Beyaz altın kazandırmıyor
Stratejik ürün konumundaki pamukta üretim geçen yıla göre artarken, ithal edilen pamuk miktarı azalmadı. Maliyet altında ezilen üreticiler ise fiyatlardan memnun değil.
Aycan KARADAĞ
Ege Bölgesi’nde stratejik öneme sahip olan pamukta hasat döneminin sonuna gelindi. Pamuk üretimi ise son yıllarda artmaya devam ediyor. İzmir Ticaret Borsası’nın verilerine göre; Ege Bölgesi’nde geçen yıl kütlü pamukta (işlem görmemiş) 462 bin ton üretim yapıldı. Bu sene de 552 bin ton üretim yapılması tahmin ediliyor.
Üretimin artmasına rağmen ithalat rakamları azalmadı. Türkiye en fazla pamuk ithalatı yapan dördüncü ülke konumunda. Geçen yıl 1 milyon 170 bin ton ithalat yapılırken, bu yıl ocak ve eylül ayları arasında 919 bin 643 ton ithalat yapıldı. Bu sene 919 bin ton lifli pamuk ithaline ise 2,5 milyar dolar ödendi. Hasadın başladığı eylül ayında ise 86 bin ton lif pamuk ithalatına 253 milyon dolar verildi. Kilogram başına ortalama 2,94 dolar verildi.
Öte yandan geçen sene bir kilogram kütlü pamuğun çiftçiye maliyeti 6,3 liraydı. Geçen sene hasat zamanı, eylül ekim aylarında lif pamuk fiyatları 2,4 dolara çıkarken kütlü pamuk fiyatı 11 liraya ulaştı.
Dünya piyasasında lif pamuğun fiyatının 3 doları geçmesi kütlü pamuk fiyatlarının 25 liraya kadar çıkmasına neden oldu. Bu sene ise hasat zamanı fiyatların düştüğü görüldü. Üretici geçen sene 6,3 liraya mal ettiği kütlü pamuğu bu sene 14 liraya mal etti. Üretici, bu sezon için fiyat beklentisi 21 lira olmasına karşı ürününü ortalama 12-13 liraya satmak zorunda kaldı. Borcu olan, pamuğunu depolama imkânı olmayan üretici büyük zarar etti.
DEVLET SESSİZCE İZLİYOR
CHP Manisa Milletvekilli Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, “Kendi üretimize zarar ettirirken Yunan üreticisine, Amerikan üreticisine para kazandırmışız” dedi ve ekledi: “Hal böyleyken devlet bu durumu uzaktan sessizce izliyor. Urfa’dan, Çukurova’dan, Ege’den yükselen çığlığa kulaklarını kapatıyor. Yapılması gereken çok şey var oysa. En azından fark desteklemelerini artırabilirdi. Kütlü pamuğa verilen fark desteklemeleri yıllardan beri aynı, kilogram başına 110 kuruş. Çiftçimizin beklentisi ise 3 liraydı. Evet ülkemiz için pamuk sadece bir tarım ürünü değildir. En önemli ihraç kalemimiz olan tekstilin hammaddesi durumunda olmasının yanında Türk pamuğu dünyanın en kaliteli pamuklarından birisi konumundadır.”
Bakırlıoğlu şunları dile getirdi: “Dekar başına en yüksek pamuk veriminin alındığı Manisa, geçmişte önemli bir pamuk üretim merkeziydi. Zaman içinde yanlış politikalar Manisa’lı üreticiyi pamuk üretiminden uzaklaştırdı. Pamuk ekim alanları zaman içinde 17 bin dekara kadar düştü. Su fakiri olma yolunda adım adım ilerleyen Gediz havzasının bu bereketli topraklarında pamuğun yerine, aşırı su kullanımı gereken mısır üretilmeye başlandı. Zaman içinde tekrar pamuğa yöneliş başlarken Manisa’daki üreticiler artık pamuk üretmeyeceklerini söylemeye başladılar. Bu politikasızlık, bu öngörüsüzlük geride yıkım bırakmaya devan ediyor.”