Bastin: Büyüklerin arasında bir çocuk

2006 senesinin temmuzunda Arsenal taraftarı ile ilk kez buluştu o görkemli stat, o güneşli Londra gününde. 'Unutulmaz 10 numara'nın jübile maçında tribünleri dolduran 55 bin taraftar son kez izledi yeşil sahaların buz adamını.

Sonra zaman içinde yeni stadına alıştı takımın sevdalıları, Highbury tarih olmuş, beş dakikalık yürüme mesafesindeki yeni futbol mabedi eskinin yerini almıştı. Günümüzde Emirates Stadı'nın ziyaretçilerini, kulüp tarihinin unutulmaz futbolcularının kol kola girmiş devasa fotoğrafı selamlar: Adams, Brady, Henry, Bergamp, Pires… Ama içlerinden biri var ki, yeni futbol nesillerinin bilmediği, en fazlasından hikâyesini futbolu anlatan kitaplardan okuyabilecekleri. Hatırlayalım futbolsuz zamanlarda şimdi çok eskide kalmış siyah beyaz zamanların yıldızını.

14 Mart 1912’de İngiltere’nin güneyinde günümüzde 118 bin nüfuslu tarihi şehir Exeter’de dünyaya gelmiş. Çocuk yaşlarda merak salmış futbola, ilk profesyonel takımı Exeter City’nin formasını giydiğinde henüz 16 yaşındaymış. Sol açıkta oynamasına rağmen bitirici vuruşlarıyla göze batar, mesafe tanımaksızın ölümcül şutlar çıkarırmış. İlerleyen zamanlarda Arsenal’ın teknik direktörlüğünü yapacak George Allison onun yeteneğini ilk keşfedenlerden. 1948 senesinde yayımlanmış biyografisinde Herbert Chapman ile birlikte Watford’da top koşturan bir futbolcuyu izleyemeye gittiklerini, ancak dikkatlerini rakip takımda oynayan al yanaklı, sarışın, iri kıyım çocuğun çektiğini anlatır. Yaşça diğerlerinden küçük olmasına rağmen ikili mücadelelerden kaçmadığını, savaşçı olduğunu, yaşından beklenmeyecek olgunlukla oyunda öne çıktığını vurgular ve devam eder: “Henüz ilk yarı bitmemişti ve bu çocuğu Arsenal’e nasıl transfer edebileceğimizi düşünüyordum!”

Maçın bitiminde soluğu Exeter City yöneticilerinin odasında almış ve sıkı pazarlıktan sonra çocuğun 17 yaşına bastığı zamanlarda 2 bin Sterlin karşılığında Arsenal’e transfer olmasına onay çıkmış. (O yıllarda profesyonellik yaşı 17 imiş ve bir futbolcunun başka bir takıma transfer olabilmesi için en az 17 yaşında olması gerekiyormuş). Futbolcunun Arsenal’e katıldığı günü kulüp tarihinin değiştiği zamanlar olarak tanımlar Chapman… 1929 senesinde gerçekleşen transferden dört sene sonra çocuğun Ada futbolunda şampiyonluk ve Federasyon Kupası dâhil kazanmadığı kupa kalmamış. Ülke futbolunun tüm kupalarını kazanmış en genç futbolcu unvanı halen ona ait. 1932 senesinde İngiltere Milli Takımıyla sahaya çıkan sol açık, kariyerinde 21 kez milli olmuş. 1929’dan 1947’ye kadar süren Arsenal kariyerinde 395 maçta forma giymiş, 178 gol atmış, beş sezonda şampiyonluk yaşamış. Kulüp tarihinin en golcü futbolcusu unvanını 1997 senesine kadar elinde tutmuş.

1931-1938 arasında 21 kez İngiltere Milli Takımı ile sahaya çıktığını, Mayıs 1938'de Almanya karşısında oynanan tarihi maçta takımının ilk golünü attığını, maçtan önce Alman futbolcuların tribünleri Nazi selamıyla selamladığını anlatır hikâyesini anlatan yazılar. İngiltere o tarihi maçı 6-3 kazanmış. Yeri gelmişken, hikâyesinin ilginç yanını da anlatmadan geçmeyelim. İkinci Dünya Savaşı patlak verdiğinde 27 yaşındaymış ve eli silah tutan her erkek gibi o da askere çağrılmış. Ancak sağlık kontrolünde ciddi derecede işitme sorunu olduğu ortaya çıkmış ve haliyle cepheye gönderilmemiş. Askerliğini inzibat olarak yapmış ve kaderin cilvesine bakın ki görev yeri Higbury Stadıymış. 1941 senesinde Mussolini'nin faşist radyo kanalları, Girit Muharebesi'nde ünlü futbolcunun esir alındığını iddia etmişler ama savaş propagandası olmaktan öteye geçmemiş o asılsız iddia.

1939 senesinde çevrilmiş 'The Arsenal Stadium Mystery' filminde birkaç takım arkadaşıyla birlikte rol almış. O filme konu olan Arsenal’in Brentford karşısında oynadığı tarihi maç İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasından önce Highbury Stadında oynanmış son maç olmasıyla bilinir.

4 Aralık 1991'de, tüm yaşamını geçirdiği Pinhoe sokağının 190 numaralı evinde, 79 yaşında aramızdan ayrılmıştı Arsenal kulüp tarihinin en önemli 20 futbolcusu içinde yer alan Cliff Bastin, nam-ı diğer 'Boy Bastin' (Çocuk Bastin). 1950 senesinde, futbolu bıraktıktan üç sene sonra, 19 yaşında genç gazeteci Brian Glanville ünlü futbolcunun biyografisini yazmak için izin istemiş. İkili her pazar akşamı eski futbolcunun işlettiği kafenin üst katında buluşur, hayat hikâyesini kaleme alırmış. 1950 senesinde yayımlanan biyografisi (Cliff Bastin Remembers: The Autobiography of Arsenal's Greatest Outside-left) günümüzde kitap koleksiyoncularının en değerli parçaları arasında.

• • •

Şimdilerde League Two’da (4. Lig) mücadele eden Exeter City’nin 8.541 kapasiteli St James Park Stadı'nın ev sahibi tribünü onun adını taşır. Emirates Stadı'nın girişinde, kendinden çok sonra gelecek Arsenal efsaneleriyle birlikte yer aldığı dev fotoğrafta, 11 numaralı formasıyla selamlar o görkemli mabedin ziyaretçilerini.