Bu hafta ne bulduk, ne öğrendik? Motorda dizel devri
Alman mühendis Rudolf Diesel, 23 Şubat'ta dizel motorun patentini aldı. Diesel, motorun sunumunu 1900’deki Dünya Fuarı’nda, yakıt olarak yer fıstığı yağı (Biodizel) kullanarak yaptı
18 Şubat: Cüce gezegen keşfedildi
Amerikalı astronomi tutkunu Clyde Tombaugh, 18 Şubat 1930’ta 33 cm’lik bir teleskopla Plüton cüce gezegenini keşfetti. Kansas’a taşındıktan sonra Tombaugh ilk teleskobunu yaptı ve Lowell Gözlemevi’ne Jüpiter ve Mars ile ilgili gözlemlerine ait resimler yolladı. Bunun sonucunda Tombaugh’a iş teklifi yapıldı. 1929’dan 1945’e kadar Lowell Gözlemevi’nde çalıştı. Plüton’u keşfinden sonra Kansas Üniversitesi ve Kuzey Arizona Üniversitesi’nden dereceler kazandı. 1931’de keşfedilen 1604 Tombaugh isimli asteroit, adını Tombaugh’dan aldı. 1955’den 1973’te emekli oluşuna kadar New Mexico Eyalet Üniversitesi’nde astronomi dersleri verdi. Yaşamı boyunca 14 asteroit keşfeden Tombaugh’nun ilk keşfi 1929’da, Plüton’u ararken keşfettiği 2839 Annette’ydi. Tombaugh keşfettiği bazı asteroitlere eşi, çocukları ve torunlarının adlarını verdi. 1931’de Kraliyet Astronomi Topluluğu Tombaugh’a Jackson-Gwilt Madalyası’nı verdi. 17 Ocak 1997’de, New Mexico eyaletinin Las Cruces şehrinde hayatını kaybetti.
19 Şubat: Dünya etrafında dönen beşinci kişi…
Astronot John Glenn, Friendship 7 uzay aracının içinde dünya etrafında 3 defa döndü. 20 Şubat 1962’de gerçekleşen olay 4 saat 55 dakika sürdü ve ABD’li Glenn, dünya etrafında dönen 5’inci kişi oldu. Bu işi daha önce Sovyet Kozmonotlar Yuri Gagarin ile Gherman Titov ve kısmen yörüngeli uzay uçuşu yapan Mercury astronotları Alan Shepard ile Gus Grissom yapmıştı. John Glenn, daha sonra Ohio’dan Senatör de oldu.
21 Şubat: Luna 20 Ay’a iniş yaptı
SSCB’nin insansız uzay aracı Luna 20, 20 Şubat 1972’de Ay yüzeyine indi. Luna 20, Sovyetler Birliği’nin gezegen bilimi kapsamında uyguladığı Luna programı kapsamında başarılı üç uzay aracından ikincisiydi. Uçuş Luna 20, ilk kez 14 Şubat 1972 tarihinde fırlatılmıştır. 18 Şubat’ta Ay yörüngesine girmiş, 21 Şubat’ta ise Ay yüzeyine yumuşak iniş yapmıştır. Ardından gerekli numuneleri toplayan Luna 20, Sovyetler Birliği’ne dahil olan Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarına sağlıklı bir şekilde iniş gerçekleştirmiştir, örnekler ertesi gün incelenmeye başlanmıştır. Luna 20, Ay’a topraktan örnek toplama amacıyla gönderilen ve başarıyla geri dönen sekizinci Sovyet uzay aracıdır. NASA, Mart 2010 tarihinde Luna 20’nin iniş yaptığı noktaları gördüğünü belirtmiştir.
23 Şubat: Dizelin patenti alındı
Alman mühendis Rudolf Diesel, takvim yaprakları 23 Şubat 1893’ü gösterdiğinde ‘diesel’ (dizel) motorun patentini aldı. Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha özel bir tanımla, dizel motor oksijen içeren bir gazın (genellikle bu atmosferik havadır) sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur. Bu yüzden benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur. Rudolf Diesel, motorun sunumunu 1900’deki Dünya Fuarı’nda, yakıt olarak yer fıstığı yağı (Biodizel) kullanarak yaptı. Diesel’in motorlarına tüm dünyadan talep gelmeye başlamıştı. Onun motorları artık gemilerin, elektrik santrallerinin, pompaların ve rafinerilerin standart motorları haline gelmişti. 1908’de Diesel ve Saurer firmasından İsviçreli bir teknisyen 800 devir/dakika hızla çalışan motoru çalıştırdılar. Ancak bugünün aksine, dizel motorlar otomobil endüstrisine edilmekte zorlandığı için o zamanlar tercih edilmiyordu.