Asgari ücrette kritik görüşme

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2019’da geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için üçüncü toplantısını bugün yapıyor. Türk-İş’in ev sahipliğinde yapılacak toplantıda, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bir işçinin asgari geçim tutarını komisyonla paylaşması bekleniyor. TÜİK’in açıklayacağı rakam, tarafların tekliflerinin somutlaşması ve pazarlıklara başlanması açısından belirleyici olacak.

TÜİK, her yıl bir işçinin geçimi için gerekli besin içi ve besin dışı harcamalara ilişkin asgari tutarı hesaplayıp komisyona sunuyor; ancak bir devlet kurumu olan TÜİK’in sunduğu bu tutar komisyon tarafından çoğunlukla dikkate alınmıyor. Oysa bu tutarın baz kabul edilmesi ve asgari ücret pazarlığının diğer faktörler de dikkate alınarak bu rakamın altına düşmeyecek şekilde saptanması gerekiyor. Ancak 2013 yılından bu yana net asgari ücret, TÜİK’in açıkladığı rakamın altında kalıyor. Örneğin TÜİK’in geçen yıl komisyona sunduğu asgari geçim tutarı (Kasım 2017) bin 894 liraydı. Saptanan asgari ücret ise bu tutarın 291 lira eksiğiyle bin 603 lira oldu.

Taraflar ne istiyor?
TÜİK’in açıklamasıyla birlikte tarafların tekliflerinin de somutlaşması bekleniyor. Komisyonda işçi tarafını temsil eden Türk-İş, yeni asgari ücret belirlenirken öncelikle geçim şartlarının temel alınmasını istiyor. Ayrıca asgari ücret pazarlığına 2 bin liranın üzerinden başlanmasını, bu rakama enflasyon oranındaki artışın yanında refah payının da eklenmesini talep ediyor. Türk-İş ayrıca, asgari ücretin vergi dışı tutulması gerektiğini vurguluyor.

Patron tarafını temsil eden TİSK ise yeni asgari ücret belirlenirken gerçek enflasyonun değil de hedeflenen enflasyonun; bunun yanında yatırımlar, rekabet gücü, verimlilik ve işsizlikle mücadelenin dikkate alınması gerektiğini öne sürüyor. TİSK ayrıca devletin verdiği asgari ücret desteğinin artırılarak devam ettirilmesini, yüzde 2 olan işsizlik sigortası işveren payının 2019 yılında alınmamasını talep ediyor.

Haftaya belli olacak
Komisyonun bu yılki ilk toplantısı 6 Aralık’ta Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nda yapılmıştı. Bu toplantıda ilk kez asgari ücretli bir işçi de yer almıştı. Yalova Üniversitesi’nde güvenlik görevlisi olarak çalışan Gülden Görmez, komisyona asgari ücretlilerin yaşadığı geçim sıkıntısını ve taleplerini anlatmıştı.

TİSK’in ev sahipliğinde 13 Aralık’ta düzenlenen ikinci toplantıda işçi heyetine başkanlık eden Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, “Rakamsal pazarlığa başlamadığımız için tam bir sonuç çıkmadı. Henüz erken ama TÜİK’in açıklamasından sonra bir sonuç çıkacağını bekliyorum” demişti. Patron heyetine başkanlık eden TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ise TÜİK açıklama yapmadan bir rakam telaffuz etmenin doğru olmayacağını söylemişti.

Bugünkü toplantıda rakamsal pazarlık başlayacak. Haftaya son toplantı yine Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nda yapılacak. 15 kişiden oluşan komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar verecek. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul edilecek ve asgari ücret açıklanacak.

***

2 bin lira üstü hedefe uymazmış!

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Başkanı Kudret Önen, asgari ücretin 2 bin liranın üzerinde olması taleplerinin ‘Yeni Ekonomik Program’ içinde yer alan enflasyon ve işsizlikle mücadele ile diğer hedeflere uygun olmadığını iddia etti. Önen, asgari ücret ile geçim ücretinin farklı şeyler olduğunu ve bu iki kavramın karıştırılarak kamuoyunda yanlış bir algı oluşturulmaya çalışıldığını da ileri sürdü. Önen, asgari ücretin 2 bin liranın üzerinde olması talepleriyle ilgili, “Bu talebin gerçekleşmesi ülkemizin rekabet gücünü olumsuz etkileyeceği gibi, istihdamın sürdürülebilirliği ve yeni iş alanlarının açılması açısından da destekleyici değil” dedi.