Cihatçıların mecburi kaçış noktası Türkiye

Suriye ordusunun Rusya desteğiyle radikal İslamcı grupların elindeki tek kent olan İdlib’e yönelik operasyon hazırlıkları sürerken, bölgede tansiyon artmış durumda. ABD ve müttefiklerinin operasyonu engelleme girişimleri devam ederken, Rusya bölgedeki askeri varlığını güçlendiriyor. ABD de Rusya’ya misilleme olarak Akdeniz’deki askeri gücüne takviye yaptı. Mart 2015’ten bu yana cihatçıların kontrolünde bulunan kentte yüz bine yakın İslamcı militanın varlığından söz ediliyor. İdlib operasyonundan en fazla etkilenecek ülkelerin başında gelen Türkiye de Moskova-Tahran arasında sergilediği diplomatik manevra ile operasyonu ertelemeye çalışıyor. Operasyonun Türkiye ve bölgeye yansımalarını, İdlib sonrası yeni Suriye’yi savaş süresince Şam’da yaşayan Ortadoğu uzmanı Musa Özuğurlu ile konuştuk.

AKP iktidarının başından itibaren “muhalifleri” destekleyerek Suriye’ye büyük bir yatırım yaptığını, ancak bütün yatırımlarının çöktüğünü kaydeden Özuğurlu, “Türkiye’nin Suriye’ye müdahil olduğu süreçte yapmış olduğu büyükçe bir yatırım vardı. Bunun çok önemli bir kısmında beklentilerini gerçekleştiremedi ve sonuç olarak İdlib’de sıkıştı kaldı. Aynı zamanda yaratılmasına yardımcı olduğu canavar orda İdlip’de duruyor. Bunun bir şekilde artık sonu gelmiş durumda” diyor.

Cihatçılar geldikleri yoldan geri dönecek
Rusya ve Suriye çok kararlı bir şekilde bu operasyonu yapacaklarını ifade ettiğini, radikal İslamcı militanlar açısından kaçınılmaz bir sonun söz konusu olduğunu kaydeden Özuğurlu, “Ölmekten belki geldikleri ülkeye dönerek kurtulabilirler. Ki bunları oraya gidişlerinin hemen hepsi Türkiye üzerinden olduğu için zorunlu olarak aynı yoldan geri dönecekler. Bu dönüş sırasında Türkiye ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya. Özellikle Türkiye’deki sınır köylerinde büyük bir tehlike yaratacağından bahsediliyor. Bunların Bir kısmının Türkiye tarafından desteklendiğini düşünecek olursak Türkiye için büyük bir yük olacaklar” ifadelerini kullanıyor.

Türkiye’nin ÖSO ile iş tutmasını eleştiren Özuğurlu bu durumun sakıncalarını şöyle sıralıyor; “Zaten şu an da ÖSO adı verilen çeteye bir şekilde maaş da ödeniyor. Ve Fırat Kalkanı’yla oralarda Türkiye yatırımlara girmiş durumda. Küçük bir paralel devlet oluşturmaya çalışıyor ve onun getirmiş olduğu bir yük var. Türkiye eğer Rusya ve Suriye ile iş birliği yapmazsa bu terör çetelerinin yok edilmesi konusunda böyle farklı seçeneklerle karşı karşıya kalabilir. Ama iş birliği yaparsa belki bir güç birliği oluşacağı için bu durum Türkiye’nin lehine bir durum yaratabilir.”

İdlib nedeniyle sıkıntılar yaşayan Türkiye’nin, bundan sonra da sorunlar yaşamaya devam edeceğini vurgulayan gazeteci Özuğurlu, “Türkiye için ikinci bir durum da İdlib ile bağlantılı olarak Kürt meselesi. Kürt meselesi konusunda Suriye ve Kürtler arasında bir görüşmeler sürüyor. ABD’nin baskısıyla bu görüşmelerin kesildiği iddia edilse de sonuç nereye varılır bilinmez. Ama Suriye ve Kürtler anlaşılırsa bu Ankara için çok korkunç bir senaryo olur” diyor.

Türkiye’nin Suriye’ye karşı baskı oluşturabilmek amacıyla İdlib’deki militanları bir şekilde desteklediği iddiasında bulunan Özuğurlu, böylesi bir karmaşa içinde Ankara’nın iki seçeneğinin bulunduğunu kaydetti. Özuğurlu, “Ankara ya tamamen Kürtlere verilecek olan haklar dahil olmak üzere karşı çıktığı bir iddialardan vazgeçecek, tamamen Rusya Suriye ve İran eksenine teslim olup onlarla birlikte militanlara karşı hareket edecek ya da bir şekilde oradaki avantajını korumak üzere bu operasyona karşı gelmeye devam edecek. Ama karşı gelmeye devam ederse bir takım olası sonuçlarla karşılaşabilir. Öncelikle sınır köyleri başta olmak üzere Türkiye vatandaşlarını etkileyecek bir durumla karşılaşabilir” ifadelerini kullanıyor.

İkilem içerisindeler
Batı dünyasının ikilemde olduğunu, bir yandan Esad’ın gitmesini istediklerini bu yüzden hiçbir ülkenin Suriye ordusuna yardım etmesini istemediklerini belirten Özuğurlu, “Ama diğer yandan da cihatçı tehlike olduğu için bunu halletmeleri gerekiyor. Dolayısıyla Türkiye’ye karşı bu konudaki tavırlarını bundan sonraki politikalarına bağlı olarak devam ettirecekler” diyor.

Türkiye’nin Rusya’nın Suriye’nin yapmak istediği operasyona karşı çıkması halinde, Rusya ile aralarındaki makasın daha da açılabileceğini söyleyen Özuğurlu, sözlerini şöyle bitiriyor: “Türkiye, Rusya, Suriye ve İran’la birlikte hareket ederse biraz daha bu eksene yaklaşmış olur. Bu da her koşulda ABD ile yakın bir ittifak içerisinde olan Türkiye’ye açısından sıkıntılı bir sürece yol açabilir.”