'Çocuk işçiliğine başlama yaşı fiilen 13'e düşürüldü'
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR) Müdürü Dr. Serkan Öngel'in Türkiye İstatistik Kurumu verilerinden yaptığı araştırmanın sonuçlarına göre son yıllarda okula giderken çalışan çocuk sayısında artış sürüyor.
DİSK-AR'ın "12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücade Günü" nedeniyle açıkladığı "Türkiye'de Çocuk İşçiliği Gerçeği" başlıklı raporunda, "2012 yılında yasalaşan 4+4+4 yasası ile zorunlu ilköğretim yaşı 6-13 yaş aralığına çekilmiştir. Bu durumda ortaokulun bitiş yaşı aynı zamanda çocuk işçiliğinin yaygınlaşma yaşını fiilen 13’e düşürmüştür. Yine esneklik başlığı altında evden ve uzaktan çalışmayı yasal hale getirme çabası ev içinde çalışan 8 milyon çocuğu doğrudan ilgilendiriyor" denildi.
"Türkiye’de çalışan çocukların, çalışma nedenlerinin başında yoksulluk geliyor" tespitinin yer aldığı rapora göre, 6-17 yaş grubundaki çalışan çocuklar içinde okula devam eden çocuklar için yüzde 39.3’ü hane halkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak yüzde 24’ü hane halkı gelirine katkıda bulunmak için çalışıyor.
Rapora göre, okula devam ederken çalışan çocukların sayısı 2006-2012 yılları arasında yüzde 64 artarak, 272 binden 445 bine yükseldi. Okuyan çocukların 2006 yılında yüzde 2’sinin ekonomik bir faaliyette çalışırken 2012 yılında bu oranın yüzde 3’e ulaştığı vurgulanan raporda şöyle denildi:
"Okula devam etmeyen çocuklarda ise hane halkı gelirine katkıda bulunmak için çalışanların oranı yüzde 58.7 seviyesindedir. Okula devam etmeyen ve hane halkının ekonomik faaliyetine yardımcı olmak için çalışan çocukların oranı ise yüzde 18.1’dir. Toplamda çocukların yarısından çoğu ekonomik nedenlerle çalışıyor."
Türkiye genelinde ekonomik işlerde çalışan çocukların haftalık ortalama fiili çalışma süreleri nin "son derece yüksek" olduğuna işaret edilen raporda, "6-17 yaş grubundaki çocukların haftalık ortalama fiili çalışma süresi 40 saatti bulurken, bu süre 15-17 yaş grubundaki çocuklar için 45,8 saattir. Erkek çocuklar haftada ortalama 43,2 saat çalışırken, kız çocuklar 33 saat çalışıyor" denildi ve eklendi:
"Çalışan çocukların yüzde 52’si aylık 400 lira ve altında gelir elde ediyor. Buna göre, ücretli ya da yevmiyeli olarak çalışan çocukların;
- yüzde 3.4’ü sakatlanma ve yaralanma yaşadı,
- yüzde 34’ü aşırı yorulıyor
- 3’te birine işyerinde yemek verilmiyor
- yüzde 36’sının haftalık izni yok
- yüzde 89'u için yıllık ücretli izin yok."
İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi verilerine göre 2013 yılında yaşamını yitiren 1,235 işçinin, 18’i 14 yaş ve altı, 41’i 15-17 yaş arası arası olmak üzere toplam 59’u çocuk işçiydi.