Çevre kılıfıyla belediyelere darbe
Hüseyin Şimşek
AKP milletvekilleri tarafından hazırlanan 39 maddelik yeni torba kanun teklifi ile çevreyi korumak ve geri dönüşümlü malzemelerde “depozito yönetim sistemini” oluşturmak için Türkiye Çevre Ajansı kurulması öngörülüyor.
Teklifle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı olacak kuruluşa çeşitli ayrıcalıklar verilecek. Ajansın yönetim kurulu, bir başkan ve yedi üyeden oluşacak. Üyeleri Bakan seçecek. Ajansın yönetim kurulu başkanına, diğer benzer kuruluşların başkanlarına oranla iki katı fazla maaş verilebilecek. Başkan yardımcıları ve personeline ise kamu iktisadi kuruluşlarının yönetim kurulu başkan ve üyelerine verilen tutar ödenecek.
Çevre Ajansı’nın yeni bir depozito yönetim sistemi de olacak. Bu sistem kapsamında akıllı otomatlar alınacak, işletme hakkı devredilebilecek, depozitolu ürünlerin geri kazanımına ilişkin yetkiler verilecek. Buna ilişkin olarak yapacağı milyonlarca TL’lik mal ve hizmet alım ihalelerinin usulü Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek. Cumhurbaşkanı isterse açık ihale usulü ile isterse doğrudan yoluyla ihaleye karar verebilecek.
Para artıracaklar
Ajansa teklifle geniş ve tartışmalı yetkiler de verildi. Buna göre, Türkiye Çevre Ajansı’nın görevleri arasında, “Sıfır atık yönetim sisteminin kurulması, depozito yönetim sistemini kurmak, kurdurmak, işlettirmek, görsel, işitsel yazılı yayınlar hazırlamak, basın yayın kuruluşları ile ‘işbirliği’ yapmak, yarışma düzenlemek ve müze kurmak” yer aldı. Ajansın Çevre ve Şehircilik Bakanı tarafından atanacak üyeleri, istediği belediyeyle STK’yle ulusal ya da uluslararası kuruluşla, gerçek ve tüzel kişiyle işbirliği yapabilecek. Ortak proje geliştirebilecek, istediği belediyeye “mali yardım” adı altında para aktarabilecek.
Teklif, gelir kalemlerinin ve devlet yardımlarının artırılmasını isteyen büyükşehir belediyelerinin bazı yetkilerini de ellerinden alacak. Belediyelerin gelirleri azalacak, giderleri artacak. Düzenlemeyle Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nda değişiklik yapılarak, büyükşehir belediyelerinin görevlerine, “Bisiklet yollarının, park istasyonlarının, bisiklet ve elektrikli skuter şarj istasyonlarının, yaya yollarının ve gürültü bariyerlerinin planlanması, projelendirilmesi, yapımı, bakımı ve onarımı” eklenecek. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı sadece “teknik destek” sunacak.
Daha önce büyükşehir belediyelerinin sorumluluğunda olan bölge otoparkı, kapalı ve açık otoparklar yapma, işletme ve bunlara ruhsat verme görevleri, ilçe belediyelerine verilecek. Büyükşehir belediyelerine aktarılmak zorunda olan otopark gelirleri de bundan böyle ilçe belediyelerinde kalacak.
