Bolivya'da askerin saldırısı soruşturmadan muaf tutulabilecek
Bolivya'da Devlet Başkanı Evo Morales'i istifaya zorlayan darbenin ardından, geçici Devlet Başkanı Jeanine Anez'in imzasıyla yürürlüğe giren kararname, darbe karşıtı gösterilerde, ordunun protestoculara "meşru müdafaa ve zorunluluk halinde" bulunduğu müdahaleden dolayı cezai sorumluluktan muaf olmasını içeriyor.
Seçimlerde hile yapıldığı iddiasındaki muhaliflerin şiddet eylemlerine dönüşen protestoları ve ordunun baskısıyla Devlet Başkanı Evo Morales'in istifa ettiği Bolivya'da, Anez'in imzasıyla yürürlüğe giren kararname, Morales yanlılarının düzenlediği gösterilerde, ordunun protestoculara "meşru müdafaa ve zorunluluk halinde" bulunduğu müdahaleden dolayı cezai sorumluluktan muaf olmasını içeriyor.
Kararnamede, "Kamu düzenini ve istikrarının tesis edilmesi için düzenlenen operasyonlara katılan silahlı kuvvetler mensupları, görevlerini yerine getirdiği sırada meşru müdafaa ve zorunluluk halinde bulundukları müdahale nedeniyle cezai sorumluluktan muaf tutulur." ifadesi yer aldı.
Kararnameye tepkiler
Amerikan İnsan Hakları Komisyonu (IACHR), şiddete teşvik ettiğini savunduğu kararnameyi kınadı.
Komisyon, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, şu ifadelere yer verdi:
"Bolivya'da çıkarılan vahim kararname, uluslararası insan hakları standartlarını görmezden geliyor ve şiddetli baskıya teşvik ediyor. Bu tür kararnamelerin kapsamı, devletlerin insan hakları ihlallerini soruşturma, kovuşturma ve ceza verme yükümlülüğü ile çelişmektedir. IACHR, Bolivya hükümetinin, özellikle sosyal protestolarda Silahlı Kuvvetlerin, doğruluk hakkı, adalet ve uluslararası insan haklarına karşı ihlallerine yol açan her türlü idari kararını kınamaktadır."
Öte yandan, Arjantin'de 27 Ekim'deki genel seçimleri kazanan ve 10 Aralık'ta devlet başkanlığı görevini üstlenecek Alberto Fernandez de kararnameye tepki göstererek, Birleşmiş Milletleri müdahaleye çağırdı.
Fernandez, "Bolivya'da yönetime el koyan hükümet, Silahlı Kuvvetleri, suçlarının hesabını vermeyecek şekilde serbest bıraktı. Ölü sayısı artıyor. Birleşmiş Milletler müdahale etmeli." değerlendirmesinde bulundu.
Morales'in partisi parlamentodan seçim kararı çıkarmak istiyor
İstifa eden Devlet Başkanı Evo Morales'in partisi Sosyalizm Hareketi (MAS) milletvekilleri, seçim tarihi belirlemek için parlamentoda oturum düzenleyeceklerini duyurdu.
Görevi bırakarak Meksika'ya iltica eden Morales'in partisi MAS'a bağlı parlamenterler, geçici devlet başkanlığına getirilen Jeanin Anez'in ilan etmediği seçim tarihini, çoğunlukta oldukları Çokuluslu Yasama Meclisinde (ALP) yarın yapılacak oturumla belirlemeyi planlıyor.
Ülke basınındaki haberlere göre iki gün önce muhaliflerin katılmadığı oturumda ALP'nin üst kanadı Senatörler Meclisi Başkanlığına seçilen Eva Copa ve Milletvekilleri Meclisi Başkanlığına seçilen Sergio Choque, muhaliflere "ülkeyi siyasi krizden çıkarmak için düzenlenecek oturuma" katılma çağrısı yaptı.
Seçimlerde yüzde 4 oy alan muhalif aday ve Senatör Oscar Ortiz ise sosyal medya hesabından yaptığı açıklama ile MAS'ın düzenlenmesini istediği oturumun yasa dışı olduğunu iddia etti.
MAS'ın, Morales ve Devlet Başkan Yardımcısı Alvaro Garcia Linera'nın istifalarının ALP'de kabul edilmesine yanaşmadığına işaret eden Ortiz, bu hamlenin ülkedeki geçiş hükümetini sarsmak amacıyla yapıldığını öne sürdü.
Bolivya'da neler oluyor?
Bolivya'da 20 Ekim'de düzenlenen başkanlık seçimlerinin ardından muhalefet seçimlerde "hile" yapıldığını iddia etmiş ve taraflar karşılıklı olarak destekçilerini sokak gösterilerine çağırmıştı.
Sonuçları tartışmalı seçimlerin iptalini ve tekrar seçime gidilmesini isteyen muhalifler, Evo Morales'in tekrar seçim yapılacağı duyurusunun ardından, Morales'in katılmadığı seçimler düzenlenene kadar protestoların devam edeceğini açıklamıştı.
Morales, Bolivya Genelkurmay Başkanı Williams Kaliman'ın istifa çağrısı üzerine görevi bırakmış, süreci "darbe" olarak niteleyen ve tepki gösteren Meksika'nın iltica teklifini kabul etmesinin ardından bu ülkeye gitmişti.
Anez, Morales'in liderliğini yaptığı parti Sosyalizm Hareketi (MAS) mensuplarının katılmaması nedeniyle çoğunluğun sağlanamadığı oturumda, ülkenin geçici devlet başkanı ilan edilmişti.
AA