Asbest riskine karşı acil önlem
İstanbul’da deprem riski ya da rantsal gerekçeyle yıkılan binalar asbest riskini büyüttü. Buna karşı harekete geçen bazı belediyeler kanserojen madde olan asbesti imha ediyor. Kentin büyük bölümünde önlemler yetersiz.
HABER MERKEZİ
İSTANBUL’da yenilenmek üzere yıkılan binalarla birlikte oluşan asbest riskine karşı önlemler yetersiz kaldı. İlçe belediyeleri bu konuda yeterli önlem almayınca kanserojen içerikli asbest riski büyüyor. Bu konuda çalışma yürüten belediyelerden biri olan Kadıköy Belediyesi’nin 6 yıllık çalışmasının sonuçları tehlikenin boyutunu gösteriyor. 2015 yılında alınan kararla ilçede yıkımı yapılacak binalara yıkım öncesi asbestten ve zararlı atıklardan temizlenme şartı getirildi. Bunun sonucunda 6 yılda Kadıköy’de 886 bin 725 ton asbest atığı bertaraf edildi.
Kadıköy Belediyesi 24 Ağustos 2015 tarihinde uygulamaya başladığı “İnşaat Sahalarında Asbest Kirliliğinin Önlenmesi ve Geri Dönüştürülebilir Atıkların Kazanımı” projesi ile Asbest Temiz Raporu olmadan bina yıkım ruhsatı vermiyor. Belediye; bugüne kadar 2 bin 376 şantiyede denetim yaptı. Denetlemede 714 şantiye alanında asbestli malzeme tespit edildi ve yıkım aşamasında toplam 886 bin 725 ton asbest atığının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından belirlenmiş tesislere gönderilerek bertarafı sağlandı.
Asbest Söküm Uzmanları Derneği tarafından hazırlanan “İstanbul İlçe Belediyelerinde Asbest Denetim Haritası’nda Kadıköy “Asbest Denetimi İyi (Az Riskli)” kategorisinde yer aldı. Ayrıca proje 2016 yılı Marmara Belediyeler Birliği Altın Karınca Belediyecilik Ödülleri Yeşil Alan ve Çevre Yönetimi Kategorisi İkincilik Ödülü, Sağlıklı Kentler Birliği 2017 Sağlıklı Şehirler En İyi Uygulama Ödülleri Yarışması’nda ise Büyükşehir İlçe Belediyeleri Sağlıklı Çevre Kategorisinde Birincilik Ödülü aldı.
Ancak haritaya bakıldığında 7 ilçe dışında kalan 32 ilçede asbest denetimi yüksek riskli ya da riskli konumda. Bu konuda, acil önleme ihtiyaç var.
***
Kanserojen maddeler listesinde birinci sırada
Asbest ya da amyant, ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere çok dayanıklı lifli yapıda kanserojen bir madde. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC)’nın kanserojen maddeler listesinde “kesin kanserojen” tanımlanması ile 1. grupta yer alan asbest solunum yoluyla vücuda girdiğinde başta kanser olmak üzere çeşitli hastalıklara yol açıyor. Asbestli malzemeler binalarda yoğun olarak; katlar arası panellerde, kazan, boru, izolasyon ceketlerinde, asma tavan kaplamalarında, marleylerde, ısı-yangın yalıtım malzemelerinde bulunuyor.