Cari denge bozulmaya devam…

Mayıs ayında cari işlemler açığı 5.9 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle on iki ayın cari açığı 57.6 milyar dolara yükseldi. Tüm dünyada GSMH’sinin yüzde 5,9’una ulaşan ölçüde dış açık veren başka bir ekonomi daha bulunmuyor. Dün açıklanan döviz açığı bu vahim gidişatı ay be ay izleyenleri şaşırtmadı. Ne var ki, açığın finansmanına ilişkin çok daha endişe verici bir manzara ortaya çıktı. Şöyle ki, 5.9 milyar dolar açık verilirken, “net hata ve noksan” tabir edilen, kaynağı belirsiz döviz girişleri 3.4 milyar dolara dayanmış; Merkez Bankası da 2.8 milyar dolar rezerv kaybetmiş. Bunun anlamı, ülkenin cari açığını banka borçlanması, yabancıların portföy yatırımları benzeri olağan kaynaklardan finanse etmesi bir yana dursun, mevcut fonlama imkanları da daralmış. Ancak azalan rezerv cephaneliği biraz daha tüketilerek, ne idüğü belirsiz kaynaklara bel bağlanarak bir ay daha kurtarılmış.

Rakamların biraz daha ayrıntılarına inince şöyle bir tablo ortaya çıkıyor:

»Dış ticaret açığı, 2017 Mayıs’ına göre 678 milyon dolar artarak, 6.5 milyar dolara yükselmiş. Ekonominin yavaşlamasıyla önümüzdeki aylarda ithalatın ivme kaybetmesini, dolayısıyla dış ticaret açığının daralmasını bekleyebilirdik. Ne var ki, artan petrol fiyatları fazla iyimser olmaya izin vermiyor.

»Turizm gelirleri uzun bir aradan sonra 2 milyar dolar sınırını aşmış. Böylelikle, taşımacılık, sigorta gibi kalemleri de içeren hizmetler dengesi 1.9 milyar dolar artı vermiş.

»Faiz giderleri, kâr transferlerini de içeren birincil gelir dengesinden 1.1 milyar dolar çıkış olmuş.

Bu açıkların finansmanına gelince;

»Geçen yıl 1.132 milyon dolar olan, doğrudan yatırımlardan net girişler yüzde 62 azalarak, 429 milyon dolara gerilemiş.

»Yabancılar devlet iç borçlanma senetlerinde 1.169 milyon dolar, borsada 24 milyon dolar satış yapmış.

»Finans dışı sektör yurtdışında 1.5 milyar dolar kredi kullanmış. Yurt içi bankalar yurt dışındaki hesaplarından 2.7 milyar doları yurtiçine getirirken, yurtdışı bankaların yurtiçi mevduatı 600 milyon dolar artmış.

»Resmi rezervler 2.8 milyar dolar azalmış.

»1.6 milyar dolar parasal olmayan altın ithal edilmiş. Aynı dönemde Merkez Bankası’nın altın rezervleri 600 milyon dolar erimiş. Demek ki, yurttaşlar 2.2 milyar dolarlık altın satın almış.