Cari açık ocakta düştü finansmanı zorlaştı
Türkiye’nin ocak ayı cari açığı beklentilerin hafif altında, 2 milyar 227 milyon dolar olarak gerçekleşti. Açığın finansmanında önemli yer tutan doğrudan yatırımlar ise sert düşerek alarm verdi
Merkez Bankası tarafından açıklanan Ocak ayı Ödemeler Dengesi İstatistikleri verilerine göre cari işlemler açığı, bir önceki yılın ocak ayına göre 216 milyon dolar azalarak 2 milyar 227 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bunun sonucunda, oniki aylık cari işlemler açığı 31 milyar 889 milyon dolar oldu. Söz konusu gelişmede, ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 250 milyon dolar azalarak 2 milyar 845 milyon dolara düşmesi ve birincil gelir dengesi açığının 25 milyon dolar azalarak 434 milyon dolara gerilemesi etkili oldu. Öte yandan, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirler 152 milyon dolar azalarak 957 milyon dolara düştü.
Tablo endişe verici
Kaba bir bakışla ekonominin en önemli sorunlarından biri olan cari açığın artık eskisi kadar baş ağrıtmadığı söylenebilir. Ne var ki, ayrıntılara girince tablo endişe verici. Öncelikle ihracat dolar bazında 2015 Ocak ayına göre yüzde 17.8 gerilemiş. Enerji faturasının düşüşü yanında, ekonomik durgunluğun da etkisiyle ithalat daha fazla, yüzde 24 daraldığı için dış ticaret açığı düşmüş. Bunun kalıcı ve hayırlı bir eğilim olmadığı açık. Hizmetler içinde de turizm gelirleri yüzde 19 azalarak sinyal veriyor.
Gelelim cari açığın finansmanına. Doğrudan yatırımlar geçen yıla göre 1256 milyon dolar azalarak sadece 280 milyon dolar olmuş. Portföy yatırımları ise daha vahim bir biçimde 1167 milyon dolar çıkışa tanıklık etmiş. Yabancılar hem hisse senedi piyasasını (261 milyon dolar), hem de kamu kağıtları piyasasını ( 93 milyon dolar ) terk etmişler,yurtdışı tahvillerde de 482 milyon dolar net ödeme yapılmış.Açıklar banka borçlanmalarıyla kapatılmaya çalışılmış. 2015’te kaynağı bilinmeyen ciddi bir döviz girişini yansıtan “net hata noksan” kalemi de, 2015 Aralık ayındaki gibi kayda değer (1124 milyon dolar) bir kanamaya işaret ediyor. Petrol fiyatlarının düşüşünün, Körfez ülkelerini kemer sıkmaya zorlamasının bu tabloyu ortaya çıkardığı tahmin edilebilir. Özetle, Türkiye’nin cari açığı düşerken, finansmanı giderek zorlaşıyor, bu eğilim önümüzdeki dönemde daha büyük sıkıntılar yaratacak gibi görünüyor.