Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yapılan zam Meclis gündeminde

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm, Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yapılan zamma ilişkin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan tarafından yanıtlanması istemiyle soru önergesi verdi.

Gülüm, Turhan'a yanıtlaması için şu soruları yönetti:

1. Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yapılan bu fahiş zammın gerekçesi nedir? Zam kararı işletici şirkete mi, yoksa Bakanlığa mı aittir?
2. 2019 enflasyon oranı yüzde 11,84, 2020 asgari ücret zam oranı yüzde 15, emeklilere ve memurlara yapılan zam oranları yüzde 6,5 ve yüzde 5,5 iken Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine ise yüzde 56 oranından zam yapılmıştır. Geçiş ücretlerine yapılan zam oranı neye göre belirlenmektedir? Yıllık enflasyon oranı neden dikkate alınmamaktadır?
3. Açıldığı günden bu yana Avrasya tünelinden toplamda kaç araç geçiş yapmıştır? Yıllara göre dağılımı nedir?
4. Bu süre zarfında garanti edilen toplam araç sayısı ve garanti edilen bu sayıya ulaşılmadığı için ilgili şirkete ödenen miktar ne kadardır?
5. Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yapılan fahiş zammın iptali için herhangi bir çalışma yapacak mısınız?

Gülüm'ün soru önergesi şu şekilde:

İktidar tarafından Kamu-Özel işbirliği veya Yap-İşlet-Devret yöntemiyle İstanbul’da yapılan 3. Havaalanı, 3. Köprü, Kuzey Marmara Otoyolu gibi projeler daha yapım aşamasındayken de yapımı tamamlandıktan sonra da pek çok tartışmalara neden olmuştur. Bu projeler halka yüklediği ekonomik maliyetlerin yanı sıra İstanbul’un geri kalan yeşil alanlarını, doğal hayatı, içme suyu kaynaklarını yok etme pahasına yapılmıştır.

Öte yandan yapımı tamamlandıktan sonra günlük araç garantisi verilen köprü, tünel ve otoyolların ettiği zararlar ve araç geçiş ücretlerine her yıl yapılan büyük zamlar da tartışma konusu olmaktadır. Köprü, tünel ve otoyollar özel şirketlerin onlarca yıl işleteceği ve kar edeceği bir alana dönüştürülmüş durumdadır. Ekonomik bedelini ise ülkede yaşayan bütün yurttaşlara ödetilmektedir.

Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine 1 Şubat 2020 tarihi itibarıyla yüzde 56 oranında zam yapılmıştır. Avrasya Tüneli İnşaat ve Yatırım A.Ş'den yapılan açıklamaya göre, Avrasya Tüneli tek yön geçiş ücretleri otomobiller için 36,40 TL, minibüsler için ise 54,70 olarak belirlenmiştir. Geçiş ücretleri daha önce otomobiller için 23,30 TL, minibüsler içinse 34,90 TL'ydi. Yapılan son zamla birlikte, Avrasya Tüneli açıldığı 20 Aralık 2016 tarihinden bu yana, geçiş ücretlerine toplamda yüzde 119 oranında zam yapılmış oldu.

Geçtiğimiz yıl yine Ocak ayında Avrasya Tüneli İnşaat ve Yatırım A.Ş tarafından geçiş ücretlerine yüzde 37,5 zam yapıldığını duyurmuş daha sonra Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bunun "sehven" yapıldığını söyleyerek yapılan zammı iptal etmişti.

Bu bağlamda;

1. Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yapılan bu fahiş zammın gerekçesi nedir? Zam kararı işletici şirkete mi, yoksa Bakanlığa mı aittir?
2. 2019 enflasyon oranı yüzde 11,84, 2020 asgari ücret zam oranı yüzde 15, emeklilere ve memurlara yapılan zam oranları yüzde 6,5 ve yüzde 5,5 iken Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine ise yüzde 56 oranından zam yapılmıştır. Geçiş ücretlerine yapılan zam oranı neye göre belirlenmektedir? Yıllık enflasyon oranı neden dikkate alınmamaktadır?
3. Açıldığı günden bu yana Avrasya tünelinden toplamda kaç araç geçiş yapmıştır? Yıllara göre dağılımı nedir?
4. Bu süre zarfında garanti edilen toplam araç sayısı ve garanti edilen bu sayıya ulaşılmadığı için ilgili şirkete ödenen miktar ne kadardır?
5. Avrasya Tüneli geçiş ücretlerine yapılan fahiş zammın iptali için herhangi bir çalışma yapacak mısınız?