Benzin zammı sadece kıvılcım

ANIL ATAŞ

İran hükümetinin benzin fiyatlarına yaptığı yüzde 300 zammın ardından başlayan protestolar devam ediyor. Zamlara ve ağır ağır yoksulluk koşullarına karşı ayaklanan göstericilere karşı güvenlik güçlerinin saldırıları sonucu hayatını kaybedenlerin sayısı 208’e yükseldi. Uluslararası Af Örgütü’nün açıklamasına göre binlerce kişinin yaralandığı protestolarda, sokağa çıkanlara yönelik uygulanan şiddet endişe verici.

Yıllar önce molla rejiminin baskılarından dolayı Türkiye’ye kaçan Ali Rıza kod adlı İran Halkın Fedaileri Örgütü merkezi komite sözcüsü, İran’da süregelen protestoları BirGün’e değerlendirdi. “Bu eylemler Türkiye’deki Gezi eylemleri gibi bir birikimin dışa vurumu” diyen sözcü, “İşçilerin özelleştirmelere karşı olan eylemleri, öğretmen ve emeklilerin İran meclisi önündeki pahalılığa karşı eylemi, kadınların özgürlük talepleri için yaptığı eylemler, Tahran Üniversitesi’ndeki öğrenci eylemleri bu birikimi yaratan başlıca olaylardı” dedi. Hükümetin bu eylemlerde ön planda olan insanları zindanlara atarak, idamlarını isteyerek halkı bastırdığını belirten Ali Rıza, birçok insanın bu eylemlere katıldığı için büyük cezalara çarpıtılıp idamlarının istendiğini, iki tane yazarın da eleştirilerinden dolayı zindana atıldığını söyledi.

EKONOMİK DURUM KÖTÜ

Halkın Fedaileri Sözcüsü Ali Rıza, “Tüm bu birikimlerin yanı sıra halkın ekonomik vaziyeti çok kötü durumdaydı ve Amerika’nın yeni ambargosundan sonra doların fırlamasıyla yükselen fiyatlar halkın cebine dokunmaya başladı. Ardından benzin meselesinin patlak vermesi halkı sokağa döken kıvılcım görevini gördü” dedi. Eylemlerde 270 kişinin hayatını kaybettiğini açıklayan Ali Rıza, “Bunun yanı sıra kolluk kuvvetlerinin ele geçirdiği ölü ve yaralıları dondurucu araçlarla kendi tesislerine götürdüğü biliniyor. Götürülen bu insanların sayıları ve ne durumda oldukları ise bilinmiyor. Bu 270 kişiden 140’ı defin işlemlerini sessizce yapmaları şartıyla ailelerine teslim edildi” ifadelerini kullandı.

ABD YAPTI DE SERBEST KAL

Öte yandan eylemlerde 3 bin kişinin ise tutuklandığını belirten Ali Rıza, sözlerine şöyle devam etti: “Tutuklu arkadaşlarımızın bizlere ulaştırdığı görüntülerde Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi’nin tutuklulara, ‘Devlet televizyonuna çıkıp pişman olduğunuzu, Amerika’dan para aldığınız için eylemlere katıldığınızı söylerseniz serbest bırakılacaksınız’ dediği görülmektedir. Görüntülerin ortaya çıkmasından sonra 5 kişinin idamı gerçekleşti. Bu, İran Devrimi’nden sonra devrimcilere uygulanan politikanın aynısıdır.” Halkın özgürlük ve maaşlarına zam talepleri için sokaklarda olduğunu söyleyen Rıza, eylemlerin şu anki durumunu, “Tutuklamalar karşısında halk, tutuklu yurttaşların serbest bırakılması için büyük şehirlerde ve üniversitelerde eylemlerine devam ediyor” diye açıkladı.

İDAMLARA TEPKİ

Dünya kamuoyunun tepkileri sayesinde tutukluların idam edilmediğini belirten Rıza, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Eylemlerin devam ettiği büyük şehirlerde internet erişiminin durdurulmasının sebebi de aslında buradan kaynaklanıyor. Bu gibi durumların önüne geçmek için içe kapalı bir internet ağı kurmak istiyorlar. Bizim niyetimiz İran’da olan bitenin dünya kamuoyunda yer bulması ve bir an önce hükümetin halkın taleplerine karşılık vermesidir.”

FEDAİLER KİMDİR?

Kısaca Halkın Fedaileri olarak bilinen İran Halkın Fedai Gerillaları Örgütü (Sazıman-i Çerikha-yi Feda’i-yi Halk-ı İran) Şah Rıza Pehlevi rejimine karşı 1971 yılında kuruldu. İran solunun en önemli örgütlerinden olan Halkın Fedaileri 1979’daki devrimden sonra Molla Rejimine karşı da mücadelesini sürdürdü. İran’da yasaklı olan örgütün merkezi Irak’a kayarken, molla rejimine karşı mücadelesini sürdürüyor.