Bedava doğalgaz maaşları vuracak
TÜİK enflasyonu ‘gaz’ etkisiyle düşürdü. Yıllık enflasyon yüzde 39,6’ya geriledi. Temmuz zammını bekleyen milyonlarca emekçi büyük kayba uğrayacak. DİSK-AR, TÜİK verilerinin ‘kabul edilemez’ olduğunu vurguladı.
BirGün/Ankara
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) mayıs ayı TÜFE hesaplamaları kapsamında doğalgaz için ‘sıfır fiyat’ yöntemini uygulaması, enflasyonu ‘kuvvetli’ bir biçimde aşağı çekti. Çarşı pazarda fiyatlar hızla yukarı çıkarken, TÜİK’e göre hızla aşağı indi. TÜFE mayısta aylık bazda yüzde 0,04 artarken, yıllık enflasyon yüzde 43,68’den yüzde 39,6’ya geriledi. Böylece enflasyon 2021 sonlarından bu yana ilk kez yüzde 40’ın altına geriledi.
PATATES ZAM ŞAMPİYONU
Mayıs ayında ana harcama gruplarında doğalgaz fiyatının yansıdığı konut harcamaları aylık yüzde 13,79 geriledi. Ana harcama gruplarında aylık en çok artış yüzde 9,85 ile giyim ve ayakkabıda gerçekleşti. Bu grubu yüzde 7,10 ile lokanta ve oteller, yüzde 5,14 ile eğitim takip etti. TÜİK verilerine göre, yıllık gıda enflasyonu ise yüzde 52,52’ye yükseldi. Mayıs ayının zam şampiyonu ise patates oldu. Patates fiyatları aylık bazda yüzde 37,1 arttı. Çocuk giyim fiyatları yüzde 18,87; erkek giyim fiyatları ise yüzde 15,51 arttı. Mayısta kadın giyimi fiyatları yüzde 10,5 artış gösterdi. Otel fiyatları yüzde 10,5, taze meyve fiyatları da yüzde 10 arttı. Mayısta fiyatı en çok düşen ürün ise yüzde 17,62 ile sebze fiyatları oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan 25 temel başlığın fiyatında düşüş gerçekleşirken, 8 temel başlığın fiyatında değişim olmadı. 110 temel başlığın fiyatında ise artış gerçekleşti.
MAAŞLAR DÜŞECEK
Erdoğan’ın seçim vaadi olarak doğalgazın mayısta ücretsiz dağıtılacağını ve gelecek yıl mayıs ayına kadar her hanenin tükettiği 25 metreküp doğalgazdan ücret alınmayacağını duyurması milyonlarca ücretlinin ve emeklinin maaş zammını da etkiledi. Altı aylık enflasyondaki keskin düşüşün memur maaşlarında enflasyon farkının beklenenden daha az gelmesine neden olması bekleniyor.
TÜİK verilerine göre, mayısta doğalgaz fiyatının sıfırlanması nedeniyle TÜFE’deki artış bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 15,26 olarak gerçekleşti.
İşçi emeklisi temmuz ayında, ilk altı ayda gerçekleşen enflasyon kadar zam alacak. Yani işçi emeklisi haziranda enflasyon hiç artmazsa yüzde 15,26 zam alacak.
Memur ve memur emeklileri de 2023 yılı için toplu iş sözleşmesine göre ilk altı ay için yüzde 8, ikinci altı ay için yüzde 6 zam ve enflasyon farkını alacak. Ocak ayında 11 bin 848 TL’ye yükselen en düşük memur maaşı haziranda TÜFE’nin artmaması durumunda 13 bin 656 TL’ye gelecek.
ENAG (Enflasyon Araştırma Grubu) verisine göre ise ilk 5 aylık enflasyon yüzde 38,96 oldu. ENAG’ın verisine göre en düşük memur maaşının 16 bin 464 TL’ye çıkması gerekiyor. Ancak Erdoğan’ın seçim vaatlerinden biri de memur maaşlarına zamdı. Erdoğan, en düşük memur maaşının net 22 bin TL olacağını açıklamıştı. Temmuz ayında asgari ücrette de artış bekleniyor. Ocak ayında 8 bin 506 TL olarak uygulanmaya başlayan asgari ücret TÜİK’in verisine göre 9 bin 804 TL olacak. Asgari ücretteki artış oranı diğer ücretleri de etkileyecek. Milyonlarca ücretlinin zam hayali bir kez daha TÜİK eliyle suya düştü.
***
İŞÇİLER BÜYÜK KAYBA UĞRAYACAK
DİSK-AR, TÜİK’in hesaplamasının emekçileri büyük kayba uğratacağını vurguladı.
DİSK-AR’dan yapılan açıklamada "Ocak-Mayıs dönemi beş aylık enflasyon oranı yüzde 15,2 olarak açıklandı. Temmuzda açıklanacak enflasyon oranında da aylık 25 metreküp doğalgaz fiyatı düşülerek hesaplama yapılacak. Haziran enflasyonu da beklenenden düşük çıkacak. Böylece temmuzda altı aylık enflasyona göre zam alacak işçiler büyük kayba uğrayacak" denildi. TÜİK verilerinin 'kabul edilemez' olduğunu vurgulayan DİSK-AR, ''TÜİK, yargı kararına rağmen madde fiyat listesini açıklamayan, uzun zamandır veri karartarak şaibeli enflasyon oranları açıklamış ve doğalgazda 'sıfır fiyat' uygulaması ile enflasyonu düşük göstererek milyonlarca emekçinin geliriyle oynamıştır'' ifadelerine yer verildi.
GAZIN BEDELİ PEŞİN ALINDI
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, iktidarın 'ücretsiz doğalgazın' bedelini peşinen emekçiden aldığını söyledi. Ağbaba "TÜİK doğalgaz zammını yok sayarak açıkladığı verilere göre aylık enflasyon 0,04 olarak hesaplamış. Eksi enflasyon hesabına neredeyse ramak kalmış. Sonuç; memura, emekli daha az zam alacak, fiyatlarda ise daha fazla artış olacak" dedi.