Buğday savaşları
Ukrayna savaşının derinleştirdiği gıda krizi nedeniyle tüm dünya alarmda. Taraflar birbirlerini suçluyor. Putin tahıl sevkiyatı için üç rota ortaya atarken Kiev, Ankara’yı Rusya’dan çalıntı buğday almakla suçladı.
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Tüm dünya Rusya’nın Ukrayna işgaliyle daha da büyüyen gıda krizine karşı ayakta. Küresel gıda krizinin aşılması için Karadeniz’deki limanların kullanıma açılması için yapılan arabuluculuk girişimlerinden şu ana kadar bir çözüm çıkmış değil. Rusya, ABD ve Ukrayna’yı, Kiev ve Washington ise Moskova’yı suçlarken krizin aşılamaması özellikle yoksul güney ülkeleriyle Afrika’yı derinden sarsmaya başladı.
AFRİKA KITASI ALARMDA
Afrika Birliği Başkanı ve Senegal Devlet Başkanı Macky Sall, gıda konusunun Afrika’da giderek daha da büyük bir sorun haline geldiğini belirterek, “Rusya’ya yönelik yaptırımlar durumu daha da kötüleştirdi" dedi. Soçi’de önceki gün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşen Sall, coğrafi açıdan uzak olmalarına rağmen Rusya-Ukrayna savaşından etkilendiklerini söyledi. Rusya’dan tahıl etmekte zorluklar yaşadıklarını anlatan Sall, “Bu durum Afrika’nın gıda güvenliğini etkiliyor. Gıda ürünlerinin, özellikle tahıl ve gübrelerin yaptırımlardan muaf tutulması için birlikte çalışmamız gerekiyor" dedi. Tahıl ithalatına bağımlı Afrika ve Ortadoğu ülkeleri süregelen savaş nedeniyle kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya.
BEYAZ SARAY SORUMLU
Afrika ülkeleri tahıl ithalatının yarısından fazlasını Ukrayna ve Rusya’dan sağlarken Putin küresel gıda krizi ile tahıl sevkiyatlarına ilişkin Rossiya-24’e verdiği mülakatta sorunlar nedeniyle ABD’yi suçladı. ABD’li bazı yetkililerin de bunu kabul ettiğini ileri süren Putin, bu durumun gıda krizine yol açtığını kaydetti. Putin önceki gün de Ukrayna'dan tahıl sevkiyatını Rusya'nın kontrolündeki limanlardan gerçekleştirebileceklerini belirterek, "Bu limanlara yaklaşma güvenliğini garanti edeceğiz, yabancı gemilerin girişini, Azak ve Karadeniz'de her yöne hareketini sağlayacağız" demişti.
TÜRKİYE’YE SUÇLAMA
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ise Odesa Limanı'ndan ihracata yeniden başlamaya hazır olduklarını ancak Rusya'nın kente saldırmak için ticaret yolunu suistimal edebileceğini belirtti. Kuleba, Rusya'nın garanti vermediğini, BM ve müttefikler ile çözüm arayışında olduklarını vurguladı.
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar ise Rusya’yı Ukrayna’nın tahılını çalmakla ve Türkiye de dahil üçüncü ülkelere götürmekle suçladı. Büyükelçi yaptığı açıklamada “Rusya utanmaz ve benzeri görülmemiş bir şekilde Ukrayna tahılını çalıyor ve onu işgal altındaki Kırım’dan çıkarıyor. Bu tahılı Türkiye dahil yabancı ülkelere götürüyor. Bu sorunun çözülmesinde yardım emesi için Türkiye'ye başvurduk” ifadelerini kullandı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Çarşamba günü konuyu görüşmek üzere Türkiye’ye geleceği açıklandı.
TAHIL AMBARI UKRAYNA
Ukrayna dünyanın en önemli tahıl ihracatçısı konumunda. Kiev, her ay dünya buğdayının yüzde 12’sini, mısırın yüzde 15’ini ve ayçiçeği yağının yüzde 50’sini tedarik ediyordu.
***
PUTİN’İN ROTALARI
Putin’in tahıl sevkiyatı için ortaya attığı üç rota:
Rota: Rotalardan en kolay ve ucuzu Belarus üzerinden olan. Tahıl Belarus üzerinden Baltık ülkelerinin limanlarına sevk edilecek, oradan da tüm dünyaya gönderilebilecek. Ancak bunun için Belarus'a yönelik yaptırımların kaldırılması gerekiyor.
Rota: Putin, ikinci rotanın ise mayınlardan temizlenmesi halinde Ukrayna limanları olabileceğini kaydetti. Buradan Romanya ve Polonya’ya ulaşılacak.
Rota: Ukrayna’dan tahıl sevkiyatı için üçüncü rota ise Rusya’nın kontrolündeki Azak ve Karadeniz'deki limanlar.