Cezaevlerinden umut imgeleri

Kültür Sanat Servisi

Uzun yıllardır cezaevindeki siyasi tutuklular ile dayanışma gösteren ve bu noktada sanatsal faaliyetler yürüten Görülmüştür Kolektifi, Redfotoğraf Grubu ve Karşı Sanat'ın girişimiyle farklı cezaevlerinde kalan siyasi tutukluların çalışmalarını konu alan 'Karanlıkta Kahkaha' adlı yeni bir sergi hazırladı. Bu sergide, uzun yıllardır cezaevinde tutulan yazar, şair, ressam ve mimarlar ile farklı coğrafyalarda yaşayan fotoğrafçıların 'umut' imgeleri bir araya getirildi.

Serginin hazırlık aşamasında Karşı Sanat Ekibi, Görülmüştür Kolektifi aracılığıyla 50 kadar siyasi tutuklu sanatçıya aşağıdaki metni yolladı.

“Dışarısı dar, sokaklar sıkışık, meydanlar boş. Düşünce dünyası soluk kesici bir sessizliğe batmış. Arkadaşlarımız eksik, neşemiz de. Sanatın ve siyasetin vasatlığı çöktü üzerimize. Şikâyet etmek gibi olmasın! İçeride olmanın zorluğunu yaşayan bilir ama buralar da pek havadar değil. İçerisi ve dışarısı arasında ayrım bu kadar belirsizleşmişken, sana yeniden seslenme gereği duyduk. Dünyadan sürgün edilmeye çalışılan insanların, her gün yeni dünyalar açan yaşam bilgisine kulak vermek istiyoruz. Bu nedenle sizlere soruyoruz; Kısıtlı imkânlarla hatta imkânsızlıklar içinde kendini yeniden üretmek nasıl mümkün? ”

Aylar süren uğraşlardan sonra siyasi tutuklulardan yanıtlar alındı. Kimi şiirle, kimi öyküyle kimi de resim ve karikatürle o karanlıkta nasıl umudu besleyebildiklerini betimledi. Serginin adını da onlar belirledi.

Serginin küratörlerinden Ezgi Bakçay da çalışmanın amacını şöyle özetledi: "Biz Karşı Sanat Çalışmaları olarak Görülmüştür Kolektifi'nin yardımıyla tutuklularla mektuplaşmaya başladık ve onlara umutlarını nasıl bu kadar diri tutabildiklerini sorduk, onlar da buna cevaben, resimler, karikatürler, öykü ve şiirler gönderdiler. Sergide bunları görebiliyoruz ve hatta duyabiliyoruz.

Sergide, cezaevinde bulunan siyasi tutsaklar ile dışarıdakiler arasında bir köprü oluşturmayı amaçlıyoruz. Çok uzun yıllardır tutsak bulunan sanatçıların, yazarların, şairlerin metinlerinden ve karikatürlerinden oluşan bu sergide 30’un üzerinde tutsağın ve 20’nin üzerinde fotoğrafçının elinin izi ve sesi var burada. Amacımız, düşünceleri ve eserleri yüzünden tutsak bulunan yaratıcı insanların sesini ve soluğunu dışarıda da duyurarak paylaşmak ve çoğaltmak”.

Açtığımız sergilere ziyaretçiler tutuklular ile bir tür kavuşma ve görüş için geliyorlar. Bu karşılaşmanın çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Sergiye olan ilgiden de biliyoruz ki aslında tutsaklık sadece içeride olan insanları ilgilendirmiyor. Yüzlerce arkadaşa, dosta da etki ediyor. Aslında bu da bizlere ‘acaba hangilerimiz içeride, hangilerimiz dışarıda’ sorusunu da sorduruyor.”

MÜCADELENİN BİR PARÇASI

Karşı Sanat, Görülmüştür Kolektifi ve Redfotoğraf Grubu tarafından yapılan ortak açıklamada şu görüşlere yer verildi:

"31 Mayıs saat 19.00'da ODTÜ Mezunları Derneği Vişnelik Tesisleri Çankaya-Ankara adresinde açılacak olan 'Karanlıkta Kahkaha' sergisi, ülkedeki özgürlük ve demokrasi mücadelesinin bir parçası. Bu sürecin bir devamı olarak bu sergiyi gezmek ve mümkünse bu sergide karşılaşacak insanlarla iletişime geçmek ve hatta bir mektup arkadaşı edinmek özgürlüğünden mahrum edilmiş tutuklu ve hükümlüler için çok büyük bir değer taşıyacak.”