Asgari ücrete ‘güncelleme’ şart
Enflasyonun yarattığı sosyal huzursuzluk giderek yayılıyor. Geçen yıl 4 bin 250 liraya alınan bir mal sepeti bu yıl 6 bin 319 liradan aşağı alınamıyor. Asgari ücretlinin sadece ocak ayındaki kaybı 472 lira.
EKONOMİ SERVİSİ
Çok sayıda ücretli, zamlı asgari ücreti ilk kez bu ay aldı. Aralık ayında açıklandığında oldukça yüksek olan yüzde 50’lik zam daha maaşlar cebe girmeden eridi. Bu nedenle ülkede yaşanan pahalılık geniş halk kesimlerinin gündeminde giderek daha geniş bir yer kaplıyor.
Yüksek enflasyonun yarattığı sosyal huzursuzluk toplumun tüm kesimlerine yayılıyor. Ülkenin birçok noktasında başlayan ‘Bu zamlarla yaşanmaz’ protestoları artıyor, işçiler ve emekçiler insanca ücret talebiyle fabrikalarda iş bırakma eylemleri yapıyor. Geçen haftaya damga vuran direnişler domino etkisiyle tüm yurdu sardı.
GEÇEN YILIN 4250 LİRASI BU YILIN 6319 LİRASI
Bu düzeye gelene kadar neler oldu? Hükümet enflasyonla mücadele etmeyi tamamen bir kenara koymuş durumda. Peki, göz göre yüksek enflasyon tüneline nasıl girildi? Son 5 ayda politika faizinin yüzde 14’e düşürülmesinin etkisiyle ipi kopan enflasyon ocak itibarıyla yüzde 48,69 olarak hesaplandı. AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın "Faiz sebeptir, enflasyon sonuçtur" ısrarı sonucu uygulan düşük faiz politikasının faturası toplumun tüm kesimlerinin cebinden fersah fersah çıkıyor. Yapılan her faiz indirimi dolar kurunu ve enflasyonu yukarı çekti. Faiz indirimlerinin başladığı eylül ayında 100 liraya alınan bir mal sepeti resmi rakamlara göre ocak itibarıyla 134 lira civarında bir tutara alınabiliyor.
Yılbaşından itibaren yüzde 50’lik artışla 4 bin 250 lira olan asgari ücrete dair de bir hesaplama yapalım. Geçen yılın ocak ayında toplamda 4 bin 250 liraya alınan bir mal sepeti bugün ancak 6 bin 319 liraya alınabiliyor. Aradaki fark 2 bin 62 lira.
Emekçilerin isyanı ise tam da bu nedenle giderek yayılıyor. Çünkü yüksek enflasyon ortamında fiyatlar hızla artarken maaşlar, zamları karşılamıyor. Sadece ocak ayındaki yüzde 11’lik enflasyon yeni asgari ücretin 472 lirasını çoktan silip süpürdü.
ÜCRET YILSONUNA KADAR DAYANMAZ
Peki, yüksek enflasyon ortamında bu asgari ücret yılsonuna kadar yetecek mi? Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye göre enflasyon nisan ayında zirve yapacak ama yüzde 50 seviyesini aşmayacak. Bakan Nebati’nin pembe gözlüklü açıklamaları pek gerçeği yansıtmıyor. Zira şubat ayında yüzde 1,8’lik bir artış olduğunda bile tüketici fiyatlarındaki yıllık oran yüzde 50'yi bulacak.
Citi analistleri ise Türkiye’de enflasyonun mayıs ayında yüzde 50’yi aşarak zirveye ulaşacağı, sonrasında ise yüzde 30-35 civarında seyredeceğini öngörüyor.
Hal böyle olunca yılbaşında 1425 lira artırarak 4 bin 250 liraya çıkan asgari ücretin yılsonuna kadar enflasyon karşısında erimemesi imkânsız. Bu nedenle uzmanlar enflasyon karşısında korunmasız kalan sabit ve düşük gelirlilerin ücretlerinin yıl içerisinde tekrar güncellenmesini talep ediyor.