Berlin’de Libya pazarlığı

Politika Servisi

Uluslararası paylaşım ve güç savaşlarının merkezlerinden biri haline gelen Libya’da kriz sürerken, Almanya’nın başkenti Berlin, Libya Konferansı’na ev sahipliği yaptı. Libya’da çatışan taraflar ve uluslararası aktörlerin bir araya geldiği konferansta, krize ‘siyasi çözüm çabaları’ ele alındı. Konferansta bölgede sağlanan ateşkesin korunması için atılacak adımlar ve soruna siyasi çözüm bulmak için yürütülecek çalışmalar değerlendirildi.

Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanı Fayiz es-Serrac ve Libya Ulusal Ordusu’nun (LUO) lideri Halife Hafter’in de bulunduğu konferansta AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin yanı sıra BM’nin Libya Temsilcisi Ghassan Salame ile Afrika Birliği ve Arap Ligi temsilcileri de yer aldı.

Konferans öncesinde Ankara-Berlin hattında diplomasi trafiği yaşandı. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Berlin’de temaslarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya Başbakanı Merkel ve BM Genel Sekreteri Guterres ile bir araya geldi.

Almanya Başbakanı Merkel’in, Libya’da istikrarın sağlanmasına dönük amacının Suriye’de yapılan hataları tekrarlamamak ve Afrika’dan Avrupa’ya muhtemel bir mülteci krizini engellemek olduğu belirtilirken, Berlin Başbakanlık binasında görüşen heyetler, taslak metin üzerinde çalıştı. Son hali verilen metin, konferansta liderlerin önüne sunuldu.

Diyaloğun sürmesini umuyoruz

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin’le de zirve kapsamında ikili görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan, “Ortak çabamız sahada nispi sükunet sağladı ancak girişimlerimizin esas meyvesini Berlin Zirvesi’nin toplanabilmiş olmasıyla alacağız” dedi.

“S-400 gibi ses getiren projeleri kararlılıkla tamamladık” diyen Erdoğan, “Libya’nın barış ve huzura kavuşabilmesi için Berlin Zirvesi’nde ateşkesin ve siyasi sürece dönüşün kabulü temin edilmelidir. Siyasi sürecin ve çözümün diğer evrelerinin uygulanabilmesi için Hafter’in saldırgan tutumunun sona ermesi gerekmektedir” ifadelerini kullandı.

Erdoğan’ın ardından açıklamalarda bulunan Putin ise, Rusya ve Türkiye’nin çeşitli konularda görüş ayrılıklarına rağmen kabul edilebilir mutabakatlar yapmayı öğrendiğini söyledi. Rusya ve Türkiye’nin Libya’da ateşkes çağrısı yaparak çok güzel bir adım attığını belirten Putin, tarafların bu çağrıya kulak verdiğinin ve büyük çaplı silahlı eylemlerin sona erdiğini ifade etti.

Hafter’in Moskova’da taslak anlaşma metnini imzalamamasına ilişkin olarak Rusya’nın başkentinde yapılan görüşmede Libya’daki tüm sorunlara çözüm bulunamadığına dikkat çeken Putin, buna rağmen diyaloğun devam edeceğini umduklarını kaydetti.

Müdahaleye izin vermeyeceğiz

UMH Başkanı Serrac, Hafter’e atıfla “Konferansa davet edilen kişi çözüm bulma amacında değil. Ancak her şeye rağmen konferansın sonuçları konusunda iyimserim” dedi. Serrac, konferansın katılımcılarına Hafter’in destekçilerine baskı yapılması çağrısında bulundu.

Hafter’i destekleyen Temsilciler Meclisi Başkanı Akila Salih ise Libya halkının Türkiye ve diğer yabancı güçlerin ülkeye müdahale etmesine izin vermeyeceklerini belirterek, “Terör ve aşırılıkla mücadelemiz, tüm silahlı gruplar ülkemizden ayrılana ve tüm Libya toprağı özgürlüğüne kavuşana kadar devam edecek” ifadelerini kullandı.

Tüm sorunlar çözülecek diyemeyiz

Berlin’de ABD’li mevkidaşı Mike Pompeo ile bir araya gelen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, bu görüşmenin ardından İtalya Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio ile de görüştü.
Görüşmeye ilişkin Twitter’dan yaptığı paylaşımda konferanstan olumlu sonuç çıkmasını beklediklerini belirten Çavuşoğlu, “Sonuç odaklı olması lazım. ‘Biz de varız sahada ya da masada’ demek yetmez” ifadesini kullandı. Berlin’de bir tek toplantıyla sorunların çözülmesinin kolay olmadığına işaret eden Çavuşoğlu, “Berlin Konferansı’yla Libya’da tüm sorunlar çözülecek dersek fazla iyimser bir yaklaşım içinde olmuş oluruz” şeklinde konuştu.