BETAM: Halkın yüzde 38'i gıda alışverişinde zorlanıyor, her 10 kişiden yedisi geçim sıkıntısı çekiyor

Türkiye'de yoksulluk, işsizlik ve ekonomik belirsizlik günden güne daha da artarken kriz ve dövizdeki artışın sonucunda fabrika kapanıyor ve binlerce işçi işlerinden çıkartılıyor. Son yapılan araştırma, derinleşen kriz neticesinde hanelerin yüzde 38’inin gıda alışverişlerinde zorlandığı, her 10 kişiden yedisinin geçim sıkıntısı çektiğini ortaya koydu.

Sözcü’den Sayime Başçı’nın haberine göre, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından yayımlanan “Kovid-19 salgınının hane gelirleri üzerindeki yıkıcı etkisi” başlıklı raporda, özellikle dar gelirli vatandaşın yaşadığı geçim zorluğunu ortaya çıkarttı.

BORÇ SARMALI HIZLA BÜYÜYOR

Hali hazırda var olan ekonomik krizin yeni tip Covid-19 salgınıyla birlikte daha da derinleştiğine işaret edilen raporda, halkın gelirlerinin hızla eridiği ve borç sarmalının genişlediğine dikkat çekildi. Raporda, hanelerin yüzde 42.7'si borçlarının arttığını açıkladı.

Yurttaşların yüksek enflasyon ve zamlar neticesinde gıda alışverişi yapmakta dahi zorlandığına değinilen raporda, her dört haneden üçünün, birikimlerinin olası bir işsizlik durumunda en çok üç ay yeteceğini düşününü ortaya koyuyor.

Salgının uzamasıyla birlikte sosyal yardımlara ihtiyaç duyan hane sayısının artması beklenir. Kısıtlı kaynakların etkin kullanımının sağlanabilmesi için salgın koşullarında en kırılgan duruma düşen hanelerin sıkı bir hedeflemeyle belirlenmesi ve desteklenmesi gerekmektedir.

— Betam (@Betam_) October 28, 2020

'MEVCUT BİRİKİMLE BİR AY DAHİ İDARE EDİLEMİYOR'

Rapora göre, Türkiye'de vatandaşın kara gün için çok büyük bir birikimi yok. Hanelerin yüzde 38.8'i herhangi bir gelir elde edemedikleri durumda, mevcut birikimleri ile bir ay dahi idare edemeyeceğini açıklıyor. Raporda, “Hanelerin önemli bir kısmı önümüzdeki dönemde de geçim sıkıntısının devam edeceğini, ancak mevcut birikimleriyle bu zorluğu aşamayacaklarını düşünmektedir” değerlendirmesi yapıldı.

HALKIN BÜYÜK BÖLÜMÜ, GELİRLERİNDE DÜŞÜŞ BEKLİYOR

Raporda, katılımcıların yüzde 30'u salgın sebebiyle gelirlerinin azaldığını belirtirken, kendi işini yapanlar arasında ise bu oran yüzde 44'e yükseldiği de ortaya çıktı. Buna göre ortalama kişisel gelirler şubat ayından eylül ayına yüzde 4.5 oranında düştü.

2018 yılında aylık geçimini çok zor sağladığını söyleyen hanelerin oranı yüzde 3.2 iken, Eylül 2020 itibarıyla ise bu oran yüzde 10.1'e yükseldiğini açıklayan raporda, gelir kayıplarına karşın borç almak zorunda kaldığını söyleyen hanelerin yüzde 17.2'si tanıdıklarından ve kurumsal kanallardan borçlandığı ortaya çıktı.

Ayrıca, ankete katılanların neredeyse yarısının önümüzdeki dönemde de gelirlerinde düşüş beklediği görülüyor.