Şans oyunlarının olumsuz etkisini en aza indirmek amacıyla kontrol ve denetim görevi verilen Spor-Toto Teşkilatı, aralarında üniversitelerin de olduğu çok sayıda kuruma şans oyunlarını özendirici reklamlar için 6 milyar TL aktardı.

Asıl bahsi Spor-Toto kazanmış!

Mustafa Mert Bildircin

Bahis ve şans oyunlarının gözetimini, “Toplum ve bireyler üzerindeki olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi” amacıyla kontrolüne alan Spor-Toto Teşkilatı Başkanlığı’nın bahis oyunlarını özendiren reklamlara kaynak aktardığı belirlendi. Teşkilatın bu kapsamda yaptığı reklam ödemeleri son yedi yılda üç katı aşan bir artış ile 6 milyar TL’ye ulaştı.

Sayıştay’ın Spor-Toto Teşkilatı Başkanlığı’nın 2019 yılı mali hesaplarına ilişkin yaptığı denetimden çarpıcı tespitler çıktı. Başkanlığın, kontrol ve gözetiminde oynatılan şans oyunlarından el ettiği gelirin büyük bölümünü reklam bedeli olarak çeşitli kurumlara aktardığı öğrenildi. Reklam ödemelerinden, bazı kurum ve kuruluşların hak etmedikleri halde daha fazla pay aldığı ortaya çıktı.

REKLAM ÖDEMELERİ TUTARSIZ

Denetçiler, teşkilatın reklam giderleri için “Önemli tutarlarda” bütçe ayırdığını belirledi. Teşkilatın bahis ve şans oyunlarını özendirecek bir görevi bulunmadığının altını çizen denetçiler, 2013-2019 yıllarında reklama ayrılan bütçenin 5,8 milyar TL olduğunu tespit etti. Valilikler, kaymakamlıklar, federasyonlar, belediyeler ve spor kulüplerine aktarılan reklam bedellerinin tutarsızlığı da denetimlere takıldı.

Reklam bedeli ödemelerinin tutarları ile bu tutarlar karşılığında gerçekleştirilen reklam faaliyetleri arasındaki orantısızlık da denetçilerin dikkatini çekti. Sayıştay’ın hazırladığı denetim raporunda, reklam ödemelerine ilişkin şu tespitler kaydedildi:

♦ Bütçe büyüklükleri birbirine yakın olan bağımsız spor federasyonlarına ödenen reklam bedelleri önemli ölçüde farklılık gösteriyor.

♦ Aynı ligde mücadele eden ve seyirci kapasitesi vb. özellikleri birbirine çok yakın olan spor kulüplerine aynı yıl için büyük ölçüde farklılaşan tutarlarda reklam bedellerinin ödendi.

♦ Aynı yıl için, aynı iş ya da hizmetlerin yapılması karşılığında il ve ilçe belediyelerine reklam bedeli adı altında çok farklı tutarlarda ödendi.

GOLF SAHASI İÇİN 2 MİLYON TL

Denetim raporuna göre, Gençlik ve Spor İl Müdürlükleri’ne yapılan reklam aktarımlarının yüzde 11’i, ülke nüfusunun yüzde 0,4’üne sahip bir ile aktarıldı. Nüfusu ve gelişmişlik düzeyi açısından son sıralarda yer alan bir başka ile ise golf sahası yapımı için 2 milyon TL reklam bedeli aktarılması kararlaştırıldı ve bu paranın yarısından fazlası 2019 yılı içinde ödendi. Sayıştay denetçileri, herhangi bir ihtiyaç analizine dayandırılmadan yapılan ödemelerin, “Belirli kurumlara mali kaynak transferi” mahiyetinde olduğunu belirtti.

ÖĞRENCİLERE BAHİS REKLAMI

Teşkilatın denetim raporuna yazılan en çarpıcı tespitlerden biri, “Şans oyunlarına özendirmek” ile ilgili tespit oldu. Reklam ödemelerinin bir bölümünün çeşitli düzeylerdeki eğitim kurumlarına yönelik yapıldığını belirten Sayıştay, “Bu kurumlarda öğrenim gören çocuk ve genç yaştaki kitlelere bahis ve şans oyunlarının tanıtımını hedeflemektedir. Esasen bahis ve şans oyunları gibi bağımlılık etkisi yüksek alışkanlıkların, çocuk ve genç yaştaki kuşakların ruh ve beden sağlığını olumsuz etkilediği bilimsel olarak kanıtlanmış olup, bu alışkanlıkların kazandırılması amacına yönelik reklam ve tanıtımı makul değildir” değerlendirmesinde bulundu.


Kurum personeline yasal sınırın çok fazla üzerinde çalışma yaptırıldığı da bildirildi. İncelemelere göre, Teşkilat Başkanlığı’nda çalışan 35 işçiye süre sınırlamasına uyulmaksızın yıllık 20 bin 941 saat fazla mesai ücreti ödendi. Kurum kadrosunda yer almakla birlikte fiilen Bakanlıkta görev yapan bir işçiye sadece Mart ayında 244 saat fazla çalışma karşılığı 7 bin 304 TL ödemede bulunuldu. Çalışana, yedi ayda ortalama 5 bin 500 TL’yi bulan ve kendi maaşını aşan tutarlarda ilave gelir sağlandı.