Bolu'daki zehirlenmelerde ihmal: Suların kirli olduğu yetkililere bildirilmiş!

Ahin ASLAN

Bolu'da, Temmuz ayındaki Kurban Bayramı'nda 1 kişinin öldüğü, 148 kişinin de hastaneye kaldırıldığı Yuva köyündeki zehirlenme olayında, Bolu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından hazırlanan rapor, ihmali gözler önüne serdi.

Raporda, Bolu Halk Sağlığı Laboratuvarı'nca Yuva köyü ve bölgesinden 21 Haziran'da ve İstanbul 3 No’lu Halk Sağlığı tarafından 8 Temmuz'da alınan numunelerin sonuçlarına yer verilerek bölgede kullanılan suyun kullanılamaz olduğuna dikkat çekildi.

9 Eylül 2022 tarihinde hazırlanan rapora göre, Bolu Halk Sağlığı Laboratuvarı ve İstanbul 3 No’lu Halk Sağlığı Laboratuvarı'nın incelemesi sonucunda köyde ve çevresinde bulunan suların uzun süredir ‘kirli’ olduğu ve yetkililere defalarca bildirildiği ortaya çıktı.

Raporda ayrıca, Bolu İl Sağlık Müdürlüğü, içme suyu kullanma sularıyla bulaşan bulaşıcı ve parazit hastalıklardan halkın korunması amacıyla alınması gereken tedbirlerin Bolu İl Özel İdaresi, kaymakamlıklar ve belediye başkanlıklarına bildirildiği ifade edildi.

"SÜREKLİ VE DÜZENLİ DEZENFEKSİYON YAPILMALI"

Raporda, Bolu İl Sağlık Müdürlüğü tarafından Yuva köyündeki su numune alma kaynaklarından alınan örneklerdeki uygunsuzlukların İl Özel İdaresi’ne bildirildiği belirtildi. Su numunelerinin alımı esnasında yapılan klor ölçümlerinde artık klora rastlanmadığının tespit edilmesi üzerine insan ve toplum sağlığının korunması amacıyla içme ve kullanma sularının uygunsuzluklarının giderilerek şebeke sisteminde uç noktalarda “0,25-0,5 ppm artık klor” ölçülecek şekilde sürekli ve düzenli su dezenfeksiyonu yapılması gerektiği de bildirildiği ifade edildi.

Raporda yer alan bilgilere göre, Bolu İl Sağlık Müdürlüğü ekipleri tarafından, kentte gerçekleştirilen KÖYDES ve İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisi toplantılarında yetkililere içme ve kullanma sularıyla ilgili bilgilendirmeler yapıldığı, köy su depolarında klorlama, dezenfeksiyon ve temizlik yapılmaması durumunda yasal işlemlerin başlatılacağının duyurusunun yapıldığı belirtildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim değişikliği İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan raporda, Yuva köyünün çevresinde faaliyet gösteren ve kimyasal atık taşıyan araçların yıkamasının yapıldığı öne sürülen Afacanlar adlı işletmede 25 Temmuz 2022 tarihinde yapılan denetimler sonucunda Çevre Kanunu'nun 20. maddesi gereğince 25 Temmuz 2022'de 'içme ve kullanma suyu sağlama amacına yönelik olmayan sulara atık boşaltma' suçu kapsamında 131 bin 516 TL para cezası uygulandığına yer verildi.

Raporda ayrıca, 3 Ağustos 2022 tarihinde Afacanlar isimli işletme hakkında suç duyurusunda bulunulduğu ifade edilirken Yuva köyü ve çevresinde faaliyet gösteren Gerteks Palmiye Tekstil Organizasyon şirketinde herhangi bir atık su deşarjına raslanlamadığı belirtildi.

Oyak Çimento tesisinin, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği'ne göre deşarj standartlarını sağladığı ifade edilen raporda, Yuva köyünde zehirlenme vakalarının görüldüğü mahalleden geçen derede, zehirlenme vakaları öncesi ve sonrasında 20 Temmuz 2022 ve 7 Eylül 2022 tarihleri arasında farklı zamanlarda toplam 12 denetim yapıldığı belirtildi.

NE OLMUŞTU?

Bolu merkeze bağlı Yuva köyünde, 10 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla kusma, ishal ve karın ağrısı şikayetleri nedeniyle 148 kişi hastanelere başvuru yapmıştı.

Hastaneye başvuru yapan ve kayınpederini ziyarete gittiği köyde içme suyundan zehirlenen Eyüp Ertem (49) tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetmişti.

Aralarında çocukların da bulunduğu zehirlenme vakalarının bazılarında hemolitik üremik sendrom (HÜS) hastalığı tespit edildmişti. Ekipler inceleme için su deposu, şebeke suyu ve gıdalardan numune almıştı. Numunelerin incelenmesi sonucu suda mikroba rastlanmıştı. Ancak mikroba neden olan etkenler ve mikrobun türüyle ilgili yetkililerce resmi bir açıklama yapılmamıştı.

Şebeke suyu nedeniyle zehirlenme vakalarının yaşandığını ihtimali üzerinde durulurken İl Özel İdare, köy ve çevresinde bulunan şebeke hatlarında klorlama işlemleri yapmıştı.

Zehirlenme vakaları nedeniyle bölge halkının bir kısmının yayla ve şehir merkezlerindeki evlerine göç ettiği, köyde kalan yurttaşların ise içme suyu ihtiyacı İl Özel İdaresi tarafından getirilen şişelerdeki sularla karşılanmıştı.

Yuva köyünün çevresinde bulunan Bolu Çimento Fabrikası’nın kimyasal atık taşıyan araçlarının temizlendiği Afacanlar isimli işletmesinde çalışan kişiler ve Yuva Köyü muhtarının, kırılan boruyu kendi imkanları ile onararak üzerini molozlarla kapattığı ve yetkililere haber vermediği öne sürülmüştü.