İzmir’in Urla ilçesinin Barbaros köyünde esnafın hemen hemen hepsi kadın. Kadın esnaflar, “Kadınlar üretimde yer almalı, kimseye muhtaç olmamalı” diyor

Barbaros Köyü’nün kadın esnafları: Özgürlüğü hissetmek  güzel bir duygu

AYCAN KARADAĞ

İzmir’in Urla ilçesinin Barbaros köyünde ilk olarak 11 yıl önce Bahar Doğru isimli yurttaş kahvehane işletmeye başlayarak köyde adeta bir devrim yapmış. İlk zamanlar çok yadırgansa da şimdilerde Barbaros köyünde neredeyse tüm esnaf kadınlardan oluşuyor. BirGün Gazetesi olarak Barbaros köyüne giderek kadın esnaflarla bir araya gelerek hikâyeleri dinledik.

Köy meydanında kahvehane işleten Bahar Doğru, eşinin rahatsızlanmasının ardından eşine haber vermeden kahvehaneyi işlettiğini ifade ederek, “Her sabah erkenden kahvemi açıyorum, katmerimi ve poğaçamı yapıyorum ve çalışmaya başlıyorum. 11 yıldır kahveciyim. Girişimcilik ve hijyen belgelerimin hepsini aldım ve yoğun olarak burada çalışıyorum. İlk başladığımda çok fazla tepki aldım. Hatta en büyük tepkiyi abimden aldım. Abim, eşime durumu anlatınca eşim de öğrenmiş oldu. Eşim tepkilerden dolayı biraz mahcup olsa da bana baskı yapmadı. İyi ki bu işten vazgeçmedim diyorum. Kendimi şu anda çok güçlü hissediyorum. Tuttuğumu koparan bir yapım var. O zaman da kendime güveniyordum. Bu işi başardıktan sonra daha çok kendime güvenmeye başladım. Zaman içerisinde köy halkı da bana alıştı ve destek olmaya başladı” dedi.

KÖY KAHVESİNDE ESKİDEN KÜFÜR EDERLERDİ

Kahvehaneye gelen erkekleri kibar yaptığını belirten Doğru, “İlk zamanlarda kahveye gelenler 'Ali bize çay getir' diyordu. Ben çayları götürünce şaşırıyorlardı. Zamanla bana alıştılar, şimdi ise 'Abla bize çay verir misin' diyorlar. Köy kahvesinde eskiden küfür ederlerdi, o sözler artık bitti. Mesela 'çay ver' diyene çay vermiyorduk. 'Günaydın, hayırlı işler çay verir misin?' diyen kişilere çay veriyorum. Böyle davranmayanların kulağını çekiyorum. Artık kahveye kadınlar da geliyor. Eski devirler bitti. Şimdi artık müşterilerimden çok memnunum” diye konuştu.

KADINLAR KENDİ AYAKLARI ÜZERİNDE DURMALI

barbaros-koyu-nun-kadin-esnaflari-ozgurlugu-hissetmek-guzel-bir-duygu-696305-1.

Kadınların var olması için çalışması gerektiğini vurgulayan Doğru, “Kadınlar hiçbir zaman kimseye muhtaç olmamalı. Erkekler her ne kadar para verse de, kadınlar kimseye avuç açmamalı ve kendi ayakları üzerinde durmalı. Ben mesela sadece kahveyle durmadım. Tarhana, reçel, salça, ekmek yaparak internet üzerinden sipariş alıp satıyorum. Çocuklarıma bile işlerini ben buldum. Herkese burada kendimi saydırdım ve sevdirdim. Kadınları üretime katılsın. Sırf beni köyde görmeye gelenler bile var. Özellikle kadınların beni görmeye gelmesi mutlu ediyor” dedi.

EN ÖNEMLİ ŞEY BİR KADININ KENDİNE VAKİT AYIRMASIDIR

Köyde bakkallık yapan Banu Ersan ise ilk olarak babasına yardım ederek işletmeciliğe başladığını ve sonra tek başına bakkalı işlettiğini belirtti. Hizmet sektörünün zor bir alan olduğunu dile getiren Ersan, “İnsanları gözlemlemeyi çok seviyorum o yüzden bana zor gelmiyor ve olumsuz kısmı o şekilde eritiyorum. Kadınlara çiçekler, elektrik süpürgeleri değil, kadınlara kalemler, defterler, mikrofonlar alınsın. Kadınlar sanat üzerine çalışsın. Biz kadınlar olarak hayatın karmaşasından dolayı çok kendi içimize dönemiyoruz. Yapabileceğimiz şeyleri çok fazla hesaplayamıyoruz. Çevremizdeki sevdiğimiz insanlara vakit ayırıyoruz. Ancak en önemli şey bir kadının kendine vakit ayırmasıdır. Kadınlar farkındalığını güçlendirmeli ve gerçekten mutlu olduğu şeyleri tespit edip onların üzerine gitmeli. 80 yaşında da olabilir, 30 yaşında da olabilir yaşla ilgili bir hadise olduğunu düşünmüyorum bunları başarmaları için” ifadelerine yer verdi.

