Beş bakan eskitti hâlâ hedefleri var
2010’da başlatılan FATİH Projesi için yeni bir hedef daha konuldu. Akıllı tahta kurulan dersliklerin oranı yüzde 62’de kalırken, Bakan Özer “2022 sonuna kadar dersliklerin yüzde 90’ı etkileşimli tahtayla buluşacak” dedi.
Mustafa BİLDİRCİN
İktidarın, “Eğitimde asrın projesi” olarak duyurduğu FATİH Projesi, eğitim bütçesi için adeta bir karadeliğe dönüştü. 2010 yılında başlayan ve 2014 yılına kadar tamamlanacağı söylenen proje, milyarlarca liralık harcamaya karşın 12 yılın sonunda hala hedefine ulaşamadı.
AKP’nin sekizinci Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer de FATİH Projesi kapsamındaki yeni hedefini açıkladı. Bakan Özer’in, “2022 yılı sonuna kadar 23 bin etkileşimli tahtanın kurulumu ile proje kapsamında toplamda 545 bin 691 derslikte etkileşimli tahta öğrenci ve öğretmenlerin hizmetinde olacak” sözleri projedeki başarısızlığı bir kez daha gözler önüne serdi. Bakan Özer’in TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda toplam derslik sayısı olarak açıkladığı 870 bin 150 rakamı göz önüne alındığında, etkileşimli tahtası bulunan dersliklerin oranı yüzde 62’de kaldı.
TESCİLLİ BAŞARISIZLIK
Bakan Özer, etkileşimli tahtası olan derslik sayısının yarım milyonu aşması ile “Türkiye’nin bir alanda daha eğitimde teknoloji kullanımında dünyanın sayılı ülkeleri arasına girdiğini” öne sürse de projedeki başarısızlık resmi verilere yansıdı. FATİH Projesi, 2021 yılı itibarıyla yalnızca yüzde 62’lik gerçekleşme oranına ulaşabildi. Tüm öğrencilere tablet dağıtma iddiasıyla yola çıkılan proje kapsamında bugüne kadar tablet dağıtılan öğrenci sayısı ise yalnızca 1 milyon 130 bin ile ifade edildi.
SAYIŞTAY’DAN UYARI
MEB’in, “En büyük ve en kapsamlı eğitim hareketi” dediği FATİH Projesi’nde yaşanan sorunlar bunlarla da sınırlı kalmadı. Yüksek fatura sorunu da projenin okullara getirdiği yükler arasında yer aldı. Proje kapsamında Türk Telekom tarafından VPN bağlantısı sağlanan bazı okulların yüksek ücretler ile faturalandığı öğrenilirken MEB okullara, “Faturalar kullandığınız internet hızına uygun değilse ödemeyin” talimatını verdi.
Sayıştay da AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “Asrın projesi” şeklinde duyurduğu FATİH Projesi kapsamında gerçekleştirilen yatırımların atıl kaldığını belirledi. FATİH için kurulan sistemlerin birçok okulda kullanılamadığını tespit eden denetçiler, okullara etkileşimli tahtalar için altyapı kurulduğunu ancak binlerce okulda etkileşimli tahta bulunmadığını raporladı.
Milli Eğitim Bakanlığı, 2010-2022 yıllarını kapsayan 12 yıllık dönemde FATİH Projesi kapsamında 15 milyar TL’ye yakın para harcadı. Nimet Çubukçu’nun Milli Eğitim Bakanlığı döneminde başlatılan proje beş bakan eskitti. AKP iktidarında göreve gelen hemen her bakan, “FATİH Projesi tamamlanacak” iddiasını ortaya koysa da projede hedef bir türlü tutturulamadı.
GÖZ BOYAMA PROJESİ
FATİH Projesi’nin, “Öğrenci ve velilerin gözünü boyama projesi” olduğunu söyleyen Eğitimci Ali Taştan, BirGün’e yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
“Elbette eğitim alanında teknolojinin yeteri kadar kullanılması gerekmektedir. Ancak 2010 yılında tablet dağıtımı ile başlayan Fatih Projesi okullarımızı teknoloji mezarlığına çevirmiştir. Dağıtılan tabletlerin hiçbiri kullanılamamıştır. Etkileşimli tahtaların birçoğu arızalıdır. Ayrıca tüm eğitim düzeylerinde etkileşimli tahta kullanılması doğru değildir. Özellikle ilkokul üçüncü sınıfa kadar tebeşirli tahtaların kullanılması öğrencilerin gelişimi açısından çok önemlidir. Öte yandan Fatih Projesinde yapılan usulsüzlüklerin açığa çıkarılması gerekmektedir. MEB yetkilileri bu usulsüzlüklerin neredeyse tamamını örtbas etme yoluna gitmiştir. Proje üzerinde zenginleşen bürokratların tamamının görevden alınması gerekmektedir. Bunun yanı sıra 2015 yılında öldürülen Ayşe Atasayar cinayeti irdelenmeli ve varsa bağlantıları ortaya çıkarılmalıdır.”