Avrupa ile İran için yeni süreç ocakta

Dış Haberler Servisi

İran’la 2015’te gerçekleştirilen nükleer anlaşmada yer alan Avrupa ülkeleri yeni bir sürece başlayabilir. ABD’nin anlaşmadan çekilmesi ve İran’ın öngörülen nükleer sınırları aşmasının ardından, ocakta anlaşmazlıkların çözümüne yönelik yeni bir süreç başlatılabileceği aktarıldı. Reuters’a konuşan diplomatlar muhtemel sürecin İran’a karşı uygulanan yaptırımları içermeyeceğini söyledi.

Reuters, ABD’nin azami baskı politikasıyla İran’ı yeniden masaya getirme girişiminin İran’ın anlaşmaya olan sadakatini giderek azalttığını ve ülkenin nükleer tesislerinde uranyum zenginleştirmeye devam etmesine neden olduğunu iddia etti.

İranlı yetkililerin aktardığına göre Tahran, 6 Ocak’ta kendini anlaşmaya uyumluluktan bir miktar daha uzaklaştıracak. Altı diplomatın, her ne kadar İran’ın son hamlelerinin ciddiyetini ölçmek istese de Britanya, Fransa ve Almanya’nın süreci başlatma konusunda prensipte anlaştığı belirtildi.

Avrupalı bir diplomat, “Sürecin başlatılması problemli konuların çözülmesini ve anlaşmanın korunmasını amaçlıyor” dedi.

BM yaptırımları

Öte yandan sürecin genişletilmediği durumda nihayetinde Birleşmiş Milletler yaptırımları yeniden yürürlüğe girebilecek.

Diplomatlar İran’ın ihlallerinin kabul edilebilir sınırı geçmediği sürece, yaptırımları gündeme almak yerine Avrupa’nın süreci uzatmaya odaklandığını söyledi.
Tahran, ABD yaptırımlarından etkilenen İran ekonomisini korumadığı gerekçesiyle anlaşmanın kurtarılması konusunda Britanya, Fransa ve Almanya’nın başarısız olduklarını söyleyerek eleştirmişti. Washington, 6 büyük devlet ve İran arasında öngörülen anlaşmadan çekilmesinin ardından geçen yıl yaptırımları yeniden yürürlüğe koymuştu.

ABD ise İran'la yumuşak ilişkiler kurmaya başlamış ancak Trump'ın başkan olmasıyla birlikte bu durum değişmişti. Trump özellikle İsrail'in de İran'a karşı olan tutumu nedeniyle yaptırımları tekrar devreye sokmuştu.

***
ABD vazgeçmek zorunda kalacak

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Japonya ziyareti kapsamında bulunduğu başkent Tokyo'da Japonya Başbakanı Shinzo Abe ile görüşmesinin ardından dün, üst düzey Japon askeri yetkililer ile bir araya geldi. İran Cumhurbaşkanı Ruhani, ABD’nin yasa dışı yaptırımlarına devam edemeyeceğini ifade ederek, ”Bir gün İran’a yönelik yasa dışı yaptırımlarından vazgeçmek zorunda kalacaklar” dedi. ABD ile sorunları konuşmaktan çekinmediklerini vurgulayan Ruhani, bunun ancak kendilerine karşı uygulanan yaptırımlardan vazgeçilmesi ile mümkün olabileceğini belirtti. Ruhani, “Suçluyu ödüllendiremeyiz ancak suçlu hatasını anlar ve düzeltmek isterse yolu da kapatmayız” ifadelerini kullandı.