'Büyük Buhran'dan öğrendiğimiz örgütlenme derslerimiz var'

Oğuzcan Ünlü

Dünyanın ‘süper gücü’ ABD koronavirüsten en çok etkilenen ülke oldu. 1929 Ekonomik Buhranı’ndan sonra en çok işsizliğin gerçekleştiği bir dönem yaşanıyor ülkede. ABD’de işçi sınıfı, emek hareketleri ve sendikalar üzerine çalışan Mindy Isser ile koronavirüs salgını, işçi sınıfı ve Bernie Sanders üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik.

► Kapitalizm salgınla mücadele etmekte neden başarısız oldu?
ABD’nin yürüttüğü kapitalist politikalar salgını büyük ölçüde etkiledi. Trump virüsü kesinlikle ciddiye almadı çünkü insanları işyerlerine göndermek yerine evlerinde tutmak gibi önlemler almak istemiyordu. İnsanları evlerinde tutmak yerine işyerlerine gönderdiğimiz için şimdi bir milyon insan virüse yakalanmış durumda ve binlerce insan hayatını kaybetti. Ve tüm bunlardan dolayı ekonomimiz sert bir düşüşte. Ekonomik bir depresyonla ya da ona benzer bir durumla karşı karşıya kalmak üzereyiz.

► Türkiye’de bir inşaat işçisi Covid-19 nedeniyle yaşamını yitirdi. Salgın sırasında işverenler birçok sektörde üretimi durdurmadı. İşçi hakları ve çalışma koşulları konusunda ABD’deki durum nedir? İşverenler işçileri Covid-19 salgınından korumak için ne gibi önlemler alıyor?
ABD, işçiler için oldukça düşmanca politikalar izliyor. Burada işçiler oldukça az hakka sahip. Var olan haklar ise genellikle kolay bir şekilde ihlal ediliyor. İşverenlerin salgını ciddiye almaları ve gerekli kişisel koruma malzemelerini tedarik etmeleri epey zaman aldı. Bu durum işçilerin tehlikeye atılmasına ve virüsün yayılmasından etkilenmeleri anlamına geldi. Şuan için heyecan verici olan şey işçilerin yılmayıp seslerini çıkarmaları ve kişisel koruma malzemeleriyle diğer güvenlik önlemlerini talep etmeleridir. Burada insanı gerçekten heyecanlandıran sert grevler yaşandı. Belki de bu militan işçi gücünün yeni dönemine işaret ediyordur.

► Maalesef Türkiye’de işçi hareketleriyle sol partiler ve kurumlar güçlü değil. Neoliberal politikalar her yeri ele geçirdiği için işçiler salgın sırasında grev kararı alamıyor. Türkiye’de sendikalı işçi sayısı düşük seviyelerde. ABD’deki grevler hakkında konuşmak ister misin? Orada işçiler nasıl direniyor?
ABD’de sendikalı işçi sayısı düşüktür ve çalışanların yüzde 10’u sendikalıdır. Fakat birçok işçi işyerlerindeki güvenlik için hareket etme ihtiyacı hissetti. Dilekçeler yazıldı, raporlar tutuldu, eylemler düzenlendi ve bazen de greve gidildi. Rakamlardan tam olarak emin değilim fakat bahse girerim ki Covid-19 salgını sırasında önceki yıllara göre çok daha fazla işçi eylemleri olmuştur. Geleneksel emek hareketleri bu eylemlerin bazılarından sorumludur fakat pek çok eylem işçilerin kendi iradeleri sonucunda gerçekleştiği için gerçekten heyecan veridir.

► “İşçiler CEO’lardan Değerlidir” isimli makaleniz BirGün’de yayımlandı. Orada yazdıklarınızı düşünecek olursak ekonomik, sosyal ve çalışma koşulları açısından gelecek hakkında fikirleriniz nelerdir?
Çeviriniz için teşekkür ederim. Bence ABD yeni bir ekonomik depresyona doğru ilerliyor ya da en azından bu çok kötü bir resesyon olacak. Bir sürü insan işsizken ve iş sahibi olanlar kendilerini çok şanslı hissediyorken bir şey örgütlemek oldukça güç. Fakat öte yandan bence insanlar yeni grev dalgalarını ve örgütlenme hareketlerini ilgiyle izliyor ve hakları için mücadele etmeye hazırlar. Bu iyi ve kötü, belki çoğunlukla kötü ama ilginç olasılıklar ve fırsatlar da var. Ve 1929 Büyük Buhran’dan öğrendiğimiz örgütlenme derslerimiz var.

► Neoliberalizm sona mı erdi? Yoksa işverenler daha mı güçlendi?
Maalesef neoliberalizm sona vermedi. Sol, güç sahibi olana kadar böyle bir şeyi hayal etmiyorum.

► Neden daha demokratik, özgür ve eşit bir toplum için sosyalist politikalara ihtiyacımız var?
Çünkü yaşamayı ve kendi geleceğimizi belirlemeyi hak ediyoruz. İhtiyaç duyduğumuz şeyleri karşılamayı hak ediyoruz. Sadece emperyal merkezdeki bizler için değil herkes için bu geçerli. Yeterli kaynağımız ve yeterli yiyeceğimiz var. Bunların birkaç zengin tarafından değil tüm insanlar tarafından kullanılmasına ihtiyaç duyuyoruz. Sosyalizm harika bir eşitleyici ve özgürleştiricidir. Bu salgında gördüğümüz gibi hiç kimse çalışmak ya da ölmek arasında bir tercihe sosyalizmde zorlanamaz.

► Bir 'demokratik sosyalist' aday olarak Bernie Sanders neden başarısız oldu? Sanders Demokrat Parti’den ayrılmayı ve yeni bir siyasi hareket kurmayı düşünüyor mu?
Sanders, Demokratik Ulusal Komite (DNC) yüzünden başarısız oldu. Ve ayrıca kampanyası boyunca bazı hatalar yaptı ve genç seçmenin yeterince oyunu alamadı. Yaşlı seçmenler Bernie’den hoşlanmadılar. Bu kötü bir şey ama doğru. Bundan sonra ilerlemeden önce koşullarımızı doğru bir şekilde değerlendirmemiz gerekiyor. Sanders her zaman Demokrat adayı destekleyeceğini açıkladı.

► Türkiye’deki işçi sınıfı ve emek hareketleri için tavsiye edeceğiniz bir şey var mı?
Türkiye’yi yakından tanımıyorum fakat herhangi bir örgütte olsun ya da olmasın tüm işçiler mücadele etmeli!