CHP’den yasa teklifi: Asgari ücret 2200 TL olsun

CHP, 2019 yılında asgari ücretin 2 bin 200 TL’ye çıkarılmasını öngören yasa teklifini TBMM Başkanlığı’na sundu. CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç ile Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba’nın imzasıyla sunulan teklif, asgari ücretin 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2 bin 200 TL olmasını ve bu ücretin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hazırlanacak Ücretliler Geçinme Endeksi’ndeki artış oranları ile milli gelirdeki artış oranları doğrultusunda artırılmasını öngörüyor. Teklifte ayrıca, asgari ücretin üzerindeki vergi yükünün kaldırılması isteniyor.

Teklife göre asgari ücret en geç 6 ayda bir belirlenecek. TÜİK tarafından işçinin ve ailesinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek geçim ücreti ve bu ücretteki aylık değişimleri gösteren bir ‘Ücretliler Geçim Endeksi’ hazırlanacak. Komisyon, asgari ücretin belirlenmesinde; ücretliler geçinme endeksindeki artış oranlarını ve geçim şartlarını dikkate alacak.

İşverenler, Mesleki Eğitim Kanunu haricinde her ne ad adı altında olursa olsun, kursiyer, çırak veya stajyer adı altında çalıştırılan işçilere de asgari ücret ödeyecek. İşverenler tarafından işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamayacak.

Asgari ücreti, işçiye ödemeyen veya noksan ödeyen işveren, işveren vekili ve üçüncü kişiye, ödenmeyen her işçi ve her ay için 500 TL idari para cezası verilecek.

Komisyon yapısında değişiklik önerisi
Teklif, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun yapısında değişiklikler de öneriyor. Mevcut komisyonda işçi tarafını en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil ederken, işveren tarafı adına masaya TİSK oturuyor. Teklifte ise en çok üyeye sahip üç işçi konfederasyonu tarafından seçilecek birer temsilci, bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşunun seçeceği üç temsilci ile YÖK tarafından farklı üniversitelerden görevlendirilecek üç öğretim üyesinin komisyonda bulunması öngörülüyor.

Geçim ücreti olmalı
Teklifin gerekçesinde, Türkiye’de asgari ücret ile çalışan sayısının oldukça yüksek düzeyde olduğu belirtilerek, “Yaklaşık 8 milyon çalışanın geçimini sağlayan asgari ücretin belirlenmesi süreci ne yazık ki uluslararası sözleşmelere ve Anayasa’da tanımlanan çalışma hakkına aykırı olduğu gibi, hakkaniyetli ve adaletli de değildir” deniyor.

Mevcut asgari ücretin bir geçim ücreti olmaktan çıktığına vurgu yapılan gerekçede, şu ifadeler yer alıyor: “Hâlihazırdaki 2 bin 29,50 TL brüt asgari ücretten net bin 603,12 TL ele geçmektedir ve asgari ücret 4 kişilik bir ailenin asgari gıda ihtiyacını bile karşılamaktan uzaklaşmıştır. Bu çerçevede, bu ücretin en azından geçimlik ücret seviyesine çıkarılması gerekmektedir. Dünyada asgari ücret uygulanan ülkelerde asgari ücretliler birçok mekanizma ile ayrıca korunmaktadırlar. Aile ve çocuk yardımları, işsizlik sigortası, negatif gelir vergisi ve gelir vergisi kredileri bu uygulamaların başında gelmektedir. Türkiye’de ise asgari ücretlilerin korunduğu herhangi bir sistem bulunmamaktadır.”

***

Komisyon için araştırma önergesi

TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü Ünal Demirtaş da 6 Aralık’ta görüşmelere başlayacak olan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun Anayasa ve Asgari Ücret Yönetmeliği’ne uygun davranıp davranmadığının tespiti için TBMM Başkanlığı’na araştırma önergesi sundu. Önergede, “Ülkemizdeki asgari ücretin belirlenmesinde yapılan yanlışların tespit edilerek yeni bir ücret politikasının geliştirilebilmesi için alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla meclis araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz” dendi.