Buyur(ul)ganlık

“Son Çarlar” (“The Last Czars”) adlı belge-drama dizisini (Netflix) hararetle (“şiddetle” değil) öneririm. Sınıf mücadelesi, yapılar, uluslararası durum vb iyi güzel; ama rastlantı, ayrıntı ve kişisel ilişkiler etkisiz mi? Kaosta en küçük bir unsur bile büyük etkilere yol açabilir. (“Kelebek etkisi.”) Çar İkinci Nikolay’ın tek oğlunda kan pıhtılaşabilir ya da tıp gelişkin olsaydı Rasputin umut olabilir miydi?..  Çar savaşa girip ülkeyi beter etmeseydi Lenin’in öncülüğü ne derece etkili olurdu? Sovyet dönemi… Ve Putin… “Tarihte ‘şimdi’ 200 yıl demektir,” demiş bir tarihçi.

Buyurgan borusu buyurulganla öter. An gelir, ötünce pırt eder, gülünç olur.