Washington ile Moskova’nın Ukrayna krizi sürerken Norveç’in ABD’ye Rusya sınırına yakın deniz üssü kurma onayı vermesi dikkat çekti. Japonya ise Doğu Çin Denizi’ndeki Çin egemenliğine karşı tatbikata hazırlanıyor.

Askeri güç telaşı denizlere taşındı

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Norveç hükümeti yeni bir anlaşma ile ABD’nin topraklarında ve kıyılarında askeri tesisler inşa etmesine izin verdi. Reuters’ın haberine göre, Oslo yönetimi komşu Rusya’yla ABD arasında artan gerilimin ortasında, üç hava ve bir deniz üssü inşa etmesi için ABD’li ordu yetkilileriyle anlaşmaya vardı. Haberde, hükümet yetkililerinin, “Anlaşma, ABD’nin Norveç’teki varlığını, eğitimini ve alıştırmalarını düzenlemesini içeriyor. Böylece kriz veya savaş durumunda ABD’nin Norveç’i güçlendirmesini kolaylaştıracak” şeklinde anlaşmayı savunduğu aktarıldı. Anlaşma Norveç Meclisi’nde de gündeme gelirken söz konusu deniz üssünün Kuzey Kutbu bölgesinde inşa edilecek olması Rusya’yla gerilimli ilişkileri de yeniden gündeme getirdi.

Norveç Dışişleri Bakanı Ine Marie Eriksen Søreide ise konuya ilişkin yaptığı açıklamada, “Müttefiklerimizle işbirliğimiz sürekli gelişme aşamasındadır. Anlaşma, Norveç’in ABD ile yakın ilişkisini yeniden teyit ediyor ve NATO’nun kuzey kanadındaki kilit konumunu doğruluyor” dedi. Norveç’in NATO’nun 1949 yılındaki kuruluşundan bu yana üyesi olduğunu hatırlatan Søreide, “Yabancı kuvvetlerin Norveç topraklarında konuşlandırılması, nükleer silahların stoklanması veya konuşlandırılması ile ilgili politikalarımızda herhangi bir değişiklik söz konusu değildir” ifadelerini kullandı.

KUZEY KUTBU GERİLİMİ

ABD ve Rusya arasında patlak veren Ukrayna geriliminin ardından Moskova sınırlarında silahlı gücünü artırmış, Kuzey Kutup Dairesi’nde yer alan Arktika bölgesinde de askeri hareketlilik yaşanmıştı. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mariya Zaharova, Kuzey Kutbu’ndaki faaliyetlerinin “güvenlik” gerekçesiyle yapıldığını ve hiçbir ülke için tehdit oluşturmadığını savunmuştu. Zaharova, “Artan bölgesel gerilimlerin olası nedenlerinden bahsedersek, bunun ABD’nin ve onun Kuzey Kutbu’ndaki müttefiklerinin askeri faaliyetleri olduğunu söylemek mantıklı olacaktır” tepkisi vermişti. ABD Savunma Bakanlığı sözcüsü John Kirby ise Pentagon’un Kuzey Kutbu sahanlığındaki Rus faaliyetlerini yakından izlediğini belirterek “Washington’ın bölgedeki Rus varlığını artırma konusunda endişeli olduğunu” ifade etmişti. Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın da dün Ukrayna’nın Rusya Maslahatgüzarı Vasiliy Pokotilo’yu çağırdığı duyurulmuştu.

***

Son 30 yılın en büyük tatbikatına hazırlık

Japonya’da da kritik bir askeri hareketlilik söz konusu. Japonya ordusu ülkenin en güneyinde, Doğu Çin Denizi’ne kıyısı bulunan Kyuşu bölgesinde son 30 yılın en büyük askeri tatbikatını düzenleme kararı aldı. Eylül ayında yapılması planlanan ve yaklaşık 140 bin askerin katılacağı tatbikat, Çin hükümetinin gemileriyle bölgede egemenliğini artırmaya dönük hamlelerine yanıt olarak gösteriliyor. ABD Başkanı Joe Biden ise bir yabancı ülke lideri ile ilk yüz yüze görüşmesini Japonya Başbakanı Suga Yoşihide ile gerçekleştirdi. Beyaz Saray’da önceki gün yapılan görüşmenin ardından ortak basın toplantısında konuşan Biden, “Çin’in Doğu Çin Denizi, Güney Çin Denizi gibi konularda teşkil ettiği tutumu göz önüne alarak birlikte çalışmak için taahhüt verdik. Özgür ve açık bir Hint Pasifik için ABD ve Japonya bölgedeki iki güçlü demokrasidir” dedi. Başbakan Suga Yoşihide ise “Japonya-ABD ittifakı İndo-Pasifik’te barış, istikrar ve refahın köşe taşı olmuştur. Şimdi ise bu ittifak, mevcut bölgesel durum ve çetin güvenlik koşulları sebebiyle, bugüne kadar olduğundan daha önemli hale geliyor” açıklaması yaptı.