Birleşik Krallık’ta faaliyet yürüten araştırmacı gazetecilik sitesi ‘Declassified UK’, ABD’nin yanı sıra Britanya'nın kendi şirketlerinin Bolivya’daki zengin lityum yataklarına erişim sağlamak için 2019 yılında sosyalist Başkan Evo Morales’e gerçekleştirilen darbede parmağı olduğunu iddia etti.

Britanya'nın Bolivya lityumuna erişim için Morales'i deviren darbeyi desteklediği iddia edildi

Güney Amerika'nın çok zengin yeraltı kaynaklarına sahip ülkesi Bolivya'da kamulaştırma sürecini lityum üretimine yayan solcu lider Evo Morales'in ABD destekli darbeyle devrilmesinde Britanya'nın da rolüne vurgu yapıldı.

Britanya’da çalışmalarını yürüten 'Declassified UK' isimli araştırmacı gazetecilik sitesi, Britanyalı şirketlerin Bolivya'daki zengin lityum yataklarına erişimi garantiye almak için 10 Kasım 2019'daki Bolivya’da yapılması planlanan darbeyi desteklediğini belirten olguları bir araya getirdi.

Sputnik Türkiye'nin aktardığı habere göre, Britanya Dışişleri Bakanlığı ve Britanya'nın La Paz Büyükelçiliği'nin Satellite Applications Catapult isimli Oxford merkezli şirketin, Bolivya lityum yataklarını sömürmesinin optimizasyonunu finanse ettiği ve Morales'in devrilmesinin ardından bu projenin hızla ilerlediğine dikkat çekildi.

Haberde şu ifadeler yer aldı:

“25 Kasım 2019'da Amerikalar Arası Kalkınma Bankası (IADB) lityum projesine tam yetki verdikten kısa süre sonra Britanya Dışişleri Bakanı program harcaması ödemesi olarak şirkete 46 bin dolara denk gelen para transferi sağladı. Mart 2020'de Büyükelçilik, darbe sonrası kurulan geçici hükümetin madencilik bakanlığıyla küresel madencilik sektöründen 300'den fazla yetkilinin katılacağı uluslararası seminer düzenlenmesi için işbirliğine gitti. Britanya Dışişleri'nin partneri olan Watchman UK isimli şirket de yerli toplulukları madende çalıştırmaya yönelik yaratıcı çözümler sunması için davet edildi.”

Britanya'nın lityum yatakları için sosyalist hükümete uzun süre 'kur yaptığını' dile getiren Declassified UK, Arjantin, Şili, Bolivya arasındaki lityum üçgeninin Londra Metal Borsasına bağlanmasına yönelik çabalara da dikkat çekti.

“LİTYUM ÜÇGENİ LONDRA METAL BORSASI İLE BAĞLANMALI”

Britanya hükümetinin, "Bolivya, Britanya için kritik bir metal olan lityumun tedarikçisi olduğundan Bolivya Lityum Şirketi ile ilişki önemli. Bu kapsamda Arjantin, Şili, Bolivya arasındaki lityum üçgeni, Londra Metal Borsası ile bağlanmalı" açıklamaları aktarıldı.

Britanya, yıllar boyu siber güvenlik çalışmalarını ve yatırımlarını artırdığı Bolivya'ya Britanya dış istihbarat servisi MI5 tarafından kurulup Britanya siber istihbarat servisi GCHQ ve CIA ile bağlantılı olan bir şirketi de dahil etti.

2019’da Morales’e yapılacak darbeye aylar kala Britanya, La Paz'da mali kurumların siber güvenliği konusunda büyük bir etkinlik düzenleyip Darktrace isimli bu şirkete Bolivya bankalarının siber suçla mücadelesi için en uygun ve son model teknolojilerle ilgili sunum yaptırdı.

Ardından Britanya'nın sağladığı veriler üzerinden Amerika Devletleri Örgütü (OAS), 2019 Bolivya seçimine hile karıştığına dair rapor yayımladı. Ancak daha sonra bağımsız araştırmacılar, The New York Times'ın Bolivya seçim komisyonu yetkililerinden aldığı verilere atıfla OAS raporunu çürüttü.

“CORBYN, MARKSİST DAYANIŞMAYI DEMOKRASİNİN ÖNÜNE KOYUYOR”

Bolivya'nın ilk yerli devlet başkanını deviren Kasım 2019 darbesinin ardından Britanya Dışişleri geçici hükümete kutlama ve destek açıklamaları yaptı. İngiliz İşçi Partisi'nin o dönemdeki lideri Jeremy Corbyn, "Bolivya halkına karşı yapılmış bu darbeyi kınıyorum. Demokrasi, toplumsal adalet ve bağımsızlık adına Bolivya halkının yanında duruyorum" tepkisini gösterdi. Corbyn’in açıklamaları üzerine İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, '2019 Bolivya seçimlerinde sistematik düzensizlik olduğunu ve bunun görülmemiş çapta protestolarla karşılandığını' iddia edip "Corbyn, Marksist dayanışmayı demokrasinin önüne koyuyor" dedi.

Morales'in darbeyle devrilmesinden 4 ay sonra dönemin Britanya Büyükelçisi Jeff Glekin, Bolivya'daki siyasi değişimi öven açıklamasında, “Önceki hükümet yabancı yatırım yanlısı değilken artık yabancı yatırıma daha açık bir ortamın oluştu ve La Paz'ın artan lityum talebinden artık avantaj sağlanabilecek' ifadelerini kullanmıştı.

ELON MUSK: KİME İSTİYORSAK DARBE YAPARIZ

Bolivya'da Morales'in devrilmesine 'lityum kaynaklarının önemini ifade eden birçok gösterge de olduğu dile getirilen raporda Elon Musk faktörüne de dikkat çekildi. Örneğin geçen yıl Twitter'da Bolivya'daki darbesiyle bağlantısı gündeme getirilen Elon Musk, "Kime istiyorsak darbe yaparız" ifadelerini kullandı.

Musk'ın CEO'su olduğu Tesla'nın ürettiği elektrikli araçlarda kullanılan lityum iyon pilinin ham maddesinin Bolivya'dan tedariki, Morales döneminde sekteye uğramıştı.

Bolivya'da darbeden 11 ay sonra düzenlenen seçimleri Morales'in desteklediği sosyalist aday Luis Arce kazanmıştı.