Attila Aşut’a itirazımız var

BirGün Kadın Kolektifi

Attila Aşut’un 8 Şubat 2025 tarihinde “Olguları doğru adlandırmak” başlıklı yazısı BirGün’de yayımlandı. Kendisi, yazısında “Son zamanlarda kimi kavramları ve sözcükleri eğip bükme, yumuşatma, anlam yitimine uğratma eğilimi yaygınlık kazanmaya başladı. Basın yayın organları da ayırdında olmadan bu modaya uymuş görünüyor” ifadelerini kullanıyor. Yeniden üretmemek adına yazının devamında yazanları sadece özetleyeceğiz: Aşut’a göre haberlerimizde kullandığımız “istismar” kelimesi suç hafifletici, “saldırıya maruz bırakıldı” ifadesi dolambaçlıymış.

Dilin toplumun düşünce yapısını yansıtan ve pekiştiren bir araç olduğunu düşünüyoruz. Ancak ataerki ile yoğrulduğu için kadınları dışlayan, küçümseyen ve ikincil konuma iten öğeler içerir. Kadın düşmanlığını ve cinsiyetçiliği besleyen bazı kelimeler ve deyimler, toplumsal algıyı şekillendirir. Kadınları görmezden gelen bir dil, eşitliği sağlamak yerine ayrımcılığı sürdürür.

Dildeki feminist değişim, sadece kelimeleri değiştirmekle ilgili değildir. Aynı zamanda toplumsal zihniyeti dönüştürmek, eşitlikçi bir anlayışı yerleştirmek ve bireylerin temsil edilmesini sağlamakla ilgilidir. Dilde değişim, kadınların bireyselliğini ve özne olma hakkını vurgular.

Geleneksel haber dili, kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddet haberlerinde failin sorumluluğunu azaltan veya kadını suçlayan bir anlatıma sahipti. Bazı ifadeler erkek şiddetinin bireysel olduğunu vurguluyor, arkasındaki toplumsal sorunları şeffaf kılıyordu. Bazı ifadelerde suça maruz bırakılan suçlanıyordu. Bazı ifadeler kadınları kadın olarak değil birilerinin eşi, annesi, kardeşi gibi toplumun biçtiği rollere sıkıştırıyordu. Biz BirGün Gazetesi olarak cinsiyetçi ve mağduru etken kılan dili reddediyoruz. Bu sebeple de bu biçimde bir dil kullanmayı tercih ediyoruz.