‘Ay’a sert iniş’ için cep harçlığı

Mustafa BİLDİRCİN

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “2023 yılında Ay’a sert iniş” görevi verdiği Türkiye Uzay Ajansı’nın (TUA) alt hedefleri, Ay’a sert iniş takviminin sarkacağını ortaya koydu. İddialı hedefine karşın merkezi bütçeden yalnızca 67 milyon TL pay öngörülen ajansın 2021 itibarıyla yüzde 30 gerçekleşmeye ulaştırdığı Ay projesinin 2024 yılında yüzde 100 gerçekleşeceği iddia edildi.

Ay’a iniş hedefi açıklandıktan çok kısa bir süre sonra biri VIP minibüs olmak üzere 1 milyon TL maliyetli toplam dört araç kiralayan Türkiye Uzay Ajansı Başkanlığı’na 2022 yılı için cep harçlığı gibi bir ödenek öngörüldü. 2020 yılında yalnızca 82 milyon TL harcayan TUA’ya merkezi bütçeden 2022 yılında 67 milyon TL ayrılması planlandı.

CEP HARÇLIĞI VERİLDİ

TUA bütçesinin 16,4 milyon TL’si, “Personel Giderleri”ne ayrıldı. Ajansın SGK giderleri toplamının 3,1 milyon TL olması öngörülürken “Mal ve Hizmet Alım Gideri” kalemi için planlanan ödenek 13,4 milyon TL olarak hesaplandı. Diyanet’e 2022 yılı için verilecek bütçe, Uzay Ajansı’nın bütçesini 230’a katladı.

AY HEDEFİ 2024’E SARKTI

TUA’nın 2022 Yılı Bütçe Teklifi’nde, performans göstergelerine de yer verildi. Hedefler arasında ilk sırada, “Ay’a sert iniş projesi” yer aldı. 2020 ve 2021 yıllarında gerçekleşme oranı yüzde 0 olan Ay’a sert iniş projesinin gerçekleşme oranı 2021’in sonunda yüzde 30, 2022’de ise yüzde 67 olarak kaydedildi. Projenin 2023’te yüzde 91’lik gerçekleşme oranına ulaşacağı, 2024 yılında tamamlanacağı bildirildi.

***

Milyarlar harcanıyor

TUA’nın düşük bütçesine karşın Uluslararası Uzay İstasyonu’na astronot gönderen bazı ülkelere ait ajansların bütçeleri şöyle:

• NASA: 23 milyar Dolar.

• ESA: 6 milyar Euro.

• Rusya Uzay Ajansı:1,7 milyar Dolar.

• Almanya Uzay Ajansı: 1,1 milyar Euro.

• Japon Uzay Ajansı: 500 milyon Dolar.