Çarklar yavaşladı
Yüksek enflasyon, talepteki erime ve küresel durgunluk riski sanayi üretiminde çarkların yavaşlamasına neden oldu. Sanayi üretimi temmuzda yüzde 6,2 azalırken pandemiden bu yana en sert aylık düşüş yaşandı.
Ekonomi Servisi
Ekonomi yavaşlıyor. Sanayi üretimi, temmuzda aylık bazda yüzde 6,2 düştü. Yıllık yüzde 8 artması beklenen üretim yüzde 2,4 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı verilere göre sanayi üretiminde pandemiden bu yana en sert aylık düşüş yaşandı.
TÜİK verilerine göre; aylık bazda madencilik ve taşocakçılığı sektörü yüzde 2,6, imalat sanayi yüzde 6,6 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı yüzde 3,1 düştü.
Yıllık bazda ise madencilik ve taşocakçılığı sektöründe 10,5 daralma yaşanırken, imalat sanayi sektöründe yüzde 4,1 artış gözlendi. Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektöründe ise yüzde 6,8 azalış yaşandı.
Sektörlerin sadece 4’ünde geçen aya göre artış varken, 25’inde üretim düştü.
Öte yandan dün açıklanan bir başka gösterge olan ciro endekslerinde de son 1 buçuk yılın en sert düşüşü yaşandı. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet toplam cirosu yüzde 1,5 azaldı.
SİNYAL GELMİŞTİ
Sanayi üretimindeki düşüşün ilk sinyalini İstanbul Sanayi Odası’nın yeni siparişler, fabrika çıkışları, istihdam, tedarikçilerin teslim süresi ve satın alma stokları gibi göstergelerden elde ettiği Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri vermişti. PMI, sanayi üretiminin öncü göstergesi niteliğinde.
50,0 değerinin üzerinde ölçülen tüm rakamlar sektörde genel anlamda iyileşmeye işaret ederken endeks son 6 aydır bu değerinin altında kalıyor. Temmuz ayında 46,9 olarak ölçülen PMI, ağustosta 47,4’e yükselmişti.
Zorlu piyasa koşulları ve yüksek fiyatlar nedeniyle düşüş ağustosta sert şekilde devam etti. Yeni siparişlerde düşüş ağustos ayında hız kazandı ve Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda gerçekleşti.
Hammadde, nakliye ve enerji maliyetlerindeki yüksek seyir, asgari ücretteki artış ve Türk Lirası’ndaki değer kaybı gibi faktörler girdi maliyetleri ve satış fiyatlarındaki yükselişe neden oldu.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri ile ilgili S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, “Ağustos ayında üretimdeki zayıflamanın hız kesmesine karşın, Covid-19 salgınının başlangıcından bu yana en yüksek oranda yavaşlayan yeni siparişlerde durum biraz daha endişe verici. Hem iç hem de dış pazarlardaki zayıflıklar nedeniyle piyasa koşullarında belirgin zorluklar söz konusu” değerlendirmesinde bulunmuştu.
Bazı firmalar üretimdeki yavaşlamanın kaynağında zorlu piyasa koşulları ve yüksek fiyatların olduğunu belirtirken diğerleri iyileşme yönünde işaretler olduğunu bildirdi.
Sanayi üretiminde düşüşün önümüzdeki aylarda da devam etmesi bekleniyor.