Bırakın var olalım

Afganistan'da Taliban yönetimi, kadınların toplum içinde duyulacak sesle konuşmasını da içeren bir dizi yasağı daha geçen hafta onayladı. Yeni kurallarla, kadınların evlerinin dışında yüzlerini göstermesi tamamen yasaklandı. Rejim, toplumsal kurallara ilişkin bu son yasalarla, "erdemli olmayı teşvik etmenin ve ahlaksızlığın ortadan kaldırılmasının” amaçlandığını iddia etti.

7 Eylül 2021’de yönetimi ele geçiren, tamamı erkeklerden oluşan yeni Taliban hükümetinin ilk icraatı 8 Eylül’de kadınların spor yapmasının “ne gerekli ne de uygun” olduğunu söyleyerek spor müsabakalarına katılmalarını yasaklamak olmuştu. 17 Eylül 2021’de “Kadın Bakanlığı’nı kapatıp, yerine “Faziletin Yayılması ve Ahlaksızlığın Önlenmesi Bakanlığı”nın kurulması talep edildi. İlk günden beri kadın düşmanı olan bu rejime dünya liderleri gözünü kulağını kapattı. Afgan kadınların yaşadığı zulme göz yumdu. Kadınlar ise sosyal medya başta olmak üzere var olduğu her alandan sesini duyurmaya çalışıyor. Bunlardan biri de Marzieh Hamidi.

BİZE DESTEK OLUN

Kadınların spor yapmasının yasaklanmasının ardından Fransa’ya göç eden tekvandocu Marzieh Hamidi sosyal medyada bir kampanya başlattı. #LetUExist (bırakın var olalım) etiketi ile duyurduğu kampanyada herkese Afganistanlı kadınlara destek olma çağrısı yaptı. Başlattığı kampanyanın ardından tehdit edildiğini ve Fransa’daki evinden taşınmak zorunda kaldığını kaydeden Hamidi BirGün’e konuştu. Hamidi, “Taliban yüzünden kadınlar tüm özgürlüklerini kaybetti. Gözlerini göstermeleri dahi yasaklandı” dedi. Taliban’ın yönetime gelmesinin kadınların hayatına mâl olduğunu ifade eden Hamidi, bu duruma tüm dünya liderlerinin sessiz kalmasının utanç verici olduğunu söyledi.

NORMALLEŞTİRMEYİN

Marzieh Hamidi sözlerine şöyle devam etti: "Afgan kadınların açıkça hayattan men edilmesine rağmen Taliban’ın yaptıkları hala suç olarak kabul edilmiyor. Benim için Taliban’ın yaptıkları şaşırtıcı değil. Biz kadınlar onların kim olduğunu ve özgürlüğümüze nasıl karşı olduklarını zaten biliyorduk. Artık Taliban’ı durdurmanın tek yolu dünyanın tüm yardımı ve desteği çekerek Taliban’ı normalleştirmekten vazgeçmesi. Ülkemde hala kadınlar Taliban’a karşı savaşıyor. Fakat o kadınlar ya öldürülüyor, ya tecavüz ediliyor, ya hapse atılıyor ya da Talibancılarla evlenmeye zorlanıyor."

KADININ YAŞAM HAKKI YOK

Afganistan'da birçok sağlık tesisi ve doğumevi kapatıldı. Hamile kadınlar sağlık hizmetlerine erişemiyor, ülkede pek çok kadın, hamilelik sırasında önerilen en az dört doktor muayenesini gerçekleştiremiyor. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) verilerine göre 2020 yılında kaydedilen son anne ölüm oranı 100 bin doğumda 620 ölümdü. Bu oran küresel ortalamanın neredeyse üç katı.

UNICEF raporunda “Afganistan bebek, çocuk ya da anne olmak için dünyanın en tehlikeli yerlerinden biri olmaya devam ediyor” dedi ve sağlık kuruluşlarına erişimin zorluğundan bahsetti.

2023 yılında her 1000 doğum için 37 bebek ölümü bildirildi. Afganistan'ın beşinci büyük şehri olan Celalabad'dan bir doktor, bebek ölümlerinin anne ölümlerine kıyasla daha hızlı arttığını söyledi.