Çin’le ‘ver suçluyu al aşıyı’ dönemi

Hüseyin Şimşek

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi'nin Mart ayında Türkiye’de gerçekleştirdiği temasların ardından bu ülkeden gelmesi beklenen 50 milyon doz aşının henüz gelmemesi, Meclis’in çalışma takvimini de etkileyecek. Özellikle Uygur Türkleri konusunda çeşitli sonuçlar doğurabileceği ifade edilen ve 2019 yılından bu yana TBMM’de bekletilen suçluların iadesi anlaşmasının bayram sonrası gündeme gelebileceği ifade ediliyor.

Meclis’in bu adımının ardında Çin’in aşı sevkiyatını hızlandırması beklentisinin yattığı kulislerde konuşuluyor.

12 Nisan 2019’da TBMM Başkanlığı’na sunulan teklif, iki ülke yetkililerin imzaladığı suçluların karşılıklı iadesini içeren anlaşmanın onaylanmasını içeriyor. Teklifin kabul edilmesi durumunda yürürlüğe girecek anlaşma, siyasi suçluların karşı ülkenin istemesi durumunda iadesini öngörüyor. Teklifte, anlaşma ile ilgili, “İki ülke arasında egemenlik ve eşitlik ilkeleri ile karşılıklı çıkarlara saygı temelinde suçluların iadesi kapsamındaki mevcut işbirliğinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi amacıyla imzalanmıştır” ifadelerine yer verildi. Kulislerde bu iddialar dillendirilirken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’ndan da bu konuda bir açıklama geldi. Saadet Partisi Milletvekili Abdulkadir Karaduman’ın Uygur Türkleri ile ilgili soru önergesine verdiği yanıtta anlaşmaya değinen Çavuşoğlu, “Ülkemizin 32 ülkeyle suçluların iadesi ya da adli işbirliği anlaşmaları bulunmaktadır. Çinle yapılan anlaşma da uluslararası hukuka uygun olarak düzenlenmiştir.