Çatlak ve restleşme
Çekya’dan Peru’ya iki kıtadaki zirvelerin merkezinde olan Ukrayna savaşı, ülkeler arasındaki ayrışmayı gösterdi. Lima’daki buluşmaya Rusya çatlağı damga vururken Prag’daki zirve üçüncü dünya savaşı restleşmesine yol açtı.
Dış Haberler
Çekya’nın başkenti Prag’da iki gün süren Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi (AST) sona erdi. Prag Kalesi'ndeki AB liderler zirvesinin gündeminde Ukrayna'daki savaş ve enerji krizi başta olmak üzere göç, siber saldırılar ve kıtanın birliği gibi pek çok konu yer aldı.
Ukrayna'ya verilecek mali, siyasi, askeri ve insani desteği görüşen liderler, Kiev'in yanında olmaya devm edeceklerini tekrarlarken Avrupa Parlamentosu Başkanı Roberta Metsola, Ukrayna'ya ihtiyacı olan her türlü askeri desteğin verilmesini istedi.
Ukrayna'ya tank gibi ağır silahların üye ülkelerce gönderilmesini talep eden Metsola, enerji konusunda halkın faturalarının düşürülmesini beklediğini ifade etti. Liderler ise enerji talebinin, tüketiminin ve artan fiyatların düşürülmesi için çözümler üretilmesi gerektiğini vurguladı.
BİRLİKTELİK VURGUSU
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 44 Avrupa ülkesinin Avrupa Siyasi Topluluğu (AST) ile güçlü bir birliktelik mesajı verdiğini, AST'nin birbiriyle sorunları olan ülkeleri bir araya getirebilen önemli bir forum olması itibarıyla önemli bir kazanım elde ettiklerini söyledi. "Bazı ülkeler AB'yi terk etti, bazıları katılmak istemiyor ama coğrafyamız aynı, tarihler birbirine geçmiş halde" diyen Macron şunları söyledi: "Göndermek istediğimiz ilk güçlü mesaj, birlik içinde olduğumuzdu. 44 ülkenin tamamı Rusya'nın saldırganlığını kınadığını açıklayan ve Ukrayna'yı destekleyen ülkeler. Avrupa bazı açılardan bölünmüş durumda ama bu bakımdan güçlü bir mesaj gönderiyoruz."
AST'nin sorunları tartışmak için önemli bir forum olduğunu belirten Macron, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ilk kez Prag'da görüşmesini örnek gösterdi.
Macron ayrıca Batı Balkanlar'da, Doğu Akdeniz'de, Kafkaslarda anlaşmazlıkları bulunan ülkelerin Prag'da bir araya gelme imkanı bulduklarını da kaydetti.
DÜNYA SAVAŞI ÇIKAR
Video konferans aracılığıyla toplantıya katılan Ukrayna Devlet Başkanı Vlodimir Zelenski'nin, “NATO'nun Rusya'ya karşı önleyici saldırı düzenlemesi gerektiği" yönündeki açıklamaları ise gerilimi tırmandırdı. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Zelenski'ye "Bu tür açıklamalar, öngörülemeyen korkunç sonuçları olan diğer bir dünya savaşı başlatma çağrısından başka bir şey değildir" karşılığı verdi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise "Bu şahıs, tüm dünyaya Kiev rejiminden çıkan tehditlerin bir diğer kanıtını sundu” dedi. Lavrov, ABD, AB ve müttefiklerine Ukrayna’daki duruma daha fazla dahil olmamaları konusunda uyarıda bulundu.
***
GÜNEY’DE RUSYA ÇATLAĞI: 3 ÜLKE İMZALAMADI
Peru’nun başkenti Lima’daki 52. Amerikan Devletleri Örgütü Genel Kurulu’nda Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılarının sonlandırmasını talep eden bildiriye 24 ülke katılırken Brezilya, Meksika ve Arjantin buna destek vermedi.
Guatemala Dışişleri Bakanı Mario Bucaro tarafından okunan bildiride Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırıları kınanırken, Rus hükümetinden saldırıları sona erdirip askerlerini Ukrayna’dan çekerek diyalog ve diplomasiye dönmesi talep edildi. Aralarında ABD, Kanada, Şili ve Kolombiya gibi ülkelerin bulunduğu ülkeler bildiriye destek verirken, Brezilya, Meksika ve Arjantin destekleyen ülkeler arasında yer almadı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Genel Kurul’da yaptığı konuşmada, Rusya’ya karşı Ukrayna’nın yanında yer almanın altını çizmişti.
Amerikan Devletleri Örgütü’nde Küba, El Salvador gibi birkaç ülke dışında hemen hemen tüm Kuzey, Orta ve Güney Amerika ülkeleri yer alıyor.