ABD’nin Houston’da bulunan Çin konsolosluğunun boşaltılması için talimat vermesi iki ülke arasında yaşanan krizi büyüttü. Çinli şirketlere yönelik yaptırım kararlarını da genişleten ABD’ye, Çin’den ‘provokasyon’ tepkisi verildi.

Çin’e dönük baskı artıyor

DIŞ HABERLER SERVİSİ

Çin’e yönelik yeni yaptırım kararlarını hayata geçiren ABD’nin Teksas eyaletine bağlı Houston kentinde bulunan Çin konsolosluğunun kapatılması için talimat vermesiyle iki ülke arasında gerilim tırmandı. Washington, konsolosluk binası dışında belge imha edildiği ihbarının ardından harekete geçildiğini, kararın “Amerikan fikri mülkiyet haklarının korunması için alındığını” belirtti. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus, “Amerikan fikri mülkiyet haklarını ve Amerikan vatandaşlarının özel bilgilerini korumak için Çin Halk Cumhuriyeti’nin Houston Konsolosluğu’nun kapatılması talimatı verdik” açıklaması yaptı.

ABD’nin konsolosluğun 72 saat içinde kapatılmasını istemesi üzerine Çin’den yanıt geldi. Kararı ‘provokasyon’ olarak nitelendiren Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, “İki ülke arasındaki ilişkileri sabote edecek, aşırı ve haksız bir hareket’ olarak kararı yorumladı. Wenbin, ABD’nin önceki gün Çinli şirketlere yönelik yeni yaptırım kararları aldığını da hatırlatarak duruma tepki gösterdi.

‘MÜDAHALEYE SON VER’

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wenbin, yaptırımları iç işlerine müdahale ve Çinli şirketleri yıpratma çabası olarak değerlendirdiklerini belirterek, “ABD’yi hatasını düzeltmeye, ilgili kararı geri almaya ve Çin’in iç işlerine müdahale etmeyi bırakmaya çağırıyoruz” dedi. ABD Ticaret Bakanlığı, 11 Çinli şirketi Sincan Özerk Bölgesi’nde işlendiği iddia edilen suçlarda payı olduğu gerekçesiyle kara listeye aldığını duyurmuştu. Daha önce de mayıs ayında dokuz Çinli kuruluş kara listeye alınmış, böylece listeye giren Çinli şirket sayısı 20’ye yükselmişti. Bu şirketler arasında, birçok ülkeye on milyonlarca Covid-19 testi dağıtan biyoteknoloji firması BGI’nin de bulunması tepki toplamıştı.

FRANSA KARARA UYMADI

Öte yandan, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo 5G ağında Huawei’ye yasak getiren İngiltere’ye teşekkür ederken, Fransa Maliye Bakanı Bruno Le Marie, “İngiltere’nin tersine Fransa’nın Huawei’nin yatırım yapmasını yasaklamayacağını” söyledi. Basın toplantısında konuşan Le Marie, “Huawei’ye 5G’ye yatırım yasağı getirmeyeceğiz gibi ulusal güvenlik çıkarlarımızı da koruyacağız” açıklaması yaptı.

***

Dikkat çeken donanma tatbikatı

ABD’nin Çin’le ilişkilerinin giderek bozulduğu bir dönemde Hint Okyanusu ve Filipin Denizi’nde askeri tatbikata başlaması dikkat çekti. ABD donanması, Asya sularında Japonya, Avustralya ve Hindistan’ın dahil olacağı iki askeri tatbikat düzenleme kararı aldı. Tatbikatın biri, Hindistan’ın Andaman ve Nicobar adalarının yakınında, ticaret ve yakıt için dünyanın en işlek nakliye yollarından biri olan Malacca Boğazı’nın kuzey ucunda yapılıyor. Diğeri ise, Filipin Denizi’nde Japonya ve Avustralya deniz kuvvetlerinin katılımıyla düzenleniyor. Avustralya Savunma Bakanlığı, tatbikatların bugün sona ereceğini duyurdu.