Dışişleri, yurtdışındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının hangi gerekçelerle yurtdışında bulunduklarına yönelik verilerin ilgili ülkelerce paylaşmadığını ve bu nedenle “Sağlıklı veri derlenemediğini” itiraf etti.

‘Beyin göçü’nde veri yok itiraf var
Fotoğraf: Depophotos

Mustafa BİLDİRCİN

Derinleşen ekonomik buhran nedeniyle hemen her yıl yüz binlerce genç nüfusun göç etmek zorunda kaldığı Türkiye’de, beyin göçünü önlemedeki zafiyet Dışişleri Bakanlığı ve MEB’in açıklamaları ile gözler önüne serildi. Dışişleri Bakanlığı, yurtdışında bulunan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının hangi gerekçelerle yurtdışında bulunduklarına yönelik verilerin ilgili ülkelerce paylaşmadığını ve bu nedenle “Sağlıklı veri derlenemediğini” itiraf ederken MEB, “Dil eğitimi amacıyla firmalar ile yurtdışına kaç öğrenci gönderilmiştir?” sorusunu yanıtsız bıraktı.

İktidar, Türkiye’nin kanayan yarası beyin göçünü önlemekte yetersiz kaldığı gerekçesiyle eleştirilerken Dışişleri Bakanlığı ve MEB’in veri toplamada yaşadığı zafiyet, resmi açıklamalar ile ortaya konuldu. CHP Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin, dil eğitimi amacıyla yurtdışına giden öğrencilere yönelik bakanlıklara sorduğu soruların büyük bölümü yanıtsız kaldı. Gelen yanıtlar ise bakanlıkları veri toplamada yaşadığı sorunları ve denetimsizliği gün yüzüne çıkardı.

SAĞLIKLI VERİ TUTULAMIYOR

AKP’li belediyelerin Gri Pasaport aracılığıyla yurtdışına insan kaçırdığı yönündeki iddiaların ardından gözler, yurtdışına çıkmak isteyen gençlerin hesapları arasında yer alan yurtdışına öğrenci gönderilen firmalara çevrildi. CHP’li Tutdere, son beş yılda dil eğitimi amacıyla yurtdışına çıkan kişi sayısına yönelik Dışişleri Bakanlığı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yanıtlaması istemiyle soru önergesi hazırladı. Eylül 2021’de hazırlanan önergeye Ekim 2021’de iletilen yanıt, beyin göçünün giderek artması ve Gri Pasaport skandalı ile anlam kazandı. Bakan Çavuşoğlu imzalı yanıtta, yurtdışındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının hangi gerekçe ile orada olduklarına yönelik ülkelerin veri paylaşmadığı belirtilerek, “Bu, bu alanda sağlıklı veri derlenmesini engellemektedir” denildi. Çavuşoğlu, resmi burslu olarak yurtdışında dil eğitimi alanlara yönelik verilerin ise “İlgili kurumlardan temin edilebileceğini” ifade etti.

DENETLENMİYOR

Tutdere, dil eğitimi için yurtdışına giden öğrencilere yönelik verileri MEB’e de sordu. Bakanlığın denetimsizliği gözler önüne seren yanıtında birçok soru da görmezden gelindi. Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer, MEB’den işyeri ve çalışma ruhsatı alarak yabancı dil eğitimi veren toplam 4 bin 764 eğitim kurumu bulunduğunu kaydetti. Bakan Özer’in dil eğitimi veren kurumların denetimine yönelik soruya verdiği yanıtta ise “Dil eğitimi amacıyla yurtdışına öğrenci gönderen kurumlar 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında olmadığı için bu kurumlar Bakanlığımıza bağlı olarak faaliyet göstermemektedir” ifadeleri kullanıldı.