Bedelli askerlik dönüşü işverenin işe geri alma zorunluluğu var mı?
Soru: Askere gitmek için işten ayrıldım ve tazminat aldım. Askerlik dönüşü işverenin beni işe alma zorunluluğu var mı? Şayet işe geri alınmazsam işsizlik maaşı talebinde bulunma hakkı elde edebiliyor muyum?
Cevap: Sorunuzun iki yönü var. Öncelikle ilk konuya yani işverenin sizi işe geri alma zorunluluğuna bakalım:
Bu konu İş kanunun 31. Maddesi ile düzenlenmiştir. Söz konusu maddenin son bendi aynen aşağıdaki gibidir;
“Herhangi bir askeri ve kanuni ödev dolayısıyla işinden ayrılan işçiler bu ödevin sona ermesinden başlayarak iki ay içinde işe girmek istedikleri takdirde işveren bunları eski işleri veya benzeri işlerde boş yer varsa derhal, yoksa boşalacak ilk işe başka isteklilere tercih ederek, o andaki şartlarla işe almak zorundadır. Aranan şartlar bulunduğu halde işveren iş sözleşmesi yapma yükümlülüğünü yerine getirmezse, işe alınma isteğinde bulunan eski işçiye üç aylık ücret tutarında tazminat öder.”
Madde metninde herhangi bir askeri ve kanuni ödevden (görev) söz edilmektedir. Askerlik görevi bedelli olsa dahi bu tanım içerisinde yer aldığından yasanın işçiye tanıdığı bu haktan askerliğini bedelli olarak yapanlarda elbette ki yararlanırlar.
Sorunuzun diğer yönüne yani işsizlik ödeneği ile ilgili tarafına gelecek olursak o da şöyle:
İşsizlik sigortası kanununa göre askerlik görevinden dönen bir kişi işsizlik ödeneğinden askerlik görevi öncesinde prim ödeme gün şartlarını (son 3 yıl içinde en az 600 gün, son 120 gün kesintisiz) yerine getirmiş ise yararlanabilir. Yasa bedelli askerlik konusunda bir ayrıma gitmediğinden bedelli askerlik yapanlarda bu ödenekten yararlanabilir. Burada önemli olan işverence düzenlenen işten ayrılma bildirgesinde işten çıkış kodunun 12 (askerlik) olarak belirtilmiş olmasıdır.
Emzirme ödeneğinden nasıl yararlanırız
Soru: Ben SSK’lı bir çalışanım. Eşim ev hanımı ve 10.08.2022 tarihinde doğum yapacak. Biz süt yardımından faydalanabilir miyiz ve faydalanabilmemiz için ne yapmamız lazım?
Cevap: Sizin süt yardımı olarak adlandırdığınız ödeneğin adı EMZİRME ÖDENEĞİ’dir. Bu ödenekten doğum yapan kadın çalışanlar ve/veya sizin gibi eşi çalışmayan sigortalı erkekler yararlanabilir. Ödenekten yararlanabilmek bakımından doğumdan önceki son 1 yıl içinde geriye dönük en az 120 gün prim ödeme şartını yerine getirmiş olmak gerekir. İşten ayrılanların da 300 gün içinde çocukları doğarsa yine ödenekten yararlanabilirler. Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalıların ödeneklerini almaları için Kuruma talep dilekçesi verme şartı kaldırılmıştır. Emzirme ödeneği, sistemde görülen emzirme ödeneği raporuna istinaden otomatik olarak ödenmektedir. Bu ödenek bir kereye mahsus olarak 2022 yılı için 316 (üçyüz onaltı) TL olarak ödenmektedir.