Batıl inançlar ve rakı

“Doğu Anadolu’da üniversiteli kadınlar bile çocuk ya da erkek çocuk için hocaya, yatıra koşuyorlarmış ya da çözümü kocakarı ilaçlarında arıyorlarmış. Közlenmiş patlıcanın üstüne rakı döküp oturuyorlarmış mesela... Bu erkek çocuk için. Kız çocuk içinse herhalde hafif alkollü bir kokteyl döküyorlardır. Onca yıl, dershanelere git, ÖSS’leri aş, sınavlara gir çık, kitapların üstünde uyukla, sabahla... Sonra git közde patlıcanın üstüne otur. Halbuki o patlıcanla rakıyı masaya koyup karşılıklı otursalar karı koca... Kadehleri tokuştursalar... Bir ateş bassa ikisini de... Aşkları depreşse…”

Pakize Suda 20.04.2004 Hürriyet

İnanç yapmanın yarısıdır. Batıl inanç nesidir? Açıyoruz TDK sözlüğü, soruyoruz. Cevaplıyor: Doğaüstü olaylara, gizli ve akıl dışı güçlere, kehanetlere aşırı derecede bağlı boş inanç, batıl itikat!
Bu, o kadar izafi bir durumdur ki, ben misal demin cereyan yapsın diye balkon kapısını açtım, kapı açık kalsın diye de altına metal Vişnu heykeli koydum. Bu, bir materyalist için tanrıların işe yarayabileceğinin kanıtı, bir Hindu için cinayet sebebi, bir Müslüman için komik bir şey olabilir. Vişnu aynı Vişnu halbuki.

Batıl inançlar genellikle bir işe yarar
Yere ve duruma göre tanrı tasavvurundan merdiven altından geçmeye pek çok şey batıl inanç kapsamında değerlendirilir. Oysa neredeyse bütün batıl inançlar bir işe yarar. Merdiven altından geçmek uğursuzluk getirir, doğrudur. Geçerseniz kafanıza merdiven düşebilir. Elden ele bıçak verilmez. Verilmez kardeşim keser. Yola giden birisinin arkasından su dökmek, sıradan bir öpücükle yetinmeyip zahmet ettiğinizi, önemsediğinizi gösterir. Ayna kırmak elbette uğursuzluk getirirmiş vaktinde. O kadar pahalı bir şeyi yitirince rızkınız azalır. Daha uğursuz ne olabilir?
Kara kediyi, at nalını, 13’ü ben de anlamam. Ama tahtaya vurmak ritm duygusu geliştirebilir.
Benim taşrada görev yapan bir doktor arkadaşım cilt hastalıklarında hastalarını boş röntgen cihazına koyar ve çalıştırırmış ve işe yararmış. İnanç böyle bir şey işte.
Hangi dine ait olursa olsun inanan birisinin dua etmesi kansere iyi gelir. Kesin bilgi.
Homeopati suyun suyunun suyudur. İlaçları benim kalbim kadar temiz oldukları kadar işlevsizdirler. İçlerinde bir şey yoktur. Ama iyileştirirler bazen. İnanç işte.
Batıl itikatların ezici çoğunluğunun bir işe yaradığı kesin.

Latan batıl itikatlar
Peki ya batıl itikat olarak anılmayan batıl itikatlar? Bir de onlara göz atalım.
Mesela Milli Piyango bileti almak. Bir mantığı mı var? Batıl inancın feriştahı. Ecnebinin “availability error” yani farkındalık hatası dediği durum. Birkaç kişi kazanır, onları görürsünüz. Kaybeden milyonlar görünmez. İrrasyonel. Tam bir batıl itikat.
Milli Piyango bileti size çıkmaz. Kimseye çıkmaz. Birisine çıkar. O birisi siz olamazsınız ama. İddiaya var mısınız? Milli Piyango’daki çıkma ihtimali homeopati ilacındaki aktif madde kadardır. O gün kalp krizinden ölme olasılığınız çok daha yüksektir büyük ikramiye çıkmasından.
Balığın kavağa çıkması gibi bir şey ama tutun ki çıktı. Hayrını göremezsiniz. İnceleyin. Milli Piyango çıkmış ve saadet bulmuş örnek yok. Araştırmalar söylüyor. Para harcamak kazanmaktan daha zordur. Hakikaten. Olmadığı için kolay geliyor bize.
Her iki olasılıkta da kaybedeceğiniz bir şeyin peşinde koşmak merdiven altından geçmemekten daha saçma değil daha işlevsizdir de.
Siz bütün bunları genişletin. Yiğit Bulut’a güven duymaktan, sağcı olmaya, AVM’leri gezinme alanı sanmaktan milliyetçiliğe günlük hayatımıza girmiş üstelik zararlı ne kadar çok latan batıl inanç olduğunu düşünün. Ve ayna kırmaktan imtina edenlere saygı duyun.

Rakı ve batıl itikat
Bu kadar ciddiyet yeter. Batıl inançlara yeterince saygı gösterdiysek artık mavra yapabiliriz. Çilingir, romantik hatta bazen melankolik olduğu kadar analitik de bir yerdir. Ritüelden geçilmez ama pek bir batıl inanç yoktur. Yine de rakı ve batıl inanç olayı gayet eğlencelidir.
Eskiden şişe diplerine bakılırdı. Numara ne kadar küçük olursa o kadar iyiydi. Hiç bir analitik karşılığı olmayan, sadece şişelerin üretimine dair bir detay olan bu itikatın yanlış olduğunu bile bile bakardık şişe diplerine.
Çay kaşığıyla içersen rakıyı çabuk sarhoş olursun itikatı vardı. Batılını hakkını bilmem öyle saçma şey mi olur?
Canım ve rahmetli anneannem kolonyaya tuz koyardı, alkolünü alırmış günah olmazmış. Aslan ve rahmetli Ercüment abimiz rakısına karbonat döker içerdi, mideye iyi gelirmiş. Kadehi ağıza götürürken kafayı tutmak sarhoşluğu azaltırmış. Bunlar hep batıl inanç.

Rüyada rakı görmek
Rüya meselesi var bir de. Siz siz olun hayatınızdan pek çıkarmayın rakıyı ki rüyanıza girmesin. Hiç hayırlı görünmüyor rüyada rakı. Ruyatabirleri.gen.tr’ye kısaltarak bağlanıyoruz: Rüyada rakı içerek sarhoş olduğunuzu görmek iyi değildir. Bir dükkandan rakı satın aldığınızı görmek, yakında bir hastalığa yakalanacagınızı fakat kısa zamanda iyileşeceğinizi gösterir. Rakının dökülmesi hayra delalet eder. Bir rakı fabrikasında rakıların şişelere doldurulduğunu görmek, o yerde kışın biraz sert geçeceğine işarettir. Bir baska rivayete göre de: Rüyada rakı görmek veya içmek, haram bir mala ve büyük bir günah işlemeye işarettir. Rüyada görülen rakı, fitne, ser, düşmanlık ve kızgınlığa işarettir. Rüyada içki içmek, içenin ahmaklık ve cehaletine delalet eder. Rakı, su ile karıştırılarak içildiginden evlenmek isteyen kimse için hayra delildir.
Rüyada rakı içmek ya da görmek; yanlış hareketler sonucu kötü yola düşmeye, geçimini haram yollardan sağlamaya veya hasta olmaya işarettir.