Çocuklarımızla birlikte ne okuyalım?

Özlem KANAT SOYSAL

Çocuklarının iyi bir okur olması ebeveynlerin düşlerinden biridir. Elbette bu konuda her çocuğa uygun bir reçete yok; buna karşın elimizde güçlü çözüm önerileri var. Bunlardan biri “kitap seçimi”dir. Eğer kitapları “çocuğa göre” “çocuk gerçekliğine” uygun olarak seçmiyorsanız ve çocuktan okumasını bekliyorsanız, büyük olasılıkla çabanız boşa gidecektir. Çocuklar için seçilen kitapların bir anlamda çocuklara, çocukluğa benzemesi gerekir.

Onların “özgürlüğüne”, “yaratıcılığına”, “sınırsız düşlerine”, “yaş özelliklerine” saygılı ve uygun kitaplar, çocukların iyi okur olma sürecine katkıda bulunabilir. Bir anne (çünkü deneyimlerimden de yararlanarak bu yazıyı hazırladım) ve bu konuda çalışan bir bilim emekçisi olarak sizlerle şu önerileri paylaşabilirim:

Çocuklarınızla kitap alırken seçtiğiniz kitabı sizin de tat alarak okuyup okumadığınıza bakın (orada ne kadarını okuyabiliyorsanız ve okuma zevki oluşmuş iyi bir okursanız). Çocuklarınızın özgürlüğüne müdahale etmeden onları kitap seçimi konusunda serbest bırakın; kitapları karıştırsınlar. Çocukların kitapevlerinde zaman geçirmesini sağlamanızı, sonra kendi kitap seçiminizi çocukla paylaşmanızı öneririm.

Okulöncesi dönemde ve birinci ve ikinci sınıfta çocukla birlikte kitap okumak, onunla aynı mekânı ve sevgiyi paylaşarak/hissederek okumak güzel ve işe yarar bir deneyimdir.

Aşağıdaki kitapları yazın çocuklarınızla birlikte okuyabilirsiniz. Liste, çocukların sınıf düzeylerine göre hazırlanmıştır. Buna karşın her çocuk biriciktir, onun için seçilen kitap da öyle; tabi bunu unutmadan. İyi okumalar.

Okulöncesi dönem çocukları için:

• Büyük Kurt ve Küçük Kurt (3 kitaplık dizi), Nadine Brune-Cosme ve Oliver Tallec, Nesin Yayınları:
• Beklenmeyen Misafir- Büyük Kurt ve Küçük Kurt,
• Güzelim Portakal- Büyük Kurt ve Küçük Kurt,
• Düşmek Bilmeyen Yaprak- Büyük Kurt ve Küçük Kurt.
• Kızıl Ağaç, Shaun Tan
• Malena’nın Aynası, Elena Fernandiz
• Uyugezer Fil, Behiç Ak
• Pırtık Tekir, Julia Donaldson ve Axel Sheffler
• Frederick, Leo Leoni
• Hiç Hata Yapmayan Kız, Mark Pett ve Gary Rubinstein
• Renk Canavarı, Anna Llenas
• Boşluk, Anna Llenas
• Büyükanne ve Miyop Ejderha, Behiç Ak
• Dünyanın En Yüksek Kitap Dağı, Rocio Bonilla
• Maya- Dünyanın En Şansız Köpeği, Pamela Duncan Edwards ve Benji Davis, Pearson.
• Hatalar Kitabı, Corrina Luyken

1. ve 2. sınıflar için:

• Mini Dizisi, Chiristine Nöstlingher
• Mine ve Mırnav Kedi, Mini Denizde,
• Mini ve Doğumgünü Partisi,
• Mini Küçük Dedektif,
• Mini ve Yılbaşı Armağanları,
• Mini Kayak Tatilinde.
• Kreşendo, Susanna Mattiangeli
• Bay Kaba, Roger Hargreaves
• Bizim Tombiş Taştan Hiç Anlamıyor, Behiç Ak
• Neşeli Ormanın Orkestrası, Berat Alanyalı

3. ve 4. sınıflar için:

• Küçük Kara Balık, Samed Behrengi ve Resimleyen Serap Deliorman
• Çıtır Çıtır Felsefe Dizisi (Diziden herhangi bir ya da birden çok kitap seçilebilir.)
• Bu diziden özellikle önerdiğim kitaplar ise -Güzellik ve Çirkinlik,
• Adalet ve Haksızlık.
• Martıya Uçmayı Öğreten Kedi, Luis Sepulveda
• Kedilerin Kaybolma Mevsimi, Behiç Ak
• Vanilya Kokulu Mektuplar, Sevim Ak
• Lollipop, Chiristine Nöstlinger
• Susi ve Paul’ün Gizli Günlüğü, Chiristine Nöstlinger
• Babamın Gözleri Kedi Gözleri, Sevim Ak
• Sevdalı Bulut, Nazım Hikmet

5. ve 6. sınıflar için:

• Yaşasın Ç Harfi Kardeşliği, Behiç Ak
• Bunun Adı Findel, Andrew Clements
• 35 Kilo Tembel Teneke, Anna Gavalda
• Momo, Michael Ende
• Kim Takar Salatalık Kral’ı, Chiristine Nöstlinger
• Matilda, Ronald Dahl
• Yandım Ali, Fakir Baykurt
• Gülibik, Çetin Öner
• Portakal, Çetin Öner
• Noel Şarkısı, Charles Dickens

Ortaokul 7. ve 8. sınıflar için:

• Olduğun Yerde Kal, John Boyne
• Altı Yıl Tam Pansiyon, Tolga Gümüşay
• Üç Öykü (Arabalar Beş Kuruşa, Ayran, Sırça Köşk), Sabahattin Ali
• Defne’yi Beklerken, Aslı Der
• Troya Masalı, Azra Erhat,
• Çizgili Pijamalı Çocuk, John Boyne
• Pal Sokağı Çocukları, Ferenc Molnar