Bu hafta ne bulduk, ne öğrendik? Çok amaçlı ‘uçan daire’: Frizbi
7 Ocak: Daktilonun patenti alındı
İngiliz mühendis Henry Mill, daktilo makinesinin patentini 7 Ocak 1714’te aldı aldı. Ancak ne makinenin ne de bu makinayla yazılmış bir yazının örneği günümüze kadar kalabildi. 1829’da Amerikalı William Burt bir ‘tipografi makinesi’ geliştirdi fakat onun da kullanılması zordu. Başka ülkelerde de benzer girişimler oldu. 19. yüzyılda Thomas Edison’un da 1872’de bir elektrikli daktilo geliştirdiği biliniyor ama bu araç tutmadı. 1868’de 70265 patent numarasıyla pratik daktilo yapmaya başlayan Amerikalı Christopher Latham Sholes silah üreticisi Remington&Sons şirketiyle anlaştı. Böylece dünyanın en ünlü daktilosu olarak bilinen Remington’un ilk örneği 1873’te piyasaya çıktı. Mürekkepli bir şeride basılıp kağıda iz bırakmak suretiyle çalışan sistem, matbaa örnek alınarak yapılmıştı. Kullanırken elektriğe ihtiyaç duyulmadığı için Latin Amerika, Hindistan ve Afrika’da yaygın olarak mekanik daktilolar halen kullanılmaktadır.
10 Ocak: Londra’da ilk hat açıldı
Dünyanın ilk metrosu olan Londra metrosunun ilk hattı 1863 yılının 10 Ocak günü açıldı. Londra Büyük Şehri, Londra Şehri (City of London), Westminister Şehri ve 31 metropoliten Londra bölgesinden oluşur. Londra metrosunun yapılma amacı o zamanlar at arabalarından oluşan trafiğin yoğunluğunu azaltmaktı. Yapılan ilk hatlarda da bilinen en gelişmiş teknoloji olarak buharlı trenler kullanılmıştır. Şehrin belli yerlerinde hala kömür dumanını atma amacıyla açılan havalandırmalar mevcuttur. Londra metrosuna resmi olarak “Underground”, gayrıresmi olarak 1890’dan beri tünellerin şeklinden dolayı “Tube” (Türkçe: Tüp) denilmektedir. Toplam 11 hatta 270 istasyon bulunmaktadır. Yılda 1.34 milyar yolcuya ev sahipliği yapmaktadır.
11 Ocak: İlk tek kişilik uçuş
Amelia Earhart, ilk tek kişilik uçuşu Hawaii’den Kaliforniya’ya gerçekleştirdi. Takvim yaprakları 11 Ocak 1935’i gösteriyordu. Atlas Okyanusu’nu uçakla tek başına geçen ilk kadın pilot Amelia Earhart’tır. ABD’nin Kansas eyaletinde doğan Earhart, Birinci Dünya Savaşı sırasında askerî hastanelerde hemşirelik yaptı. Savaştan sonra havacılıkta kaydedilen teknolojik gelişmelerle yakından ilgilendi. 1928’de Atlas Okyanusu’nu yolcu olarak geçen ilk kadın olarak ün kazandı. 20-21 Mayıs 1932’de tek başına Newfoundland’dan İrlanda’ya uçarak Atlas Okyanusu’nu geçti.
12 Ocak: İlk kez insan donduruldu
Kaliforniya Üniversitesi’nde psikoloji profesörü olarak görev yapan Dr. James Bedford, 12 Ocak 1967’de öldükten sonra gelecekte tekrar canlandırılmak üzere, kriyojenik olarak dondurulan ilk insan oldu. Ancak canlandırılamadı. Çeşitli topluluklarda vücudunun dondurulma yıldönümü “Bedford Günü” olarak kutlanmaktadır. Kriyojeni, fizikte çok düşük sıcaklıklarda yapılan üretim ve işlemler için kullanılan terimdir.Kriyojenist ise bu düşük sıcaklıklarda bu işlemleri yapan kişiye denir. Kriyojenist Celcius ve Fahrenheit’ın yerine mutlak değerler içeren Kelvin ve rankin skalalarını baz alır. Kriyojeni terimi çoğu zaman kurgu veya popüler kültürde yanlış olarak kullanılır.
13 Ocak: Frizbi dönemi başladı
İlk frizbi, Wham-O Şirketi tarafından 13 Ocak 1957’de üretildi. Bu oyuncak küçük uçan dairelere benzemekteydi. Frizbiler yalnızca oyuncak olarak kullanılmadı. 1960’lı yıllarda ABD Deniz Kuvvetleri havada süzülerek ilerleyen işaret fişekleri tasarlamaya karar vermişti. Bunun için frizbiler model alındı. Yaklaşık 400.000 dolar harcanan bir proje başlatıldı. Frizbilerin uçuşu rüzgar tünellerinde incelendi. Frizbiler, gelişmiş kameralar tarafından kaydedildi ve etkili frizbiler tasarlandı. Bu frizbiler, gece karanlığında aydınlatma fişeği olarak da kullanıldı..