ÇALIŞMAYA BAŞLADIKTAN SONRA DEĞİŞTİMbarbaros-koyu-nun-kadin-esnaflari-ozgurlugu-hissetmek-guzel-bir-duygu-696304-1.

Kafeterya işletmeciliği yapan Reyhan Aykut da, “Oğluma yardımcı olmak için kafede çalışmaya başladım. Gözleme, poğaça, kurabiye ne olursa yapıyorum. Her konuda zorlanacaksın. Zorlanmadan bir şey olmaz. Geçim sağlamak kolay değil ve hayat şartları zor. Hayvanlarımız ve bahçelerimiz de var. Hayvanların sütünü sağarım peynir, lor yaparım. Bahçede çiçek yetiştiririm onları çok severim. Buraya getiririm bazen çiçekleri beğenenler çiçeklerimi ister ben de elimden geldiğince insanlarda faydalansın isterim. Kadınlar çalışsınlar. Ben çalışmaya başladıktan sonra değiştim” diye konuştu.

ESNAF KADINLAR OLARAK BİRBİRİMİZLE DAYANIŞMA İÇİNDEYİZ

Diğer kafeterya işletmecisi Selma Yıldız ise, “5 senedir yapıyorum bu işi. Eşim kahveciydi, ben de kadın eli değdiği zaman bir yere farklılık kattığını düşündüğüm için böyle bir fikir ortaya attım. Kek, kurabiye, poğaça yaparım dedim. Daha sonra işi büyüttük ve yemek yapmaya başladık. Eşim tamamen buradan çıktı ve artık ben kontrol ediyorum. Biz burada köyde bütün esnaf kadınlar olarak birbirimizle dayanışma içindeyiz. Bu da bizim hepimizin çalışmamızı olumlu olarak etkiliyor. Bizi görünce genelde dışarıdan gelen herkes şaşırıyor kahveci kadın diyerek ve müşteri olarak kadınlar da geliyor buraya. Kadınların kendi ayakları üzerinde durmaları ve o özgürlüğü hissetmek çok güzel bir duygu. Bence her kadının bu özgürlük duygusunu hissetmeli.

Nefise Coşkun da, “25 sene oldu benim yapmadığım iş kalmadı. Zeytin, tütün her işi yaptım. Elimden geldiği kadarıyla çok çalışıyorum. Çocuklarıma ve torunlarıma destek oluyorum. Kadınların çalışması çok önemli bir şey. Kadınların erkeklerin ellerine bakmaması lazım. Bizim köy bu konuda çok ileride. Kadınlar olarak okuyoruz, çalışıyoruz her şeyi yapıyoruz” dedi.

KADINLAR HİÇBİR ZAMAN YILMAMALI

Muhtar Barbaros Ersan ise şunları dile getirdi:

“10-11 yıl önce kadınların kahve işletmeciliği Bahar ablamızla başladı. Köydeki kadın esnafların dükkânlarını açması yani bu dönüşüm aslında böyle başladı. Kadınlar önceden köy meydanından bile geçmezlerdi, ayıp denirdi. Bahar abla bu zinciri kırdı. Arkasından köy halkı konuşmalarına dikkat etti. Yerel halk bu köye gelmeye daha çok istekli. Gelen yabancı ziyaretçilerimiz de bu konuda çok memnun. Kadınlarımızın girişken olması, hem köyümüz için hem de gelen konuklar açısında oldukça popülerlik yarattı. Köyümüzde herkes artık ağzından çıkan kelimelere dikkat ediyor. Kadın çalışan ya da işleten olması burada kadınların da yeri olduğunu tekrar herkese hatırlattı. Kadınlar hiçbir zaman yılmamalı.”

barbaros-koyu-nun-kadin-esnaflari-ozgurlugu-hissetmek-guzel-bir-duygu-696303-1.