Bir yalnız gezegen Venüs

Gizem ÇOBAN

Çoban Yıldızı, Sabah Yıldızı, Çolpan, Zühre… Adı Roma’da aşk ve güzellik tanrıçasından gelen Venüs gezegeninden söz etmek istiyorum (Gezegenlerde bir kadın ismi sadece Venüs’ündür). Kendi yörüngesinde dolanma hareketi yaparken, Dünya’ya yakın olduğu konumlarda en parlak görünen gezegen olması sebebiyle yıldız olduğu düşünülmüştür. Güneş doğarken gökyüzünde çıplak gözle gözlemleyebileceğiniz en parlak gök cismidir.

Venüs’ün yüzeyindeki şekilleri görmek istediğimizi farz edelim. EHT (Event Horizon Telescope-Olay Ufku Teleskobu) gibi güçlü bir teleskop da olsa Venüs’ün yüzeyini gözlemleyemeyiz. Burada en büyük engel çok yoğun ve kalın bir karbondioksite sahip atmosfer tabakasıdır. Bu parlak görüntünün nedeni de atmosferidir. Atmosferindeki bulutlar ve yoğun maddesel ortam ışığı yansıtmasına neden oluyor. Venüs’e gitmek istersek sülfürik asit yağmurlarını ve yüksek atmosfer basıncını göze almamız gerekir.Sülfürik asit insan vücudunda yakıcı özelliğe sahip.

Bu koşullara rağmen NASA ve ESA gibi kuruluşların yakınlık sebebiyle astronot gönderme Bir yalnız gezegen Venüs Gizem ÇOBAN Venüs’ün uydusu olmadığı için yalnız gezegen diyebiliriz. Uydusunun olmaması dışında bir diğer önemli özelliği Venüs’ün hareketi. Venüs’ün 1 günü 243 Dünya gününe eşitken, 1 yılı 225 Dünya gününe eşittir planları ilerleyen yıllarda var. Yoğun atmosfer ısının bulutların altında toplanmasını sağladığı için Venüs diğer gezegenlerden daha sıcak. Venüs’ün yüzeyini yeryüzünden çekemedik belki ama Ruslar 1975 yılında bir probe göndererek (Venera) yüzeyin kayalıklarla kaplı olduğunu, birçok kıtaya sahip olduğunu keşfettiler. Burada elde edilen görüntü probe tarafından radar dalgaları gönderilerek elde edildi. 1989 yılından itibaren Magellan ayrıntılı bir Venüs haritası çıkarttı. Geçen yıl bir Japon uydusu (JAXA), Venüs’ün atmosfer katmanındaki bulutların 4 Dünya gününde bir tur attığını ortaya koydu. Bunun nedeni olarak da kuzey ve güney yarıküresindeki enerjilerin birbirinden farklı düzeylerde olmasından kaynaklanabileceğini açıkladılar.

Venüs’ün uydusu olmadığı için yalnız gezegen de diyebiliriz. Uydusunun olmaması dışında bir diğer önemli özelliği de Venüs’ün hareketi. Gezegenlerin kendi çevresinde dönme hareketi sonucunda gün, Güneş’in çevresindeki dolanma hareketi sonucunda yıl oluştuğunu biliyoruz. Zamanda bir kıyaslama yaptığımızda Venüs dönme hareketini oldukça yavaş yapmaktadır. Venüs’ün 1 günü 243 Dünya gününe eşitken, 1 yılı 225 Dünya gününe eşittir. Orada yaşayacağınız bir yıl, bir günden daha kısa olacaktır. Genellikle kaynaklarda ‘diğer gezegenlerin tersi yönünde’ olduğuna dair eksik bir anlatım söz konusudur. Dönme hareketi diğer gezegenlerin tersi yönündedir ama dolanma hareketi de burada önemlidir. Dolanma yörüngesinin düzgün bir çember, diğer gezegenlerin eliptik bir yörüngede olmasının etkisiyle, belirli dönemlerde retro (geriye dönüş) hareketle yoluna devam ettiği söylenebilir. Bu hareketi fotoğrafta farklı dönemlerde aynı konumdan çekilerek düzenlenmiş fotoğraflarda görebilirsiniz. Venüs oldukça ilginç bir gezegen.

Sorularınız için Twitter adresim @astronomystery.