez Bankası, dün de 24 Mart 2025 Pazartesi gününden başlayarak vadesi 91 güne kadar likidite senetleri ihraç edilmesine karar verdi. TCMB tarafından yapılan açıklamada, ‘parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek ve sıkı parasal duruşu desteklemek amacıyla sterilizasyon araçlarını etkili şekilde kullanmaya devam edildiği’ belirtildi. Likidite senedi, sadece gerekli görüldüğünde ihraç edilebiliyor.

∗∗∗

ESAS FATURA ENFLASYON

Borsa’daki kaybın maliyetini hesaplayan Prof. Dr. Yakup Küçükkale, yaptığı paylaşımda BİST 100 endeksindeki her bir puanın 7-8 milyar TL’ye karşılık geldiğini varsayarak “Kabaca 50-60 milyar doların buhar olduğunu söyleyebiliriz. Bu sadece borsadaki kayıp. Kuru tutmak için harcanan dövizler eklenirse faturanın yükseldiği görülebilir. Kuru da tutamadık bu arada, 32-33 bandından 38’lere fırladı. Kurdaki bu artış, üretim maliyet artışı ve dolayısıyla enflasyon olarak tekrar bize dönecek. Yani, fatura önümüzdeki günlerde daha da artacak...” değerlendirmesinde bulundu.