Kişibaşı günlük çöp üretimimiz 1 kilogram. Bugün ülkemizde çöplerin yüzde 90’ı kullanılmıyor. Vahşi depolama alanlarında hem toprak, hem metan gazı havayı kirletiyor. Çöpü değerlendirmemiz için çağrı var

Çöpümüzün yüzde 90’ı kullanılmıyor

SERBAY MANSUROĞLU serbaymansur@birgun.net

Türkiye'nin, İngiltere'den en çok plastik çöp ithal eden ülkeler arasına girdiği iddiası ‘çöp’ tartışmasını gündeme getirdi. Bu durum çevreye zarar vereceği gerekçesiyle eleştiriliyor.

Malatya’da çöpten enerji üretmek için biyokütle tesisi kuran teknoloji şirketi Mimsan’dan Ahmet İlhan, “Türkiye önce kendi çöpünü değerlendirmeli. Bugün ülkemizde çöplerin yüzde 90’ı kullanılmıyor” açıklaması yaptı.

Kentte kısa süre önce faaliyete giren tesisi birlikte gezdiğimiz İlhan, “Çöplerimiz vahşi depolama alanlarında heba oluyor. Heba olmakla kalmıyor hem toprağı kirletiyor hem de çıkan metan gazı ile havayı kirletiyor. İklim değişikliğinden bahsettiğimiz bir dönemde kendi çöpümüzü değerlendirmeyi önceliklendirmemiz gerek” dedi. İlhan’a göre tablo bu şekildeyken kalkıp yurtdışından çöp almak doğru değil. Önce kendi çöpümüzü kullanacağız.

“Çöp ithalatı için yasal altyapımız uygun değil. İngiltere’den çöp alma durumumuz sansasyon sonucu gündeme geldi ya da mevzuat dışı uygulamalarla” diyen İlhan, “Biyokütle santrallarının kaynağı şehir çöpleri. Hollanda daha 1902 yılında şehir çöplerini yakarak şehir ısıtması yapmış. Hollandalıların o dönem yaptığı işi 116 yıl sonra yapmaya başladık. Çöpten enerji konusu yeni değil. Ülkemizin 15 yıldır gündeminde. Ancak alınan mesafe yeterli değil" ifadelerini kullanıyor.

500 TON ÇÖP TOPLANIYOR
Kurdukları Entegre Çevre Projesi kapsamında bilgi veren İlhan, tesiste şehir çöplerinden elde edilen katı atıkları ayrıştırarak farklı teknolojilerle elektrik üretilebildiğini kaydediyor. Çöplerden enerji elde edilirken aynı zamanda geri dönüşüm projesi uygulanıyor. Atıkların ayrıştırılması sonucu saf organik atıklar kompost yöntemiyle gübre yapılarak kurulan seralarda kullanılıyor. Tesis için yerel yönetimle işbirliğine gidilmiş. Büyükşehir belediyesi kent genelinde günlük toplanan 500 tona yakın çöpü her gün tesise taşıyacak.

ELEKTRİĞİN YÜZDE 11'İ ÇÖPTEN
Tesisin tam kapasiteyle hizmete girmesinin ardından toplam 18 megavat saat enerji üretilerek, kentteki 60 bin konutun aydınlanma ihtiyacı karşılanacak. Kentte yaklaşık 200 bin hane ve 50 bin işyerinde toplam günlük 150 megavat saat enerji tüketiliyor. Bu çöpten şehrin elektrik/enerji ihtiyacının yüzde 11’inin karşılanması demek.

İlhan, “Türkiye çöpünün ekonomik değeri 5 milyar dolar düzeyinde. Bizde ortalama kişi başı günlük çöp üretimi 1 kilogram. Gelişmiş ülkelerde 1.5 kilogram, geri kalmış ülkelerde 300 grama kadar düşüyor. Bizim çevreyi, iklim değişikliğini düşünerek doğru yöntemlerle daha hızlı adımlar atmamız gerekiyor” diyor.