Bu aşılama hızıyla salgın bitirilemez

Buse İlkin Yerli

Koronavirüs salgınında yaşanan vaka patlamasının ardından ilan edilen 17 günlük ‘tam kapanma’ dönemi boyunca toplamda yalnızca 3 milyon 170 bin aşı yapılabildi; gün başına 186 bin doz aşı düştü.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, aralık ayında yaptığı açıklamada, “Günde ortalama 1,5 hatta 2 milyon aşıyı yapma imkânımız var” demişti; ancak hiçbir zaman bu oranda aşı yapılamadı. Türkiye, 17 günlük tam kapanmayı da aşılama konusunda etkin şekilde değerlendiremedi.

‘Tam kapanma’ denilen kısıtlama döneminin başında, 30 Nisan sabahında Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı aşı tablosuna göre; ülkede 13 milyon 682 bin 326’sı birinci doz, 9 milyon 4 bin 362’si ikinci doz olmak üzere, toplam 22 milyon 686 bin 688 aşı yapılmıştı.

Tam kapanmanın sona erdiği 17 Mayıs sabahı itibarıyla ise 14 milyon 971 bin 946’sı birinci doz, 10 milyon 885 bin 139’u ikinci doz olmak üzere, toplamda 25 milyon 857 bin 85 aşı yapılmış durumda.

Buna göre, 17 günlük ‘tam kapanma’ boyunca toplamda yalnızca 3 milyon 170 bin 397 doz aşı yapılabildi. Bu dönemde yapılan günlük aşı sayısı ortalama 186 bin dozda kaldı. Günde ortalama 75 bin 860 kişiye ilk doz aşısı yapılırken 110 bin 633 kişiye ise ikinci doz aşısı yapıldı.

HİÇBİR BAŞARI YOK

Bu tabloyu değerlendiren uzmanlar, salgını yönetemeyen siyasi iktidarın tam kapanmada bir kez daha sınıfta kaldığı görüşünde. TTB Merkez Konseyi Üyesi Dr. Halis Yerlikaya, “Kapanma ne için yapıldı, ne kadar kapanma oldu, neden günlük 5 bin vaka hedefi kondu, belli değil. Bu 17 günlük dönemde aslında hiçbir şey başarılamadı” dedi.

Salgının hâlâ kontrol altına alınamadığına dikkat çeken Yerlikaya, şöyle devam etti: “Vaka sayısında bir düşüş söz konusu ama yeterli değil. Öte yandan bu dönemde test sayıları da çok düşürüldü. Sonuç olarak tam kapanmada beklenen etki görülmedi. Bu dönemde aşılama konusunda da bir ilerleme sağlanabilmiş değil. Günde sadece 186 bin doz aşıdan söz ediyoruz; oysa sağlık çalışanlarının aşı yapma kapasitesi bunun çok ötesinde.”

VAKALAR ARTABİLİR

Siyasi iktidarın halk sağlığını değil, ekonomiyi önceleyen politikaları nedeniyle ölüm sayılarının hâlâ çok yüksek olduğunu da belirten Yerlikaya, “Bu kötü salgın yönetiminin sonucunda ağır bedeller ödedik. Sağlık çalışanlarının özverili çabaları olmasa bu bedel daha da ağır olurdu. Hızla aşılama yapılmazsa yine bir vaka artışıyla karşı karşıya kalabiliriz ve ölümler artarak sürebilir” uyarısında bulundu.

İKİNCİ DOZU YAPAMADIK

İstanbul Tabip Odası Aile Hekimliği Kolu’ndan Dr. Emrah Kırımlı da tam kapanma denilen 17 günlük kısıtlama döneminin başarısızlıkla sonuçlandığı düşüncesinde. Kırımlı, “Biz bu dönemi çok kötü geçirdik. Bırakın yeni aşılama yapmayı, 2 Nisan-19 Nisan tarihleri arasında birinci doz aşısını olan yurttaşların ikinci doz aşılarını bile yapamadık” dedi. “Hazır kapanmışken 17 günde çok daha fazla insanı aşılayabilirdik” diyen Kırımlı, önemli bir fırsatın kaçırıldığını vurguladı.

SONBAHAR UYARISI

Resmi vaka sayısında yaşanan düşüşün başarı olarak değerlendirilemeyeceğini söyleyen Kırımlı, “Yaşadığımız pikin ardından vaka sayısı zaten düşecekti” diye konuştu. Kırımlı, son olarak şunları kaydetti: “Günlük 5 bin vaka hedefi koydular, tutmadı, zaten bu sayı çok yüksek. Öte yandan şimdi kademeli normalleşme denilerek açıklanan önlemler, tam kapanmadan önceki önlemlerle aynı. Ama o önlemler yeterli olmadığı için tam kapanmaya gidildi. Yine yeterli olmayacak. Aşılama hızı böyle giderse vakalar bir süre daha düşer, sonra artmaya başlar. Sonbaharda yine kötü bir tabloyla karşı karşıya kalırız.”

Tam kapanmada aşı bilançosu

***

Rekor düzeyde aşı yapmalıyız

Türk Yoğun Bakım Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Cinel de aşılama seferberliği ile 1 aylık sürede rekor düzeyde aşı yapılması gerektiğini vurguladı. Cinel, “Kademeli normalleşmede iyi sınav vermek zorundayız. Bunun bilinciyle hareket edeceğimiz bir 1-1,5 ay bizi bekliyor. Aşılanmayı kısa sürede toplu olarak yapmamız gereken çok önemli bir döneme giriyoruz” dedi.

Türkiye’nin aşılama konusunda ramazan ayını iyi geçirmediğini belirten Cinel, “Ama bu dönemde aşıların da gelmesiyle ve yaş gruplarının hızla aşağıya çekilmesiyle aşılamanın kısa sürede gerçekleştirileceğini düşünüyorum” diye konuştu.

Prof. Dr. Cinel, şunları da söyledi: “Tek doz dahi aşılansanız yoğun bakıma daha az düşüyorsunuz. O yüzden Haziran 15’e kadar tam 1 aylık dönemde büyük bir aşı seferberliği ile Türkiye’nin dünya birinciliği rekoruna ulaşması lazım. Buna ulaşılabilir mi? Gerçekten ulaşılabilir, yeter ki aşı gelsin, aşı tedarikinde sorun olmasın, gerisi çok kolay.”