Brüksel’den kilit seçimlere hamle
Eski Sovyet ülkelerini bünyesine katmaya AB, üyelik sürecine aldığı Moldova ve Gürcistan’daki kritik oylamalar öncesi harekete geçti. Kişinev’e 1,8 milyar avroluk yardım açıklayan Brüksel, Tiflis’in üyelik sürecini askıya aldı.
Dış Haberler
Ukrayna Savaşı ile birlikte eski Sovyet ülkelerini bünyesine katmaya stratejisi yürüten Avrupa Birliği’nin (AB) genişleme hamleleri sürüyor. Brüksel, AB’ye üyelik sürecindeki Moldova ve Gürcistan’da düzenlenecek seçimlere günler kalırken “Rusya etkisine” karşı harekete geçti.
Moldova’da 20 Ekim’de düzenlenecek cumhurbaşkanlığı seçimi ve AB üyeliği referandumu öncesi Batı yanlısı hükümet ile “seçimlere müdahale etmekle” suçladığı Moskova arasındaki ipler gerilirken Brüksel harekete geçti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ikinci dönemi için aday olan Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu ile başkent Kişinev’de bir araya geldi.
Ülkenin siyasi olarak kritik bir dönemece yaklaştığı bir dönemde gerçekleşen görüşmede Leyen, “Moldova’nın yerinin AB olduğunu” belirtti. Von der Leyen, Moldova’ya AB üyelik sürecini hızlandırmak için 1,8 milyar avroluk mali yardım paketi açıkladı. 20 Ekim’in ülke için “büyük bir milat” olduğunu belirten von Der Leyen, “Ülkenize ne olacağı sizin hükmünüzde ve buna kimse müdahale edemez” dedi.
KREMLİN’E SUÇLAMA
Von der Leyen’in açıklaması, AB’nin Rusya’ya “Birlik ve üye ülkeler ile üçüncü ülkelere yönelik istikrar bozucu faaliyetleri” nedeniyle yeni yaptırım kararları almasından bir gün sonra geldi. Geçen hafta da Moldova polisi, Kremlin’i ülkede yapılacak oylamalara müdahale etmek için on binlerce Moldovalıya rüşvet vermekle suçlamıştı.
2,6 milyon nüfuslu Moldova’da seçmenler, AB’ye üyeliğin “stratejik hedef” olarak anayasaya eklenmesi referandumu ve yeni cumhurbaşkanını seçmek için sandığa gidecek. Avrupa Konseyi, Aralık 2023’te Ukrayna ile Moldova’nın katılım müzakerelerine başlamasına karar vermişti. Rusya’yı “iç işlerine müdahale etmekle” suçlayan Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Sandu, ikinci dönemi için yarışırken anketlerde favori gözüküyor.
ÜYELİK SÜRECİ DURDU
Batı için Kafkaslardaki en önemli jeopolitik ülke olan Gürcistan’da 26 Ekim’de düzenlenecek parlamento seçimleri öncesi iktidardaki Gürcü Hayali (GD) partisini “Moskova yanlısı olmakla” suçlayan AB, “demokratik gerileme” gerekçesiyle ülkenin Birlik’e entegrasyonunu fiilen askıya aldı.
Avrupa Parlamentosu’nda (AP) alınan kararda ise, mayıs ayında büyük tartışmalar ve protestolar eşliğinde kabul edilen “yabancı ajan yasası” ve yakın zamanda Parlamento’dan geçen LGBTİ haklarını kısıtlayan yasaya atıfta bulunuldu. AB Komisyonu’da Tiflis’e yapılacak üyelik yardımları kesmesi ve Gürcü Hayali partisinin kurucusu Bidzina İvanişvili de dahil “demokrasiyi baltalayan herkese” kişisel yaptırımlar uygulaması çağrısı yapıldı.
‘ÖNCELİK MOSKOVA’
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze, pazartesi günü yaptığı açıklamada Rusya ile yaşanan anlaşmazlığın çözümünün ülkesinin en önemli önceliklerinden biri olduğunu belirtmişti. Partisinin seçim programını tanıtan Kobakhidze, “pragmatist bir yol izleyeceklerini” belirterek “Tiflis’in ABD ve AB ile ilişkilerinin yeniden düzenlenmesinin yanı sıra NATO ile ilişkilerin ve Çin ile stratejik ortaklığın derinleştirilmesini” de öncelikli hedefler olarak nitelendirmişti.
‘DEMOKRASİ GERİLEDİ’
26 Ekim’de sandığa gidecek ülkede Gürcü Hayali partisi, 2012’den bu yana iktidarda bulunuyor. Çoğunluk için 76 koltuğun gerektiği 150 koltuklu Gürcistan Parlamentosu’nda 74 milletvekili olan GD, dördüncü kez iktidarda olmak için yarışacak. Ülkede bu sene yürürlüğe giren “yabancı etkinin şeffaflığı” yasası ile LGBTİ haklarını kısıtlayan yasa, büyük protestolara yol açarken AB ve ABD tarafından “demokrasinin gerilediği Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili ve muhalefet, GD’nin “Moskova yanlısı” kararlarla “ülkenin AB’ye üyelik rayından çıkardığını” ileri sürüyor. Moskova ise Batı’nın Gürcistan’da Ukrayna benzeri bir “renkli devrim” yapmaya çalıştığını iddia ediyor.
