Atık kâğıt işçileri insanca yaşam ve çalışma istiyor

BirGün ANKARA

CHP, sayıları 500 bini aşan atık kâğıt işçilerinin insanca yaşam talebi için harekete geçti. CHP Ankara Milletvekili Tekin Bingöl’ün “Türkiye’de Emek Sömürüsünün Son Halkası: Saldırıların Odağındaki Katı Atık Toplama İşçiliği” adlı raporu, işçilerin yaşam koşullarını gözler önüne serdi. Geri dönüşüm işçilerinin insanca yaşam ve çalışma koşulları talep ettiğini belirten Bingöl, işçilerin kayıt altına alınmasını, bireysel prim ödeme yöntemiyle kendilerinin ve ailelerinin sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmasına öncelik verilmesini önerdi.

Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) kapsamında bu yıl yaklaşık 4 milyar TL, “Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar” kapsamında ise 5 milyar TL toplandığı belirtilen raporda, “Her yıl artan gelirler üzerinden belirli bir payın katı atık toplama işçilerinin çalışma koşullarının iyileştirilmesi hakkında yasal düzenlemelerin yapılması önerisi” yer aldı.

Raporda şu öneriler sıralandı:

• İşçilerin kendilerini koruyabilecekleri mesleğe özgü yeni ekipmanlar hazırlanmalı.

• Toplama sırasında kullanılacak önlük ile iş eldiveni, toza ve bulaşıcı hastalıklara karşı koruyucu maske, güneşe karşı şapka, koruyucu siperlik gibi koruyucu kıyafetler olmalı.

• İşçilere haftalık ve aylık belirli periyotlarda, geri dönüşüme uygun atıkları sattıkları tesis veya belediyelerce ücretsiz olarak bu ekipmanlar temin edilmeli.

• Atıkların toplandığı ‘çek çek’ adı verilen araçların, hijyen koşullarına ve kent estetiğine uygun şekilde projelendirilmeli.

• Çek çek adlı araçların kullanımdan kaldırılıp, bölge şartlarına uygun olarak tasarlanan yeni araçların belediyelerce atık kâğıt işçilerine sunulmalı.

• İl Sağlık Müdürlükleri tarafından her yıl sağlık taraması yapılmalı, hepatit, tüberküloz ile tetanoz gibi aşıları tamamlanmalı.

• Toplayıcı işçilerinden ucuza aldıkları atıkları, lisanslı tesislere yüksek bedellerle satan aracılar, depocular ve yasa dışı depolama tesisleri denetimlerle ortadan kaldırılmalı.

• Belediyelerin direk alım yapabileceği geri dönüşüm tesisleri kurularak emek sömürüsü zinciri kırılmalı.

Bingöl, raporda çocuk işçiliğine de ayrı bir bölüm ayırdı:

• Çocuk işçiliğinin önlenmesi için MEB tarafından özel bir program hazırlanmalı.

• Dezavantajlı olarak eğitim hayatına başlamak zorunda kalan çocuklar için burs desteği sağlanmalı.

• Ailelerin çocuklarını çalıştırmaması için sigorta primlerinde yapılacak teşvik destekleri, denetimlerle çocukların eğitimi güvence altına alınmalı.