Atık işçilerinin endişesi artıyor

Nisa KÜÇÜK

İstanbul Valiliği’nin atık kâğıt işçiliğini yasaklama kararının ardından polis ekipleri geri dönüşüm depolarını basıp işçilerin barakalarını yıktı, kâğıt toplama araçlarına el koydu. İstanbul'da yaşananların ardından Ankara’daki geri dönüşüm işçileri de "Korku dolu günler" geçirdiklerini kaydetti. İşçiler, Ankara’da da iki aydır yoğun baskı olduğunu söyledi.

Ankara'da zor şartlar altında atık kâğıt işçiliği yapan yurttaşlar, BirGün'e konuştu. Tutuklanma kaygısı yaşadığı için ismini vermek istemeyen bir işçi, Ankara sokaklarında yirmi yıldır atık kâğıt topladığını ancak hiçbir zaman devletin hedefi haline gelmediklerini kaydetti. Gün doğmadan çekçeğiyle Kızılay sokaklarında çalıştığını ifade eden işçi, “Bizim bu işi yapmamızı istemiyorlar bu çok açık. İstanbul’da üç arkadaşımız haksız yere tutuklandı. Bizim halk sağlığını ve güvenliğini tehdit ettiğimiz gerekçe gösteriliyor. Bizim ekmek derdimizden başka bir derdimiz yok. Salgın döneminde çöpten kâğıt toplamayı kim ister? Biz de keyfimizden bu işi yapmıyoruz” dedi.

Evli ve iki çocuk babası olduğunu söyleyen işçi, “Dönem dönem baskı yapıyorlardı ama iki aydır baskıları arttı. Polis ya da zabıta gördüğü an karakola götürüyor. Bazen 900 TL ceza kesiyorlar bazen 300 TL. Arabamıza el koyup, ‘Bu iş yasak, başka bir iş yapın’ diyorlar. Başka bir iş olsa tamam ama iş yok. Bu yaştan sonra ne iş yapayım? Her defasında arabamı alıyorlar, bir çekçek nereden baksan 500 TL. 'Bu işi göçmenler yapıyor' deniliyor, evet göçmenler de kâğıt topluyor. Onların da kimseye zararı yok. Onlar da ekmek davasında. Mecbur olmayan insan bu işi yapmaz” ifadelerini kullandı.

Yakalanmamak için köşe kapmaca oynuyoruz

Bir başka geri dönüşüm işçisi de son birkaç ayda baskıların arttığının altını çizdi. Bu kararın nedeninin siyasi olduğunu düşündüğünü belirten işçi, şunları anlattı:

“Gördükleri yerde ceza yazıyorlar, iki ayda bana 10 ceza kestiler. Cadde üstünde çalışmamız yasak ama artık ara sokaklara da karışıyorlar. Eskisi kadar kâğıt çıkmıyor bir de polis yakalamasın diye köşe kapmaca oynuyoruz. İstanbul’daki arkadaşlarımıza yapılan bu muamele bizi de tedirgin ediyor. Ekmeği için çalışan insanlar haksız yere tutuklandı, gözaltına alındı. Alnımızın akıyla geçinmeye çalışıyoruz. Bu işi bırakmamızı istiyorlarsa bize iş versinler. Bu hastalıkta, karda, kışta karton toplamayı biz de istemiyoruz. Sabah saat 08.00'den akşam 24.00’e kadar çalışıyorum. O kadar çalışmaya günlük kazancım 100 TL'yi geçmiyor. Dört çocuğum var, dördü de okuyor. Kirada oturuyorum. Bu işi yapmazsam nasıl geçiniriz? En büyük kızım geçen yıl üniversite sınavına girdi. Şehir dışındaki diş hekimliği bölümüne gidebilirdi, puanı iyiydi ama şehir dışında okutabilecek gücümüz yok. Bu sene Ankara’da okuyabilmek için tekrardan sınava hazırlanıyor. Dershaneye gitmesini çok istedim ama gönderemedim. Bu işi yapmamız da yasaklanırsa aileme nasıl bakacağım bilmiyorum.”

Emekli oldum çekçeğe başladım

Bir diğer geri dönüşüm işçisi, iki gündür atık kâğıt topladığını kaydetti. 57 yaşında olduğunu söyleyen işçi, “Bu hafta emekli oldum, daha maaşım yatmadan çekçeğe başladım. Okuyan üç çocuğum var. Kirada oturuyorum. Asgari ücretle bile zor geçinirken emekli maaşıyla geçinme ihtimalimiz yok. Bu işe bir arkadaşımın vesilesiyle başladım. Dün ilk günümdü ve 80 TL kazandım. Bana daha hiç ceza kesilmedi ama bu işi yapmamız tamamen yasaklanırsa ne yapacağım bilmiyorum. Yaşımdan dolayı birçok yer işe almıyor. Bu yaştan sonra emekli maaşımla geçinip aileme vakit ayırmak isterdim ama o koşullarım yok” diye konuştu.

Beş senedir Türkiye’de yaşadığını söyleyen Afgan göçmen ise üç senedir geri dönüşüm işinde çalıştığını söyledi. Ankara'nın Demirlibahçe semtinde beş göçmenle beraber yaşadığını söyleyen işçi, “Türkiye’ye geldiğimde hiç Türkçe bilmiyordum. İş aradım ama bulamadım, en sonunda bu işe başladım. Burada günlük 100 TL’den az kazanıyorum. Sabah evden çıkıyorum akşam eve gidiyorum. Ekmeğimizi kazanmaya çalışıyoruz” dedi.

***

Kılıçdaroğlu atık işçileriyle buluştu

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul Ümraniye'de atık kâğıt toplayarak geçimini sağlayan işçilerle bir araya geldi. Kılıçdaroğlu'na İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu da eşlik etti. Kılıçdaroğlu, kâğıt toplayıcılarının sorunlarını dinleyerek, sohbet etti. Kılıçdaroğlu, ''Bu kardeşiniz her şeyden önce garibanların yanındadır. Alın teri dökenlerin yanındadır. Siz çalışıyorsunuz. Siz kazanmak istiyorsunuz. Çoluk çocuğun rızkını sağlamak istiyorsunuz" dedi. CHP lideri Kılıçdaroğlu, "Sizden temennimiz, bizim yanımızda olmanız" diyen kâğıt toplayıcısına, "Endişe etmeyin, yanınızda olacağız. Gayet açık, gayet net söylüyorum. Hepiniz de şahit olun. Yanınızda olacağız. Onlar sizi tahrik edebilirler. Mallarınıza el koyabilirler. Bir özel çatışma içerisine girmeyin. O, çünkü sizin haklı mücadelenizi farklı gösterebilir. Siz o konuda çok dikkatli olun. Herkesin aşı işi olmalı. Herkes güzel bir hayat sürmeli. Zaten hedefimiz de o. Mutlaka düzelteceğiz" diye konuştu.